کۆئەندامی سووڕان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب زیادکردنی دەروازەی پزیشکی , + لەشی مرۆڤ
تاگ: دەستکاریی تووڵی دەروازە
بەسەرداچوونەوە (بچووک)
ھێڵی ١٥:
|لیمف =
}}
'''کۆئەندامی سووڕان''' (بە [[ئینگلیزی]]: ''Circulatory system'') ئەو کۆئەندامەیە کە خۆراکە ماددە و ھۆرمۆن و گازەکان و...ھتد دەگوازێتەوە و پاشەڕۆکان دەردەکات و پارێزگاری لە پلەی گەرمیگەرمیی لەش دەکات.
 
== کۆئەندامی خوێنسووڕانی مرۆڤ ==
کۆئەندامی خوێن سووڕان یا کۆئەندامی خوێن ( بە ئینگلیزی '''Cardiovascular system''' ) پێک ھاتووە لە [[دڵ]] ، ڕەگەکانلوولەکانی خوێن ([[خوێنبەر]]، [[خوێنھێن|خوێنھێنەر]] ) و [[خوێن]]. ئەرکی سەرەکی ئەم کۆئەندامە بریتییە لە ھەڵسووڕاندنی [[خوێن]] لە لەشدا، بە مەبەستی گەیاندنی بژیو( ([[ترشی ئامین،ئەمینی]]، ئەلەکترۆلیت،[[ئەلیکترۆلیت]]، لینف،[[لیمف]]، گازە پێداویستییەکانیپێویستەکانی لەش وەکوو ئوکسیجن [[ئۆکسجین]]) و دەرکردنی ماکە زیادییەکانیزیادەکانی بەرھەم ھاتوو لە پرۆسەیپڕۆسەی میتابولیسم([[مێتابۆلیزم]] (وەک دوئوکسیدیدوانە کاربۆنئۆکسیدی کاربۆن) لە لەش.
 
دوو جۆر ھەڵسووڕانی خوێن لە لەشی مرۆڤدا بەدی دەکرێت:
 
*'''سووڕانی[[سییەسووڕ|سییە سیسووڕ]]''': لەم سووڕانەدا خوێن لە دڵەوە بۆ سییەکان بەڕێ دەکرێ،دەکرێت، بە مەبەستی ئاڵوگۆڕ کردنی گازەکان ( دەرکردنی co2 و وەرگرتنی ئوکسیجن ئۆکسجین)
*'''سووڕانی[[کۆئەندامە سیستەمیکسووڕ]]''': خوێن لە دڵەوە بۆ ئەندامەکانی لەش بەڕێ دەکرێ،دەکرێت، بە مەبەستی گەیاندنی خوێن بە ھەموو خانەکانی لەش.
 
لەشی مرۆڤێکی مامناوەندی ٤٫٧ تا٥٫٧تا ٥٫٧ لیتر خوێنی تێدایە.