حیزبی پان ئێرانیست: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
No edit summary
ھێڵی ٢٩:
}}
 
'''حیزبی پان ئێرانیست''' ({{بە فارسی|حزب پان ایرانیست}}) حیزبێکی سیاسیی لە وڵاتی [[ئێران]]ە کە لەسەر بنەمای ئایدیۆلۆجیای ناسیۆنالیزمی ئێرانی دامەزراوەتەوە. ئەم حیزبە ناسیۆنالیستە لە سەرەتادا لەژێر ناوی ''قوتابخانەی پان ئێرانیزم'' لە ٧ی ئەیلوولی ١٩٤٧ دامەزرا و لە مانگی دەی لە ساڵی ١٣٣٠ی کۆچیی ھەتاوی (نێوان ٢٣ی کانوونی یەکەمی ١٩٥١ ھەتا ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٥٢) ناوی خۆی گۆڕاند بە حیزبی پان ئێرانیست. پان ئێرانیست پارتێکی بچووکە<ref name="JSTOR"/> کە داوا دەکات دژ بە حکۆمەتی [[کۆماری ئیسلامیی ئێران]]ە و لە پێڕستی حیزبە یاساییەکانی حکۆمەتی ئێرانیش دانەنراوە، بەڵام لە ناو [[تاران]]ی پێتەخت و چەند شاریکی دیکەی ئێران کە نەتەوە کەمینەکان لەتێدا دەژێن نووسینگە و بنکەی ھەیە و کۆنگرەکانی خۆی بە ڕێوە دەبات.<ref name="IAGOC"/>
'''حیزبی پان ئێرانیست''' ({{بە فارسی|حزب پان ایرانیست}}) پارتێکی بچووکی<ref name="JSTOR"/> دژ لە [[ئێران]]ە کە ھەواداری بزاڤی [[پان ئێرانیزم]]ە. ئەم حیزبە لەلای دەوڵەتی ئێرانەوە بە ڕەسمی نەناسراوە و ھەر کردنێکی قەدەغەیە، بەڵام لەو بارودۆخەشدا لەناو ئێراندا بە چالاکییەکانی بەردەوام ماوەت.<ref name="IAGOC"/>
 
لەسەردەمی [[حکوومەتی پەھلەوی]]دا ئەم حیزبە لە پەرلەمانی ئێراندا، پەرلەمانتاری ھەبووە<ref>{{Cite book|title = The Persian Sphinx: Amir Abbas Hoveyda and the Riddle of the Iranian Revolution|publisher=I.B.Tauris|date=2000|isbn=978-1-85043-328-6|first=Abbas|last=Milani|page=381|quote=Several reports from the American Embassy in Tehran refer to the Pan Iranist Party as one whose leadership was controlled by the government. For example, one report indicated that "Pan lranist deputies elected … to Majlis can be expected to serve primarily as a propaganda instrument." National Archive, "Confidential Airgram: Pan Iranist Party, August 30, 1967." In another dispatch called "the Noisy Pan Iranists in Parliament" the embassy reports that "it should be emphasized that for many of these men-particularly the older ones- membership in the party has brought tangible rewards. Largely because of its close SAVAK connections, the party has been able to advance the careers of its members." NA, "The Noisy Pan Iranists in the Parliament, January 27, 1968."}}</ref> و وەکوو نیوە دژێک لەناو ڕێژیمدا، تاکوو کاتی سەربەخۆیی بەحرەین ھێشتنی چالاکی پێدرابوو.<ref>{{cite book |author=Houchang E. Chehabi|title=Iranian Politics and Religious Modernism: The Liberation Movement of Iran Under the Shah and Khomeini|publisher=I.B.Tauris|pages=211, 272|date=1990|isbn=978-1-85043-198-5}}</ref> پارتی پان ئێرانیست ناچار بوو چالاکییەکانی تەواو کات و لە ساڵی ١٩٧٥دا لە پارتی ئێحیادا تێکەڵ وەبێت.{{cn|date=September 2019}}