تەوشک: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاکسازی و زیادکردنی بەستەر تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو |
Aram (لێدوان | بەشدارییەکان) شائەمراز، تاگی یەک سەرچاوە |
||
ھێڵی ١:
{{یەک سەرچاوە}}
[[پەڕگە:Atmosphere structure-en.svg
'''تەوشک''' یان '''بەرگەھەوا''' یان '''ئەتمۆسفێر''' ({{بە ئینگلیزی|Atmosphere}}) بریتییە لەو کەشە گازانەی کە دەوری گۆی زەویییان داوە.
تەوشک لەسەر زەوییەوە دەست پێدەکات تا
== پێکھاتە ==
{| class="wikitable"
|+'''خشتەی خەستیی گازەکانی تەوشک
|colspan=3 style="font-size: 85%" |''بارستایی
|-
! style="text-align:right;"| گاز
Line ١٥ ⟶ ١٦:
! style="text-align:right;"| خەستی
|-
| [[نایترۆجین]] (N<sub>٢</sub>) || ٧٨٠٬٨٤٠ ||
|-
| [[ئۆکسجین]]
|-
| [[ئارگۆن]] (Ar) || ٩٬٣٤٠ ||
|-
| [[کاربۆن دووئۆکسید|دوانۆکسیدی کاربۆن]] (CO<sub>٢</sub>) || ٣٩٠ ||
|-
| [[نیۆن]] (Ne) || ١٨٫١٨ ||
|-
| [[ھیلیۆم]] (He) || ٥٫٢٤ ||
|-
| [[میتان]] (CH<sub>٤</sub>) || ١٫٧٩ ||
|-
| [[کریپتۆن]] (Kr) || ١٫١٤ ||
|-
| [[ھایدرۆجین]] (H<sub>٢</sub>) || ٠٫٥٥ ||
|-
| ئۆکسیدی نایترۆجین (N<sub>٢</sub>O) || ٠٫٣ ||
|-
| ئۆکسیدی کاربۆن (CO) || ٠٫١ ||
|-
| [[زینۆن]] (Xe) || ٠٫٠٩ ||
|-
| [[ئۆزۆن]] (O<sub>٣</sub>) || ٠٫٠٧
|-
| دوانۆکسیدی نایترۆجین (NO<sub>٢</sub>) || ٠٫٠٢ ||
|-
| [[یۆد]] (I<sub>٢</sub>) || ٠٫٠١ ||
|-
| [[ئامونیاک|ئامۆنیا]] (NH<sub>٣</sub>) ||نادیار || _
|-
| ھەڵمی ئاو (H<sub>٢</sub>O) || نادیار || ~
|}
Line ٥٩ ⟶ ٦٠:
=== چینی ترۆپۆسفێر ===
چینی ترۆپۆسفێر بریتییە لە نزیکترین چین لەسەر ڕووی زەوییەوە کە گشت گۆڕانکارییەکانی کەش و ھەوای تیدا ڕوودەدات، ئەم چینە تەنکە و بەرزییەکەی لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی تر و لە کاتێکەوە بۆ کاتێکی تر دەگۆڕێت، بەڵام بە گشتی ئەستوورییەکەی نزیکەی ١٥ کمە، ئەم چینە نزیکەی (
پێکھاتەی چینی ترۆپۆسفێر: [[نایترۆجین]]
لەم چینەدا پلەی گەرمی نزم دەبێتەوە، ھەر چەند لە ئاست ڕووی زەوییەوە بەرز ببینەوە، تێکڕای پلەکانی گەرمی لە نێوان (
=== چینی سترانۆسفێر ===
چینی سترانۆسفێر دووھەمین چینی ئەستووری تەوشکە کە لە سەرووی چینی ترۆپۆسفێرەوە دەست پێ دەکات و
پێکھاتەی چینی سترانۆسفێر:
نایترۆجین(
=== چینی مێزۆسفێر ===
Line ٧٥ ⟶ ٧٦:
=== چینی ئایۆنۆسفێر ===
لە تایبەتمەندیی ئەم چینە، گەرمای زۆری تێرمۆدینامیکە کە تا ١٢٢٧ پلەی سەدی دەگات، چینی ئایۆنۆسفێر لە بەرزی (٨٠)کمەوە دەست پێ دەکات تا بەررزی (٥٠٠)کم. گەردیلەکانی ئەم چینە
شایانی باسە کە ھەر شتێک بەم چینەدا تێپەڕبێت لەوانەیە پێش گەیشتن بە زەوی گڕ بگرێت.
=== چینی ئەگزۆسفێر ===
چینی ئەگزۆسفێر یا چینی دەرەکی لە بەرزی (٥٠٠)کمەوە دەست پێ دەکات تا
==
ئەتڵەسی ھەرێمی کوردستانی عیراق، عیراق و جیھان - د. ھاشم یاسین
| |||