ئەحمەد یاسین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''شێخ ئەحمەد ئیسماعیل یاسین''' (٢٨ ی حوزەیرانی ١٩٣٦–٢٢ ی ئازاری ٢٠٠٤) بانگخواز و موجاھید و دامەزرێنەر و سەرۆکی گەورەترین زانکۆی ئیسلامی لە [[غەزە]]، دامەزرێنەر و ڕێبەری بزووتنەوەی بەرەنگاری ئیسلامی ([[حەماس]]) و پێشەوای بزووتنەوەکە تا مردنی.<ref>{{Cite web|title=له‌رۆژێكی‌ وه‌ك ئه‌مرۆدا شيخ ئه‌حمه‌د یاسین تیرۆر كرا {{!}}{{!}} مامۆستا مه‌لا ئه‌حمه‌د کاکه مه‌حمود|url=http://ahmadkaka.org/Babet/102|access-date=2021-06-20|website=ahmadkaka.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=عامر|first=عدنان أبو|title=في الذكرى الـ17 لاستشهاده.. كيف تجرأت إسرائيل على اغتيال الشيخ أحمد ياسين؟|url=https://www.aljazeera.net/news/politics/2021/3/22/في-ذكراه-الـ17-لماذا-اغتالت-إسرائيل|access-date=2021-05-20|website=www.aljazeera.net|language=ar}}</ref><ref>{{Cite web|title=حقيقة أحمد ياسين.. مؤسس حماس|url=http://www.islamist-movements.com/26559|access-date=2021-05-20|website=بوابة الحركات الاسلامية}}</ref><ref>{{Cite web|last=نت|first=الميادين|date=2021-03-22|title=في ذكرى استشهاد ياسين.. "حماس": لا اعتراف بالاحتلال ويجب تطهير القدس|url=https://www.almayadeen.net/news/politics/1466283/في-ذكرى-استشهاد-ياسين-حماس:-لا-اعتراف-بالاحتلال-ويجب-تطهير-ا|access-date=2021-05-20|website=شبكة الميادين|language=ar-AR}}</ref>لە گوندی ئەلجورە لە دایک بووە، کە سەر بە ناوچەی مەجدالی باشووری کەرتی غەزەیە خۆی و خێزانەکەی دوای شەڕی ١٩٤٨ پەنایان بۆ کەرتی غەزە برد.<ref>{{Cite news|title=تعرف على مؤسس حركة حماس في ذكرى اغتياله|url=https://www.bbc.com/arabic/world-47654181|newspaper=BBC News عربي|access-date=2021-05-20|language=ar}}</ref><ref>{{Cite web|title=الشيخ أحمد ياسين|url=https://www.aljazeera.net/2004/10/03/الشيخ-أحمد-ياسين|access-date=2021-05-20|website=www.aljazeera.net|language=ar}}</ref> لە گەنجیدا لە کاتی وەرزشکردندا تووشی ڕووداوێک بوو لە ئەنجامدا توشی ئیفلیجی گشتی بوو. وەک مامۆستایەکی خوێندنی [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[پەروەردەی ئیسلامی]] کاری کردووە و دواتر لە مزگەوتەکانی غەزە وەک وتارخوێن و مامۆستا کاری کردووە. لەژێر دەسەڵاتی [[ئیسرائیل]]دا بوو بە بەناوبانگترین وتاربێژ کە لە کەرتی غەزەدا بەھۆی ھێز بەڵگەکانی و ئازایەتی لە گوتنی ڕاستیدا لە تەمەنی بیست ساڵیدا بەشداری خۆپیشاندانی غەزەی کرد بۆ وەک ناڕەزایەتییەک بەرامبەر [[دەستدرێژی سێانەیی]] دژ بە [[میسر]] لە ساڵی ساڵی ١٩٥٦ و توانای ڕەوانبێژی و ڕێکخراوەیی پیشاندا. دوای [[شکستی ١٩٦٧]] کە ئیسرائیل ھەموو ناوچەکانی [[فەلەستین]]ی داگیرکرد لەوانە کەرتی غەزە، ئەحمەد یاسن بەردەوام بوو لە ھاندانی نوێژخوێنان لە مینبەری مزگەوتی عەباسی بۆ بەرەنگاربوونەوەی داگیرکەر، و سەرقاڵی کۆکردنەوەی بەخشین و ھاوکاری بوو بۆ کەسوکاری شەھیدان و گیراوەکان و پاشان بوو بە سەرۆکی کۆڕبەندی ئیسلامی لە غەزە. ئەحمەد یاسن لە ساڵی ١٩٨٣ دا بە تۆمەتی ھەبوونی چەک و پێکھێنانی ڕێکخراوێکی سەربازی و ھاندان لەدژی دەوڵەتی جوولەکە دەستگیرکرا و لەلایەن دادگای ئیسرائیلەوە سزای سێزدە ساڵ زیندانی کردنی بۆ دەرکرا. لە ساڵی ١٩٨٥ لە ئاڵوگۆڕێکی زیندانیی نێوان دەسەڵاتدارانی ئیسرائیل و بەرەی جەماوەری بۆ ڕزگاری فەلەستین ئازاد کرا.