ڤیگنیزم: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[وەشانی تاوتوێکراو][وەشانی تاوتوێکراو]
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
دەربازدانی ١ سەرچاوە و تاگکردنی ٠ بە مردوو) #IABot (v2.0.8
ب ←‏ڤیتامین دی: خاوێنکردن, replaced: بە پێی ← بەپێی
ھێڵی ١٥٩:
ڤیتامین دی (کالسیفیرۆ) بۆ چەند کارێک پێویستە، لەوانە وەک مژین و وەرگرتنی کالیسیۆم، بەھێزکردن و زیادکردنی ڕێژەی ئاسن لە ئێسکەکاندا، لەگەڵ گەشەپێدان بە ئێسکەکان. بەبێ ئەم ڤیتامینە، ئێسکەکان باریک و بێھێز دەبن، بەیەکەوە لەگەڵ کالیسیۆم ئێسکەکان لە درز و ڕووشاوی دەپارێزن. لەش ڤیتامین دی لە [[تیشکی سەروو وەنەوشەیی]]ەوە وەردەگرێت کاتێک دەیدات لە لەشمان، ھەروەھا لە ماسی سەلەمۆن و توونە و ڕۆنماسیش بەدەست دەکەوێت، ھەروەھا بە ڕێژەیەکی کەمتر لە پەنیر و زەردێنەی ھێلکە و جگەری مانگا و [[قارچک]]یشدا ھەیە.<ref name=VitD-NIH>[http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/ "Vitamin D"], Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health; Mangels et al. 2011, [https://books.google.com/books?id=eJ10HoYQ2woC&pg=PA204 204–209]; [http://books.nap.edu/openbook.php?record_id=13050 Ross et al. (Institute of Medicine) 2011], 75–124.</ref>
 
لەوانەیە خواردنە ڤیگنەکان ڕێژەیەکی کەم یان ھیچ ڤیتامین دییان تێدا نەبێت. ئەوانەی کە کەم تیشکی خۆریان بەردەکەوێت پێویستە بە شێوەی دەستکرد ڤیتامینەکە وەربگرن. وەرگرتنی بڕی پێویست لە تیشکی خۆر دەگەڕێتەوە سەر چەند فاکتەرێک، وەک: وەرزەکان، کاتی ڕۆژ، کەش و ھەوا، بۆیەی میلانین لە پێستدا، و گەر ئەو کەسە دژەخۆری بەکارھێنابێت یاخوت نا.<ref name=VitD-NIH/><ref>Mangels et al. 2011, [https://books.google.com/books?id=eJ10HoYQ2woC&pg=PA207 207–208]; [http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/#h8 "Vitamin D: Health Risks from Excessive Vitamin D"], Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health.</ref> بە پێیبەپێی پەیمانگای تەندروستیی نێودەوڵەتی، زۆر کەس دەتوانن ڤیتامین دییان لە ڕێگەی تیشکی خۆرەوە، بە تایبەتیش لە وەرزەکانی بەھار و ھاوین و پایزدا، دەسکەوێت، تەنانەت لە بەشەکانی باکووری زەویش. ھەروەھا ڕاپۆرتەکە دەریخستووە کە باشترین کات بۆ وەرگرتنی ڤیتامین دی لە تیشکی خۆرەوە یان خۆ خستنە بەر تیشکی خۆر لە ١٠ی بەیانییەوەیە تاکوو ٥ی ئێوارە، بە لایەنی کەمەوە دوو جار لە ھەفتەدا و بەبێ بەکارھێنانی دژەخۆر. بەکارھێنانی ئامێری خۆبرۆنزکردنیش نزیکەی ھەمان کاریگەری ھەیە، ھەرچەندە ڕێنماییکراو نییە.<ref>{{Cite journal|last1=Wang|first1=Ting|last2=Bengtsson|first2=Göran|last3=Kärnefelt|first3=Ingvar|last4=Björn|first4=Lars Olof|date=1 September 2001|title=Provitamins and vitamins D<sub>2</sub> and D<sub>3</sub> in ''Cladina'' spp. over a latitudinal gradient: possible correlation with UV levels|url=https://lup.lub.lu.se/search/ws/files/4763528/624375.pdf|accessdate=22 March 2018|journal=[[Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology]]|volume=62|issue=1–2|pages=118–122|doi=10.1016/S1011-1344(01)00160-9|pmid=11693362|archive-url=https://web.archive.org/web/20180322234902/https://lup.lub.lu.se/search/ws/files/4763528/624375.pdf|archive-date=22 March 2018|url-status=live}}</ref><ref name=lichenD3>{{Cite news|last=Watson|first=Elaine|date=13 March 2012|title=Veggie vitamin D3 maker explores novel production process to secure future supplies|url=https://www.nutraingredients-usa.com/Article/2012/03/13/Veggie-vitamin-D3-maker-explores-novel-production-process-to-secure-future-supplies|url-status=live|work=NutraIngredients-USA|publisher=[[William Reed Business Media]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20180322234242/https://www.nutraingredients-usa.com/Article/2012/03/13/Veggie-vitamin-D3-maker-explores-novel-production-process-to-secure-future-supplies|archive-date=22 March 2018|accessdate=22 March 2018|quote=The D3 is currently wild harvested from lichen that grows on rocks, trees and other locations in North America, Asia and Scandinavia [...] It is collected in buckets and washed at source, and then put through a multi-step process of extraction (using ethanol), purification and concentration in the UK before it is added to a [[vegetable oil]] carrier ([[medium chain triglyceride]]s). It is then shipped over to GHT in canisters to be made into finished products (sprays, softgels etc).}}{{pb}}{{Cite news|last=Watson|first=Elaine|date=7 December 2012|title=Lichen-based vegan vitamin D3 gains momentum as Nordic Naturals introduces new product|url=https://www.nutraingredients-usa.com/Article/2012/12/07/Lichen-based-vegan-vitamin-D3-gains-momentum-as-Nordic-Naturals-introduces-new-product|url-status=live|work=NutraIngredients-USA|publisher=William Reed Business Media|archive-url=https://web.archive.org/web/20180322233514/https://www.nutraingredients-usa.com/Article/2012/12/07/Lichen-based-vegan-vitamin-D3-gains-momentum-as-Nordic-Naturals-introduces-new-product|archive-date=22 March 2018|accessdate=22 March 2018}}</ref><ref>Mangels, Messina and Messina 2011, [https://books.google.com/books?id=eJ10HoYQ2woC&pg=PA209 209].</ref> <ref>Ross et al. (Institute of Medicine) 2011, [http://books.nap.edu/openbook.php?record_id=13050&page=75 75].</ref>
 
== فەلسەفە ==