زانیاری: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary تاگەکان: گەڕێندراوە دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
ب گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی 201.66.59.41 (لێدوان) بۆ دوایین پێداچوونەوەی AramBot |
||
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:WikipediaBinary.svg|وێنۆک|200px|[[ئەسکی|کۆدە ئەسکییەکان]] بۆ وشەی "Wikipedia" کە بە [[سیستەمی ژمارەییی دوانی|دوانی]] نیشاندراون، ئەو سیستەمە ژمارەیییەی کە زۆربەی کات بۆ [[بەکۆدکردن]]ی زانیاری بەکاردەھێنرێت.]]
'''زانیاری''' وەکوو چەمکێک خاوەنی گەلەک واتایە، لە بەکارھێنانی ڕۆژانەوە ھەتا ئامادەکارییە تەکنیکییەکان.
چەمکی زانیاری زۆر لە نزیکەوە گرێدراوی تێگەیشتەگەلێکە وەکوو [[constraint]]، [[ڕاگەیێنی]]، [[کۆنترۆڵ]]، [[دراوە]]، [http:
وشە ئینگلیزییەکە، ''information''، بەئاشکرا لە وشەی لاتینیی ''"informare"''ەوە گیراوە کە واتە: "شێوەبەخشین بە ھزر"، "ڕێکوپێککردن"، "فێرکردن". ئەگەرچی زۆرجاران زانیاری و دراوە (Data، داتا) لە جیاتیی یەکتر بەکاردەھێنرێن بەڵام لە ڕاستیدا زۆر جیاوازییان ھەیە. دراوە کۆمەڵێک زانیاریی بێ‌پێوەندییە و ھەتا بەدروستی ھەڵنەسەنگێندرێت بێ‌کەڵکە. پاش ھەڵسەنگاندن، پێوەندییە جێی سەرنجەکانی نێوان دراوەکان ئاشکرا دەبن و دراوەکان دەگۆڕدرێن و دەبن بە زانیاری. لەوانەیە دوو دراوەی ھاوشێوە بۆ دوو ئامانجی جیاواز بەکاربھێنرێن و ببن بە دوو زانیاریی جیاواز. کەوایە دراوە ھەتا نەگۆڕدراوە بۆ زانیاری بێ‌کەڵکە و ناکرێت ناوی زانیاریی لێ بنرێت. لە [[زانستی کۆمپیوتەر]]دا، زانیاری شتێکە بەم شێوەیە: ''ناوی تایبەتمەندییەکی شتێک = دراوە''. بۆ نموونە: ژمارەی ئەندامانی ماڵپەڕ = ١٢٠. لەم وتەیەدا، "١٢٠" دراوەیە بەڵام ھەمووی وتەکە، "ژمارەی ئەندامانی ماڵپەڕ = ١٢٠"، زانیارییەکە و پەیامێکی پێیە.
Line ٢٧ ⟶ ٢٩:
زانیاری بریتییە لە ھەر چەشنە تێچوویەکی ھەستی. کاتێک زیندەوەرێک کە خاوەنی [[سیستەمی دەماری|سیستەمێکی دەماری]]یە تێچوویەک وەردەگرێت، دەیکاتە سیگناڵێکی کارەبایی. ئەمە لەلایەن ھەندێ کەسانەوە وەکوو زانیاری چاوی لێدەکرێت.
== وەکوو کاریگەرییەک کە دەبێتە ھۆی گۆڕانێک
زانیاری بریتییە لە ھەر چەشنە [[شێوەئاسا]]یەک کە دەسەڵاتـڕۆیە لە پێکھێنان یان گۆڕانی شێوەئاساکانی تردا. لەم ڕاستێنەیەدا، پێویستییەک بە [[ھۆشیاری|ھزرێکی ھۆشیار]] نییە بۆ ھزرکردن و تێگەیشتن لە شێوەئاساکە. بۆ نموونە، [[دی ئێن ئەی]] لەبەرچاوبگرن. پاشیەکییەک لە [[نیوکلیۆتاید]]ەکان شێوەئاسایەکە کە بەبێ ھیچ پێویستییەک بە ھزرێکی ھۆشیار کاریگەر و دەسەڵاتـڕۆیە لە پێکھێنان و پەرەپێدانی ئۆرگانیزمێکدا. [[بیردۆزی سیستەمەکان]] ھەندێجار وا دەێتە پێش چاو کە لەم ڕاستێنەیەدا ئاماژە بە زانیاریی دەکات، و وای دادەنێت کە زانیاری ھیچ ھزرێکی ھۆشیار تێوەناگلێنێت، و دەکرێت بەو شێوەئاسایانەی لە سیستەمدا بڵاودەبنەوە بوترێت زانیاری.
== وەکوو تایبەتمەندییەک لە فیزیکدا ==
Line ٣٤ ⟶ ٣٧:
لە ساڵی ٢٠٠٣دا، [[Jacob Bekenstein]] بانگەشەی ئەوەی کرد کە ھۆگرییەکی خەریکی گەشە لە [[فیزیک]]دا بوونی ھەیە بۆ پێناسەکردنی جیھانی فیزیکی وەکوو "پێکھاتوو لە زانیاری" (و کەواتە زانیاری لەم ڕێگەوە پێناسە دەبێت) ([[فیزیکی ڕەنووسی]] چاو لێ بکە). زانیاری واتایەکی ئاشکرای لە فیزیکدا ھەیە.
== وەکوو تۆمار (ڕیکۆرد) ==
تۆمارەکان شێوەی پسپۆڕانەی زانیارین. لە بنچینەدا، تۆمارەکان ئەو زانیارییانەن کە بەئەنقسەت یان وەکوو بەرھەمە تەنیشتییەکانی چالاکییە بازرگانییەکان یان مامەڵەکان بەرھەمھاتوون و لەبەر بایەخیان دەپارێزرێن و ڕادەگیردرێن. لە ئەساسدا، بایەخەکەیان ئەوەیە کە ئەوان بەڵگەکانی چالاکییەکانی ڕێکخراوەکەن، بەڵام ھەروەھا لەوانەیە کە لەبەر بایەخە زانیارییەکەیان بپارێزرێن و ڕابگیردرێن.
== سەرچاوەکان و پەراوێزەکان ==
| |||