خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٠ی پارێزگای سلێمانی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
+باشترکردن +لابردنی دەقی بێمانا وەک ی ←بارخی
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ٢١:
| alt =
}}
ئەو خۆپیشاندانانەن کە لەلایەن دانیشتووانانی [[پارێزگای سلێمانی]] لە سەرەتای مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەنجام دران. خۆیشاندانەکان لە دژی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] بوون و بەشی زۆری خۆپیشاندەران لە چینی فەرمانبەران و مامۆستایان بوون ،بوون، کە بەھۆی دواکەوتن و کەمکردنەوەی مووچە و خراپی بارودۆخی ژیانیان ھاتنە سەر شەقامەکان. داواکارییان ئەوە بووە کە ھەرچی زووە مووچە و شایستە دارایییەکانیان پێ بدرێت. لەو خۆپیشاندانانە ئاڵۆزی و گرژی لەنێوان خەڵکی ناڕازی و ھێزە ئەمنییەکان دروست بوو و چەندین بریندار و کوژراوی لێکەوتەوە .<ref>{{Cite web |title=لەسەر خۆپیشاندانەکانی ھەرێم، داوای ھەڵوێست لە کازمی دەکرێت |url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118599&babet=2&relat=1024 |access-date=3ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=xendan}}</ref><ref>{{Cite web |title=لە سلێمانی خۆپیشاندانی چین و توێژەکان دەستی پێکرد (وێنە) |url=http://www.speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=92676&Jor=1 |access-date=3ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=speemedia}}</ref>
 
== کاتھێڵی خۆپیشاندانەکان ==
=== ٢ی کانوونی یەکەم ===
ڕۆژی چوارشەمچوار شەمە ڕێکەوتی ٢ی کانوونی یەکەمی٢٠٢٠ خۆپیشاندانی ناڕەزایی چین و توێژەکان بەتایبەت مامۆستایان و فەرمانبەران لە شاری سلێمانی لە بەردەم بارخیباخی گشتی لەسەر داوای ئەنجوومەنی مامۆستایانی ناڕازی لە سلێمانی بەڕێوەچوو.<ref>{{Cite web |title=وێنە.. خۆپیشاندانی مووچەخۆران و ھاوڵاتیان لەسلێمانی دەستیپێکرد |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37399&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref><ref>{{Cite web |title=خۆپیشاندانی ناڕەزایی لە سلێمانی |url=https://www.dengiamerika.com/a/5684486.html |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=dengiamerika}}</ref> لەم خۆپیشاندانەدا دروشمی جۆراوجۆر بەرزکرانەوە و لەلایەن خەڵکەوە دەوترانەوە داوای پێدانی مووچە و شایستە دارایەکانیان کرد کە بۆ ٥٠ ڕۆژە پێیان نەدراوە ھەروەھا دژی لێبڕینی مووچەکانیان بوون. لە یەکەم ڕۆژی خۆپیشاندانەکان کاردانەوەکانی لایەنەکان خێرا بوون. حکوومەتی ھەرێمی کوردستان ڕایگەیاند لە سبەینێوە واتە ڕۆژی پێنجشەمپێنج شەمە دەست بە دابەشکردنی مووچە دەکەن و ئەگەر پارەش بەشی نەکرد ئەوە قەرز دەکەن لە پێناو دابین کردنی مووچەکانیان بەڵام ئەمە لەلایەن خەڵکەوە پێشوازی لێ نەکراو وەک ھۆکارێک بۆ ھێورکردنەوە و کۆتایی ھێنان بە خۆپیشاندانەکان لێک درایەوە.<ref>{{Cite web |title=حکومەتی ھەرێم: سبەینێ دەست بە دابەشکردنی مووچە دەکرێت |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37400&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref>
 
=== ٣ی کانوونی یەکەم ===
ڕۆژی پێنج شەمە ڕێکەوتی ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ خۆپیشاندانەکان بەرداوامیبەردەوامی ھەبوو لەگەڵ ئەوەی پیترزیاتر ھێزە ئەمنییەکان خرانە خاڵەتیحاڵەتی ئامادەباشییەوە و لە ناو شار بڵاوەیان پێ کرا،<ref>{{Cite web |title=بۆ ڕێگرتن لە خۆپیشاندان ھێزێکی ئەمنی لە سلێمانی بڵاوەی پێکراوە |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37438&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref> بەھەمان شێوەی ڕۆژی یەکەم بە وتنەوەی دروشمی جۆراو جۆر لە دژی حکوومەت بەردەوام بوون لەم ڕۆژەیە چەند ئەندام پەرلەمانێکی ھەرێمی کوردستان لە بزووتنەوەی گۆران و جووڵانەوەی نەوەی نوێ و لایەنە سەربەخۆکان بەشداریان کرد و پشتیوانی خۆیان بۆ خەڵک و مووچە خۆران دەڕبڕی،دەربڕی،<ref>{{Cite web |title=شیرین ئەمین: لەگەڵ گرووپێک لەپەرلەمانتاران بۆ بەشداری لە خۆپیشاندانەکان بڕیار دەدەین |url=https://www.dengiamerika.com/a/5687214.html |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=dengiamerika}}</ref> لە ڕۆژی دووەمدا گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان ھێزە ئەمنییەکان و خۆپیشانداران دروست بوو ھەربۆیە ژمارەیەک لە خەڵک دەستگیرکران<ref>{{Cite web |title=پەیامنێری ئێن ئاڕ تی: پێنج مامۆستای ناڕازی و ژمارەیەک ھاوڵاتی لە سلێمانی دەستگیرکران |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37441&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref>و گازی فرمێسک ڕێژیان بەمەبەستی بڵاوە پێ کردنی خۆپیشاندەران بەکار ھێنابەکارھێنا لە ئەنجامدا بووە ھۆی برینداربوونبریندار بوون و خراپ بوونی تەندروستی ژمارەیەک لە خۆپیشاندەران و لە ناویشیان چەند ئەندام پەرلەمانتاری ھەرێمی کوردستان.<ref>{{Cite web |title=وێنە.. پەرلەمانتارێکی ھەرێم لە سلێمانی بە گازی فرمێسکڕێژ بریندارکرا |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37443&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref> ھێزە ئەمنییەکان ڕێکخەرانی ئەم ناڕزایەتییەیناڕەزایەتییەی دەستگیرکرد و ڕوانەی بنکەی پۆلیس کران بەھۆی ئەوەی بەبێ مۆڵەت ئەم کارەیان ڕێکخستبوو ھەروەھا ژمارەیەک لەو پەرلەمانتارانەی بەشداربوونبەشدار بوون لالەیەن ھێزەکانەوە توشی لێدان بوونەوە. ئەم کارانەش لەسەر ئاستی ناوخۆی کاردانەوەی توندی لێ کەوتەوە و ھاوڵاتیان بە شێوەی جیاجیا و لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان دژی حکوومەت ھەڵوێستیان نواند. لێژنەی ئارامی شاری سلێمانی ڕایگەیاند ڕێگا بە ھیچ کۆرکۆڕ و کۆبوونەوەیەک نادەین کە بەبێ مۆڵەت ئەنجامبدرێت،<ref>{{Cite web |title=خۆپێشاندان لە سلێمانی گرژی تێکەوت.. لیژنەی باڵای ئارامیی پارێزگا: خۆپێشاندانی بێ مۆڵەت ڕێگەپێدراو نییە |url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/031220208 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=rudaw}}</ref><ref>{{Cite web |title=لیژنەی باڵای ئارامی پارێزگای سلێمانی: خۆپیشاندانی بێ مۆڵەت ڕێگەپێدراو نییە |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37444&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref> عوسمان گوڵپی، یەکیکیەکێک لە ڕێکخەرانی خۆپیشاندانەکان پاراستنی گیانی گیراوان و خەڵکی ناڕەزای خستە ئەستۆی ھێزە ئەمنییەکان، داوای کرد ھەرچی زووە گیراوانیان ئازادبکرێت وتیشی کە ئەم خۆپیشاندانانە بەر دەوامبەردەوام دەبێت.<ref>{{Cite web |title=ڕێکخەرانی خۆپیشاندانەکانی سلێمانی: دۆخەکە بە ئازادکردنی چالاکوانان ھێور دەبێتەوە |url=https://rojnews.news/كوردستان/ڕێکخەرانی-خۆپیشاندانەکانی-سلێمانی-د/ |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=rojnews}}</ref>
 
=== ٤ی کانوونی یەکەم ===
ڕۆژی ھەینی ڕێکەوتی ٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ خۆپیشاندانەکان بەھۆی دەستگیرکردنی بەشێکی بەرچاو لە ڕێکخەران و چەند ڕۆژنامە نووس و پەیامنێرێکی کەناڵەکانی ڕاگەیاندن کەسانی ناڕازی کەمتربوونەوە و ھێزە ئەمنییەکان لە شار بڵاوەیان پێ کرابوو، لەم ڕۆژەدا سەرجەم ڕێکخەران و خۆپیشاندەرە دەستگیرکراوەکان ئازادکران و گەرانەوەگەڕانەوە بۆ ماڵەوە بەڵام ڕایان گەیەند کە پلانی نوێ دادەنێن بۆ بەردەوامی خۆپیشاندانەکان.<ref>{{Cite web |title=سلێمانی، خۆپیشاندەرە دەستگیرکراوەکان ئازاد کران و ناڕەزایەتیی بەردەوام دەبێت |url=https://rojnews.news/كوردستان/سلێمانی،-دەستگیرکراوەکان-ئازاد-کران/ |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=rojnews}}</ref> بەشێکی ھێزە سیاسییەکان و کەسایەتییەکان و ھونەرمەدانھونەرمەندان پشتگیری و پشتیوانی خۆیان بۆ داواکارییەکانی خۆپیشاندەران دەربڕی، بە شێوەیەکی گشتی بە پێچەوانەی ڕۆژەکانی دیکە ڕەوشی شار ھێمن تربوو.<ref>{{Cite web |title=بەڤیدیۆ؛ دۆخی سلێمانی ئاسایی دە‌بێتە‌و |url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118716&babet=1&relat=1024 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=xendan}}</ref>
 
=== ٥ی کانوونی یەکەم ===
ڕۆژی شەمە ڕێکەوتی ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ بە پێچەوانەی ڕۆژانی ڕابردوو لە ناو شاری [[سلێمانی]] ھیچ خۆپیشاندانێک بەڕێوەنەچوو بەڵکو لە [[قەزا]] و ناحیەکانی سەر بەشاری سلێمانی مووچە خۆران و کاسبکاران و مامۆستایان ناڕزایەتیان ئەنجامدا و گردبوونەوە،<ref>{{Cite web |title=خۆپیشاندانی بەشێک لە ھاوڵاتیان لە ڕانیە دەستیپێکرد |url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118763&babet=1&relat=1024 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=xendan}}</ref> لە ھەریەکە لە [[ڕانیە]] و [[قەڵادزێ]] و [[پیرمەگروون]] و [[چەمچەماڵ]]<ref>{{Cite web |title=لە چەمچەماڵ و پیرەمەگرون خۆپیشاندانی بەشێک لە ھاوڵاتیان بەڕێوەچوو |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37518&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref>لە کات و ساتی جیادا بەشێک مووچە خۆران و کاسبکاران و مامۆستایان بەھۆی پێنەدانی مووچەکانیان و خراپی بارودۆخی ژیانیان و کەمی خزمەتگوزارییەکان دژی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] گربوونەوە تێدا چەندین وتار و دروشمی جیاواز وترانەوە. ھێزە ئەمنییەکانی ئەو ناوچاونەناوچانە لە حالەتیحاڵەتی ئامادە باشیدابوونباشیدا بوون. لە ڕانیە سەرەتا بە شێوەی ھێمنانە بە ڕێوەچووبەڕێوەچوو خۆپیشاندانەکان بەلامبەڵام لە دوایدا گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان ھێزە ئەمنییەکان و بەشێک لە خۆپیشاندەران دروست دەبێت بەھۆی ئەوەشەوە ژمارەیەک ھاوڵاتی دەسگیر دەکرێن کە ژمارەیان حەوت گەنج بوو. بە شێکی دیکە لە سەرچاوەکان ئاماژەیان بەوەداوە کە دەیان کەس لەو شارە دەستگیر کراون لەلایەن ھیزە ئەمنییەکانەوە کە بەشێکیان تەمەنیان لە خوار ١٨ ساڵییەوەیە.<ref>{{Cite web |title=پەیامنێری ئێن ئاڕ تی: لە خۆپیشاندانەکەی ئەمڕۆی ڕانیەدا دەیان کەس دەستگیرکراون |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37525&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref><ref>{{Cite web |title=وێنە.. لە ڕانیە پێکدادان لەنێوان ژمارەیەک خۆپیشاندەر و ھێزە ئەمنییەکان دروستبو |url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118785&babet=1&relat=7196 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=xendan}}</ref>
 
=== ٦ی کانوونی یەکەم ===
ڕۆژی یەک شەم ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ خۆپیشاندانەکان تەنھا لە ناحیەی پیرەمەگرون بەردەوام بوو لە قەزای [[ڕانیە]] بەھۆی ڕێگری ھێزە ئەمنییەکان خۆپیشاندان بە ڕێوەنەچوو.<ref>{{cite web|title=لە ڕانیە ھێزە ئەمنییەکان ڕێگە لە خۆپیشاندانی ھاوڵاتیان دەگرن|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37552&MapID=1|website=nrttv|accessdate=6ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> لە پیرەمەگرون ئاراستەیئاڕاستەی خۆپیشاندانەکان سەر لە ئێوارەکەی بەرەو پشێوی و ئاڵۆزی ھەنگاوی نا، خۆپیشاندەران ھێرشیانکردە سەر کۆمیتەی ١٩ی [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] توانیان دەستبگرن بەسەریدا و بارەگاکە بسوتێنن<ref>{{cite web|title=ڤیدیۆ.. خۆپیشاندەران بارەگای یەکێتییان لە پیرەمەگرون سوتاند|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37554&MapID=1|website=nrttv|accessdate=6ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا ھەوڵیاندا دەست بگرن بەسەر بارەگای [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بەڵام نەیان توانی لەلایەن پاسەوانانەوە پێش بە خۆپیشاندەرەکان گیرا و تەقەیان بەسەردا کردن بە مەبەستی بڵاوەپێکردنیان.<ref>{{cite web|title=لە پیرەمەگروون خۆپێشاندەران ھێرش دەکەنە سەر بارەگاکانی یەکێتی و پارتی|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/061220202|website=rudaw|accessdate=6ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref><ref>{{cite web|title=بەرپرسی ناوچەی پارتی لە پیرەمەگروون: خۆپێشاندەران تەقەمان لێدەکەن|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0612202017|website=rudaw|accessdate=6ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> بەھۆی ئاڵۆزییەکانەوە کارمەندێکی ھێزە ئەمنییەکان بریندار دەبێت، لە کاتەکانی شەویش لە شارۆچکەی [[بازیان]] بەھەمان شێوە بەشێک لە خەڵک ڕژانە سەر شەقامەکان و خۆپیشاندانیان دژی حکوومەت ئەنجامدا ئەمەش بووە ھۆی داخستنی ڕێگای نێوان کەرکووک -سلێمانی.<ref>{{cite web|title=بەھۆی خۆپیشاندانەوە؛ ڕێگای سلێمانی – کەرکووک داخرا|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37561&MapID=1|website=nrttv|accessdate=6ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>
 
=== ٧ی کانوونی یەکەم ===
ھێڵی ٤٤:
[[پەڕگە:Goran2020.jpg|300px|وێنۆک|مەکۆی بزووتنەوەی گۆڕان -سەیدسادق دوای ئەوەی لەلایەن خۆپیشاندەرانەوە سوتێنرا]]
 
ڕۆژی دووشەمە ٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ بەھەمان شێوەی ڕۆژی ڕابردوو خۆپیشاندان لە بەشێک لە قەزا و ناحیەکانی سەر بەشاری [[سلێمانی]] دەستی پێکرد. لەقەزای ڕانیە خۆپیشاندان دەستی پێکردەوە لە<ref>{{cite web|title=خۆپیشاندان لە ڕانیە دەستیپێکرد|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118933&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>پیرەمەگرونیش بەھەمان شێوە. لە ناحیەی سەید سادق بەشێک لەخەڵکی دژی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بەھۆی خراپی ڕەوشی ژیانیان خۆپیشاندانیان ئەنجام دا گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان ھێزە ئەمنییەکان و خۆپیشاندەران دروست دەبێت لە ئەنجامدا کەسێک دەکوژرێت و چەند کەسێکی دیکەش بریندار دەبن، خەڵکی دەڤەری سەید سادق بینای قایمقامی قەزای سەیدسادقسەید سادق دەسووتێن ھەروەھا بەھەمان شێوە ھێرش دەکەنە سەر بارەگەی ھێزەکانی گۆڕان و یەکێتی و کۆمەڵ و یەکگرتووو پارتی دەستی بەسەردا دەگرن و دەیان سوتێنن.<ref>{{cite web|title=بینای قائیمقامییەتی سەیدسادق سوتێنرا|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118931&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> چەند کادرێکیان ڕووبەرووی لێدان دەبنەوە کە ئەمە لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان دەگدانەوەیکی زۆری لێکەوتەوەو لایەنگرانی ئەم ڕێکخراوانە ئیدانەی ئەم کارانەیان کرد. لە قەزای چەمچەماڵیش خەڵک خۆپیشاندانیان ئەنجامدا و گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان ھێزە ئەمنییەکان و خۆپیشاندەران دروست دەبێت و لە ئەنجامدا کەسێک دەکوژرێت و کەسێکی دیکەش بریندار دەبێت<ref>{{cite web|title=تەندروستی چەمچەماڵ: خۆپیشاندەرێک گیانی لەدەستدا|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37574&MapID=1|website=nrttv|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref><ref>{{cite web|title=خۆپیشاندانەکەی چەمچەماڵ کوژراو و برینداری لێکەوتەوھ|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118941&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> لەکاردانەوەی خۆپیشاندانەکانی ئەم ناوچانە و گرژی ئاڵۆزییەکان [[مەسروور بارزانی]] سەرۆک وەزیرانی ھەرێمی کوردستان پەیامێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند " [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]]، ھەست بە بارگرانی و سەختی ژیانی ھاووڵاتییان دەکات و سوپاسی خۆڕاگریشیان دەکات و خۆپێشاندانی ئاشتیانە و شارستانیانەش، بە مافێکی ڕەوا دەزانێت لە چوارچێوەی یاسادا، بەڵام ھەوڵی تێکدان و وێرانکاری جیاوازە لە داوای ڕەوای خەڵک، بۆیە دامودەزگا پەیوەندیدارەکانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، دەبێ لەگەڵ پاراستنی گیانی گشت ھاووڵاتییان، بە خۆپێشاندەرانیشەوە، ڕێگە لە ئاژاوە و پشێوی نانەوە و پەنابردنە بەر تووندتیژی و تێکدانی شوێنە گشتی و تایبەتی و بارەگاکان بگرن و سەرپێچیکارانیش ڕووبەڕووی یاسا بکەنەوە ".<ref name=":0">{{cite web|title=مەسرور بارزانی: پێویستە لایەنە سیاسییەکان ھاوکار بن بۆ تێپەڕاندنی ئەم دۆخە|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0712202016?fbclid=IwAR2fhFX0WovJX8dJmwH5nlM8f6MApHmCIMFIMErOnCM15cZARtJEDWIifyE|website=rudaw|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا لە بەشێکی پەیامەکەی داوای لە ھێزەسیاسییەکان کرد ھاوکاریان بن لە تێپەڕاندنی ئەم دۆخە.
ھێرش دەکەنە سەر بارەگەی ھێزەکانی گۆڕان و یەکێتی و کۆمەڵ و یەکگرتووو پارتی دەستی بەسەردا دەگرن و دەیان سوتێنن.<ref>{{cite web|title=بینای قائیمقامییەتی سەیدسادق سوتێنرا|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118931&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> چەند کادرێکیان ڕووبەرووی لێدان دەبنەوە کە ئەمە لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان دەگدانەوەیکی زۆری لێکەوتەوەو لایەنگرانی ئەم ڕێکخراوانە ئیدانەی ئەم کارانەیان کرد. لە قەزای چەمچەماڵیش خەڵک خۆپیشاندانیان ئەنجامدا و گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان ھێزە ئەمنییەکان و خۆپیشاندەران دروست دەبێت و لە ئەنجامدا کەسێک دەکوژرێت و کەسێکی دیکەش بریندار دەبێت<ref>{{cite web|title=تەندروستی چەمچەماڵ: خۆپیشاندەرێک گیانی لەدەستدا|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37574&MapID=1|website=nrttv|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref><ref>{{cite web|title=خۆپیشاندانەکەی چەمچەماڵ کوژراو و برینداری لێکەوتەوھ|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118941&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> لەکاردانەوەی خۆپیشاندانەکانی ئەم ناوچانە و گرژی ئاڵۆزییەکان [[مەسروور بارزانی]] سەرۆک وەزیرانی ھەرێمی کوردستان پەیامێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند " [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]]، ھەست بە بارگرانی و سەختی ژیانی ھاووڵاتییان دەکات و سوپاسی خۆڕاگریشیان دەکات و خۆپێشاندانی ئاشتیانە و شارستانیانەش، بە مافێکی ڕەوا دەزانێت لە چوارچێوەی یاسادا، بەڵام ھەوڵی تێکدان و وێرانکاری جیاوازە لە داوای ڕەوای خەڵک، بۆیە دامودەزگا پەیوەندیدارەکانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، دەبێ لە گەڵ پاراستنی گیانی گشت ھاووڵاتییان، بە خۆپێشاندەرانیشەوە، ڕێگە لە ئاژاوە و پشێوی نانەوە و پەنابردنە بەر تووندتیژی و تێکدانی شوێنە گشتی و تایبەتی و بارەگاکان بگرن و سەرپێچیکارانیش ڕووبەڕووی یاسا بکەنەوە ".<ref name=":0">{{cite web|title=مەسرور بارزانی: پێویستە لایەنە سیاسییەکان ھاوکار بن بۆ تێپەڕاندنی ئەم دۆخە|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0712202016?fbclid=IwAR2fhFX0WovJX8dJmwH5nlM8f6MApHmCIMFIMErOnCM15cZARtJEDWIifyE|website=rudaw|accessdate=7ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا لە بەشێکی پەیامەکەی داوای لە ھێزەسیاسییەکان کرد ھاوکاریان بن لە تێپەڕاندنی ئەم دۆخە.
 
=== ٨ی کانوونی یەکەم ===
[[پەڕگە:Khopeshandan perezgai slemani-said sadq2020.jpg|250px|وێنۆک|ڕاست]]
 
ڕۆژی سێ شەمە ٨ی کانوونی یەکەم ٢٠٢٠ خۆپیشاندانەکانی ناوچەکانی سەر بە [[پارێزگای سلێمانی]] بەردەوامی ھەبوو، ، لە ناوچەکانی [[دووکان]] و [[سەیدسادقسەید سادق]] و [[دەربەندیخان]] و [[شارەزوور]] و [[ڕانیە]]دا خۆپیشاندان ئەنجامدرا و گرژی و ئاڵۆزی لە بەشێک لەو ناوچانەی خۆپیشاندانی تێدابوو ڕوویاندا و کوژراو برینداریشی لێکەوتەوە. لە سەرتادابەسەرتادا شە شێوەیەکیبەشێوەیەکی ھێمنانە بە ڕێوەچوونبەڕێوەچوون بەڵام دواتر توندوتیژی لێکەوتە لە خۆپیشاندانەکانی سەیدسادقسەید سادق کەسێک کوژرا و دوو کەسی دیکەش بریندار بوون<ref>{{cite web|title=پەیامنێری ئێن ئاڕ تی: لە سەیدسادقسەید سادق خۆپیشاندەرێک گیانی لەدەستدا|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37598&MapID=1|website=nrttv|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>و چەند کەسێک بینای پەروەردەی شارەزووریان سووتاند.<ref>{{cite web|title=بینای پەروەردەی شارەزووریان سوتاند|url=https://bmctv.krd/Detail.aspx?jimare=23632|website=bmctv|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا لە ڕانیە بەھەمان شێوە گرژی و ئاڵۆزی لە نێوان خۆپیشاندەران و ھێزە ئەمنییەکان دروست دەبێت لە ئەنجامدا ٩کەس٩ کەس لە ھێزە ئەمنییەکان بریندار دەبن یەکێکیش لەوان بەھۆی بەرکەوتنی بەرد بە سەختی بریندار دەبێت بۆ ئەو مەبەستەش ڕەوانەی نەخۆشخانەی فریاکەوتنی سلێمانی کرا. لە دەربەندیخانیش بەھۆی خۆپیشاندانەوە ڕێگای نێوان دەربەندیخان و گەرمیان داخرا.<ref>{{cite web|title=خۆپیشاندان لە بەشێک لە شاروشارۆچکەکانی ھەرێم بەردەوامە|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37603&MapID=1|website=nrttv}}</ref> ئەم خۆپیشاندانانە لەسەر ئاستی ناوخۆ و دەرەوە کاردانەوەی لێکەوتەوە، حیزبەکانی [[پارتی دیموکراتی کوردستان|پارتی]] و [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتی]] و [[بزووتنەوەی گۆڕان|گۆڕان]] لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایانگەیاند" خۆپیشاندانی مە‌دە‌نیانە‌ی دوور لە گرژی و پە‌لاماردانی دامە‌زراوە فە‌رمییە‌کان و سەروماڵی ھاووڵاتیان، مافێکی ڕە‌وایە ".<ref>{{cite web|title=ڕاگەیەندراوی کۆبوونەوەی ھاوبەشی یەکێتی و پارتی و گۆڕان|url=https://www.pukmedia.com/KS_Direje.aspx?Jimare=164611|website=pukmedia|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا ئەنجوومەنی وەزیرانی ھە‌رێمی کوردستان لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکانی ئەم چەند ڕۆژەی ڕابردوو بڕیاری کۆبوونەوەی دا.<ref>{{cite web|title=حکومەتی ھەرێم لەبارەی خۆپیشاندانەکانەوە کۆدەبێتەوە|url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37609&MapID=1|website=nrttv|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>
لێژنەی باڵای ئەمنی سلێمانیش قەدەغەی ھاتوو چۆی لە نێوان شاروشارۆچکەکانی سەربە پارێزگاکاکە ڕاگەیاند. بە شێوەیەکی گشتی خۆپیشاندانەکان تا درەنگانی شەو بەردەوامی ھەبوو.
 
Line ٥٦ ⟶ ٥٥:
[[پەڕگە:Protesters set fire to political party offices and government buildings in the northern Iraqi city of Sulaymaniyah2020.jpg|300px|وێنۆک]]
 
ڕۆژی چوارشەمە ٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ لەگەڵ ئەوەی لێژنەی باڵای ئەمنی سلێمانی قەدەغەی ھاتووچۆی ڕاگەیاندبوو بۆ ماوەی ٢٤ کاتژمێر بەڵام لە چەند ناوچەیەکی سنووری پارێزگاکە خەڵک پابەندی نەبوون وەک ڕۆژانی ڕابردوو بەردەوامیان دا بە خۆپیشاندانەکان. لە ناوچەکانی پیرەمەگرن و چەمچەماڵ و دووکان و عەربەت بەشێک لە خەڵک ھاتنە سەر شەقامەکان و خۆپیشاندانیان ئەنجامدا و چەندین بارەگای حیزبی و حوکومی سوتێنران. لە ناحیەی پیرەمەگروون خۆپیشاندەران ھێرشیان کردە سەر بنکەی ھاتووچۆی ناحیەکە و سووتاندیان ھەروەھا بەھۆی بەکارھێنانی تایەی ئۆتۆمبێل و بەردەوە ڕێگای نێوان سلێمانی -دووکانیان داخست.<ref>{{cite web|title=خۆپیشاندان لە پیرە‌مە‌گرون دە‌ستی پێ کردەوە و ڕێگای دوکان–سلێمانی داخرا|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=119115&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> لە دووکانیش ئاراستەیئاڕاستەی خۆپیشاندانەکان وەک ناوچەکانی دیکە بەرەو ئاڵۆزی و پێکدادان ڕۆیشت و لە ئەنجامدا ئەفسەرێکی پێشمەرگە کوژرا و چەند کەسێکیش بریندار بوون. لە چەمچەماڵ بەھۆی ئاڵۆزی و پێکدادانەوە کەسێک دەکوژرێت و پێنج کەسی دیکەش بریندار دەبن و مەکۆی بزووتنەوەی گۆڕانیش دەسوتێنن.<ref>{{cite web|title=خۆپیشاندانەکە‌ی چە‌مچە‌ماڵ قوربانی لێدە‌کەوێتەوە|url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=119133&babet=1&relat=1024|website=xendan|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> لە سەیدسادقیشسەید سادقیش بەھەمان شێوە بەشێک لە چین و توێژەکان ھاتنە سەرشەقامەکان ڕێگای ناو بازاڕیان داخست. شەوەکەی بەشێک لە دانیشتووانانی شارۆچکەی عەربەت بۆیەکەم جار دەستیان کرد بە خۆپیشاندان دژی حکوومەتی ھەرێم ھەر لە سەرتاوە گرژی و ئاڵۆزی دروست دەبێت بەھۆیەوە مێرمنداڵێکی بە سەختی بریندار دەبێت.<ref>{{cite web|title=خۆپێشاندان؛ منداڵەکەی عەربەت بریندارە و لەژێر چاودێریی چڕدایە|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0912202029?fbclid=IwAR0L-5LBdqUD43cbE-xKhEmvIJPrkc2Hx4gJB4yDfEgrWKVcdBbMCaJ0MHU|website=rudaw|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref> ھەروەھا لە ناحیەی قەسرێی سەر بە قەزای چۆمان کە سەر بە پارێزگای ھەولێرە، دە گەنج دەستگیرکران کە تەمەنی گەنجترینیان ١٧ ساڵ بوو و دوای ٥ ڕۆژ لە گرتنیان ئازادکران.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=ئەو 10 گەنجەی لە قەسرێ...|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1312202014|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-12-13|website=www.rudaw.net}}</ref> لێژنەی باڵای ئەمنی ھەرێمی کوردستان لە پەیامێکدا ڕایگەیاند کە چیتر ڕێگا بە خۆپیشاندانی بێ مۆڵەت نادەن.<ref>{{cite web|title=لیژنەی باڵای ئەمنی وەزارەتی ناوخۆ خۆپیشاندانی قەدەغەکرد|url=https://xelk.org/267072/|website=xelk|accessdate=9ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>
 
=== ١٠ی کانوونی یەکەم ===
Line ٧١ ⟶ ٧٠:
== کاردانەوەکان ==
=== ناوخۆ (کوردستان و عێراق) ===
* [[مەسروور بارزانی]] سەرۆک وەزیرانی ھەرێمی کوردستان پەیامێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند " [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]]، ھەست بە بارگرانی و سەختی ژیانی ھاووڵاتییان دەکات و سوپاسی خۆڕاگریشیان دەکات و خۆپێشاندانی ئاشتیانە و شارستانیانەش، بە مافێکی ڕەوا دەزانێت لە چوارچێوەی یاسادا، بەڵام ھەوڵی تێکدان و وێرانکاری جیاوازە لە داوای ڕەوای خەڵک، بۆیە دامودەزگا پەیوەندیدارەکانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، دەبێ لە گەڵ پاراستنی گیانی گشت ھاووڵاتییان، بە خۆپێشاندەرانیشەوە، ڕێگە لە ئاژاوە و پشێوی نانەوە و پەنابردنە بەر تووندتیژی و تێکدانی شوێنە گشتی و تایبەتی و بارەگاکان بگرن و سەرپێچیکارانیش ڕووبەڕووی یاسا بکەنەوە ".<ref name=":0" />
* [[شاسوار عەبدولواحید]] سەرۆکی [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] پشتیوانی خۆی و جوڵانەوەکەی بۆ خۆپیشاندانەکان دەڕبری و داوای کرد کە خەڵک بە یەکدەنگی و یەک ھەڵوێستی دژی حکوومەت ھەنگاو بنێن.<ref>{{Cite web |title=شاسوار عە‌بدولواحید پە‌یامێک ئاراستە‌ی یە‌کێتی و ھێزەکانی بە‌شدار لە‌حکومە‌ت دھکات |url=https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=118484&babet=1&relat=1024 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=xendan}}</ref>
* [[سەلاحەدین بەھائەدین]]، ئەمینداری گشتیی [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] پشتیوانی خۆپیشاندانەکانی کرد ڕایگەیاند کە حەقی خەڵکە لە پێناو مافەکانیان خۆپیشاندان بکەن وداوای لە ھێزە ئەمنییەکانکرد ئەرکی پارێزگاری خۆپیشاندەرەکان لە ئەستۆ بگرن و نەبنە ڕێگر لێیان چونکە بەو شێوەیە چارەسەری قەیرانەکان ناکرێت.<ref>{{Cite web |title=سەڵاحەدین بەھادین: لایەنەکانی دەسەڵات پێشبڕکێی برسیکردنی خەڵک دەکەن |url=https://nrttv.com/News.aspx?id=37420&MapID=1 |access-date=5ی کانوونی یەکەمی 2020 |website=nrttv}}</ref>
Line ٩٥ ⟶ ٩٤:
* [[شەڕی سلێمانی (١٩٩١)]]
* [[ناڕەزایییەکانی ٢٠١١ی باشووری کوردستان]]
* [[قەیرانی داراییی ھەرێمی کوردستان]]
 
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان|٢}}
 
== بەستەرە دەرەکییەکان باشترکردن ==
{{پۆلی کۆمنز}}
{{تووڵی دەروازە|پارێزگای سلێمانی|کۆمەڵگا|مافەکانی مرۆڤ|کوردستان|عێراق}}