کل: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی ئەندرۆید
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Killedan.jpg|250px|وێنۆک|چەپ|کڵە، مێڵکل و کڵەدان و مێڵ]]
 
'''کڵە''' یان '''کلە''' یان '''کل''' (بە [[عەرەبی]]: ''کحل'') لە [[ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست]]، [[باکووری ئافریقا]] و [[باشووری ئاسیا]] بەکاردێت بۆ خامڵاندنی چاوی ژنان (بۆ پیاوانیش، بەڵام کەمتر). لە کوردستان دا کڵە ئەخرێتە نێو '''کڵەدان''' (کڵدان) و بە '''مێڵ'''ێک کە لە شاخی [[گا]] و [[نچیر]] دروست ئەکرێ، بەکار دێت.
'''کل''' یان '''کڵە''' ({{lang-ar|كُحْل}}) [[کەرەستەی جوانکاری|کەرەستەیەکی جوانکاری]]ی چاوی کۆنە کە لە هاڕینی ستیبنیت (Sb<sub>2</sub>S<sub>3</sub>) دروستدەکرێت. بە بەربڵاوی لە [[ڕۆژهەڵاتی ناوین]] و [[باکووری ئەفریقا]]، [[دەریای ناوین]]، [[باشووری ئاسیا]]، [[ڕۆژاوای ئەفریقا]] و [[قۆچی ئەفریقا]] وەک هێڵی چاو بۆ تاریککردنی ژێرچاو و وەک ڕومێڵ بەکاردێت. بەزۆری لەلایەن ئافرەتانەوە بەکارئەهێنرێت، بەڵام هەنێک پیاو و مناڵیش بەکاری دێنن.
 
کل لە ماوەیەکی کۆنەوە لە [[هیندستان]]یش وەک کەرەستەیەکی جوانکاری بەکاردێت. دایکەکانی ئەوێ کل دەخەنە چاوی مناڵەکانیان یەکسەر دوای لەدایکبوونیان. هەندێکیان بۆ «بەهێزکردنی چاوی مناڵەکان» بەکاریان ئەهێنا، هەنێکیشیان باوەڕیان وابوو کە لە چاوەزار ئەیان پارێزێت.<ref name="hardy cairo">Hardy A, Walton R, Vaishnav R., Int J Environ Health Res. 2004 Feb;14(1):83–91. ''Composition of eye cosmetics (kohls) used in Cairo.''</ref>
 
{{کورت}}
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/کل»