شەڕی سارد: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''جەنگیشەڕی سارد''' یان '''شەڕیجەنگی سارد''' ({{ئینگ|Cold War}}) ڕێبازێکی دوژمنکارانە بوو کە ئەوەندە ئیمپریالیستەکان گرتیانە بەر لە پێش ھەموویانەوە [[ئەمریکا]] بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی لە بەرامبەر [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]] و دەوڵەتە سۆسیالیستەکانی ئەوروپادا دوای کۆتایی ھاتنی [[جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی دووەمی جیھانی]] بە تایبەتی لە کۆتایی ساڵانی چلەکاندا. لە تایبەتمەندنییەکانی ئەم جەنگە پێشبڕکێ لە خۆ پڕ چەک کردن بە تایبەتی [[چەکی ناوکی|چەکی ناووکی]]، وە دامەزراندنی بنکەی سەربازی بە دەوری یەکێتی سۆڤیەتدا، بەگەڕ خستنی ھێز لە پەیوەندییە نێو دەوڵەتییەکاندا، ھەروەھا ڕەتکردنەوەی ھەموو ھەوڵێک بۆ چارەسەر کردنی ناکۆکییە نێو دەوڵەتییەکان لە ڕێگای دانوستانەوە.