ئاو: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاك كردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
Aram (لێدوان | بەشدارییەکان) شائەمراز، باشترکردن |
||
ھێڵی ١١:
|ناو٤=ئاوی
|زار٥=زازاکی
|ناو٥=ئاوە، ئاوی
}} [[پەڕگە:Iceberg with hole near Sandersons Hope 2007-07-28 2.jpg|300px|left|thumb|ئاو
'''ئاو''' [[ماددەی کیمیایی|ماددەیەکی کیمیایی]]یە، کە بە [[H2O|H<sub>2</sub>O]] ھێما دەکرێت. یەک مۆڵگە لە ئاو پێک دێت لە گەردێک [[ئۆکسجین|ئۆکسجینێک]] و دوو گەرد لە [[ھایدرۆجین]] کە بە [[بەندی ھاوبەش]] پێکەوە بەستراون. ئاو [[شل|شلە]] لە [[باری پێوانەیی|باری پێوانەییدا]]، بەڵام لەسەر [[زەوی]] زۆرتر بەشێوەی [[ڕەق]]، [[سەھۆڵبەند]] و بەشێوەی گاز ھەیە. ئاو ٧٠٫٩٪ ی ڕووی زەوی دادەپۆشێت.<ref>[
▲</sub>O]] ھێما دەکرێت. یەک مۆڵگە لە ئاو پێک دێت لە گەردێک [[ئۆکسجین|ئۆکسجینێک]] و دوو گەرد لە [[ھایدرۆجین]] کە بە [[بەندی ھاوبەش]] پێکەوە بەستراون. ئاو [[شل|شلە]] لە [[باری پێوانەیی|باری پێوانەییدا]]، بەڵام لەسەر [[زەوی]] زۆرتر بەشێوەی [[ڕەق]]، [[سەھۆڵبەند]] و بەشێوەی گاز ھەیە. ئاو ٧٠٫٩٪ ی ڕووی زەوی دادەپۆشێت.<ref>[//en.wikipedia.org/wiki/Water ویکیپیدیای ئینگلیزی]</ref>
لەمرۆڤدا، ھەموو [[خانە|خانەکان]]ی لەش لە سەرەوە تا سەری پەنجەکانمان پێویستی بە ئاوە بۆ بەردەوامبوونی [[ژیان]]، لەشی مرۆڤ نزیکەی ٢/٣ (دوو لەسەر سێ) ی پێکھاتەکەی ئاوە، [[ئەندام|ئەندامێکی]] وەک [[مێشک]] ئاو
کاتێک مرۆڤ [[ماسوولکە|ماسوولکەکانی]] لەشی بەکار دەھێنێت، بڕێکی زۆر ئاو بەکار دەھێنێت و ونی دەکات، تەنھا لە جوڵەی ئاسایی ڕۆژانەی ماسوولکەکاندا دوو کووپ ئاو بەکار دەھێنێت، [[کرداری ھەناسەدان]]ی ئاسایی مرۆڤ ڕۆژانە نزیکەی
== ئاو لە لەشی مرۆڤدا ==
ئاو لە لەشدا ڕۆڵی بنەڕەتی ھەیە:
* شێدارکردنی ھەوا لە سییەکاندا بۆ ڕاگرتنی سەلامەتی سییەکان.
* یارمەتیدانی [[مێتابۆلیسم]]ی لەش.
Line ٣٢ ⟶ ٣١:
* خواردنەوەی ئاو دەبێتە ھۆی دابەزاندنی [[کێش]]، چونکە یارمەتی شۆردنەوەی لەش دەدات لە پاشماوەی [[ھەرسکردنی چەوری]]، ئاو ھیچ وزەیەکی تێدا نییە کە ئەمەش دەبێتە ھۆی بەکارھێنانی چەوری لەش، خواردنەوەی ئاو برسێتی کەم دەکاتەوە و دەبێتە ھۆی کەمکردنەوەی ئارەزووی خواردن.
* زۆربەی کات [[ژانەسەر]] بەھۆی کەمیی ڕێژەی ئاوەوەیە لە لەشدا، بۆیە خواردنەوەی ئاو ھۆیەکە بۆ چارەسەری ژانەسەر بە شێوەیەکی سروشتی، گرنگە پێش ئەوەی بیر لە بەکارھێنانی [[دەرمانی ئازارشکێن]] بکەینەوە، ئاو بخۆینەوە.
* ئاو دەبێتە ھۆی شێداری [[پێست]] بەم ھۆیەش پێکھاتە
* چالاکی دەبەخشێتە لەش بەھۆی چالاکردنی مێشک و یارمەتیدانی ماسوولکەکان.
* ئەو کەسانەی کە وەرزش دەکەن پێویستە ڕێژەی پێویست ئاو بخۆنەوە بە شێوەیەکی ھێمنانە تا یارمەتیی ماسوولکەکان بدات و [[گرژبوونی ماسوولکە|گرژبوون]] و [[ڕەقبوونی ماسوولکە]] کەمبکاتەوە بەھۆی گواستنەوەی خۆراک و ئۆکسجین بۆ ماسوولکەکان و ڕزگارکردنی ماسوولکەکان لە [[پاشەڕۆ خۆراکییەکان]].
Line ٤٦ ⟶ ٤٥:
* [[دۆخی گازی]] (ھەڵم)
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}
[[پۆل:ئاو]]
| |||