سەددام حوسێن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[وەشانی تاوتوێ نەکراو][وەشانی تاوتوێ نەکراو]
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
پەرەپێدان
ھێڵی ١١٥:
 
لەوکاتەدا حکوومەت پشتگیری تایبەتی لە خێزانی سەربازەکان دەکرد، هەروەها شوێنی مانەوە بۆ قوتابیان بەخۆڕایی دابین دەکرا. سەددام سیستمێکی هاوچەرخی تەندرووستی ڕاگەیاند کە بووە یەکێک لە هاوچەرخترین سیستمەکان لە ڕۆژهەڵاتی ناوین، ئەمەش وایکرد لەلایەن یوونێسکۆ خەڵاتبکرێت.<ref>[http://www.cbc.ca/news2/indepth/words/saddam_hussein.html Saddam Hussein], CBC News, 29 December 2006</ref><ref>Jessica Moore, [https://web.archive.org/web/20030625145156/http://www.pbs.org/newshour/bb/middle_east/iraq/war/player1.html The Iraq War player profile: Saddam Hussein's Rise to Power], PBS Online Newshour {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131115205745/http://www.pbs.org/newshour/bb/middle_east/iraq/war/player1.html|date=15 November 2013}}</ref>
 
دوابەدوای بەرزبوونەوەی نرخی نەوت، سەددام توانی ئابووری عێراق لەڕێگای پشتبەستن بە نەوت بەرزبکاتەوە. سەددام کەمپەینێکی نەتەوەیی ڕاگەیاند بۆ گەشەپێدانی ژێرخانی وڵات لەڕێگای درووستکردنی ڕێگا و پەرەپێدانی پیشەسازییەکانی دیکە. بەهۆی ئەم کەمپەینەوە توانرا کارەبا بگەیێندرێتە نزیکەی تەواوی عێراق بەتایبەت شوێنە دوورەدەستەکان. پێش ساڵانی حەفتاکاان، زۆربەی خەڵکی عێراق لە گوندەکان دەژیان وە نزیکەی دوو لەسەر سێی خەڵکی هەژاربوون و خەریکی کشتوکاڵ بوون. دواتر ئەو ژمارەیە لەساڵانی حەفتاکان کەم بوویەوە ئەمەش بەهۆی بەرزبوونەوەی نرخی نەوت کەوایکرد داهاتی وڵات لە نیو ملیار دۆلار بەرزبێتەوە بۆ دەیان ملیۆن دۆلار، وە وڵات کارەکانی لەبوارە پیشەسازییە جۆراوجۆرەکان چڕکردەوە.
 
بەرزبوونەوەی نرخی نەوت بەتایبەت لە سوودی سەددام شکایەوە.<ref name="economist2007">{{cite news|url=http://www.economist.com/node/8492668|title=Saddam Hussein&nbsp;– The blundering dictator|date=4 January 2007|work=[[ئێکۆنۆمیست]]|last=|first=|access-date=|via=}}</ref> بەگوێرەی ''[[ئێکۆنۆمیست]]''[[ئێکۆنۆمیست|،]] سەددام هاوشێوەی سەرەتاکانی [[ئەدۆڵف ھیتلەر|ئەدۆلف هیتلەر]] ستایش وەبرگریت کە ناوبراو پیشەسازی ئەڵمانی بووژاندەوە، چەندین ئۆتۆبانی درووستکرد لەگەڵ پێدانی کارێکی زۆر بە بێکارەکان. سەددام شارەزا و لێزان بووە لەبارەی ئەوەی کە شەقامی عەرەبی چی دەوێت بەتایبەت لەدوای شکانی قەوارەی عەرەبی لە جەنگی شەش ڕۆژە لە بەرامبەر ئیسرائیل، لە ساڵی ١٩٦٧ وە مردنی سەرکردەی عەرەبی میسڕ، جەمال عەبدول ناسڕ لە ساڵی ١٩٧٠، کە جێگرەکەی [[ئەنوەر سادات]] هەوڵی بەئاشتیکردنی پەیوەندییەکانی میسڕ و ئیسرائیلی دا. لەبەرامبەردا سەددام پڕووپاگەندەی خۆی دەکرد کە ئەو لەدژی دەسەڵاتی جوو و [[ئێران|فارسەکانە]]. سەددام لەوکاتەدا لەڕێگای دەزگای هەوڵگری (موخابەرات) عێراقی نەیارەکانی دەستگیردەکرد بەتایبەتیش سەرنووسەرانی ڕۆژنامە عەرەبییەکان و هونەرمەندان.<ref name="economist2007" />