ئێران: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی مۆبایل دەستکاریی بەرنامەی ئای-ئۆ-ئێس
ھێڵی ٧١:
دەستەڵاتی سیاسی لە ئێراندا لە سەر بنەمای [[یاسای بنەڕەتی]]ی پەسندکراوی ساڵی ١٩٧٩ (١٣٥٨ی ک. ھ) و پێداچوونەوەی ساڵی ١٩٨٩ (١٣٦٨ی ک. ھ) داڕێژڕاوە. بەرزترین پلەی دەستەڵاتی ڕەسمیی ئێران لە دوای سەرکەوتنی شۆڕشی ١٩٧٩، ویلایەتی فەقیھە کە ئێستا لە دەستی [[سەید عەلی خامنەیی]] دایە. [[ئیسلام]] دینی ڕەسمی، [[شیعە]] مەزھەبی ڕەسمی و [[فارسی]] زمانی ڕەسمی ئێرانە. ئێران وەکو وڵاتێکی پێکھاتوو لە چەند نەتەوە، مێژوویەکی کۆنی ھەیە و یەکێک لە مێژووییترین وڵاتانی جیھانە.
 
ئێران بە ھۆی ھەڵکەوتنی لە ناوچەی [[ئەوراسیا|ئەوراسیادا]] جێگایەکی تایبەتی ھەیە. ئەم وڵاتە ئەندامی ڕێکخراوی [[نەتەوە یەکگرتووەکان]]، بزووتنەوەی وڵاتانی بێلایەن، ڕێکخراوی کۆنفرانسی ئیسلامی، [[ئۆپێک]] و ڕێکخراوی [[ئێکۆ]] یە. ئێران ھێزێکی ناوچەییە لە باکووری ڕۆژئاوای ئاسیادا و جێگایەکی گرینگی لە ئابووریی جیھاندا بە بۆنەی ھەبوونی [[نەوت]]، پیشەسازیی [[پێترۆشیمی]] و [[گازی سرووشتیسروشتی]] بەدەست ھێناوە.
 
لە دوای ھەڵبژاردنی سەرکۆماریی ١٣٨٨ ھەتاوی کە بە دووبارە ھەڵبژاردنەوەی ئەحمەدی نەژاد کۆتایی ھات، چەند خوپێشاندانی گەورە لە ئێران و بەتایبەت تاران ڕووی دا کە داواکاری دووبارە ژماردنەوەی دەنگەکان بوون و بڕوایان وا بوو کە میرحوسەین مووسەوی ھەڵبژیردراوە بەڵام دەسەڵاتی ئێران بە قۆلبەستکردن و کوشتنی سەدان کەس لەو جەماوەرە کۆتاییی بە خۆپیشاندانەکان ھێنا.