شەڕی سی ساڵە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''شەڕی سی ساڵە''' لە نێوان ساڵانی ١٦١٨ ھەتا ١٦٤٨ی زایینیدا لە خاکی [[کیشوەری ئورووپای|کیشوەری ئورووپائەورووپا]]دا ڕووی دا. ئەم سەڕە لە سەر گۆڕانەوەی سنوورەکانی ئەورووپایی بوو، لە لایەکی دیکەوە شەڕێک بوو لە نێوان دوو ڕێبازی [[کاسۆلیکی|کاسۆلیک]] و [[پرۆتێستانت]]. شەڕی سی ساڵە بوو بە ھۆی قەحتی و نەخۆشییەکی زۆر بەر فراوان و خەڵکێکی زۆر بوون بە قوربانی ۸ملیۆن٨میلیۆن کەسی سڤیل زیانیان پێگەیشت بەهۆیبەھۆی ئەوجەنگە درێژخایەنە.

[[پەڕگە:Map_Thirty_Years_War-en.svg|وێنۆک|نەخشەی شەڕی سی ساڵە ]]

'''بەرەی یەکەم''' [[سوید]] (لەساڵیلە ساڵی ۱6۳۰ەوە١٦٣٠ەوە بەشداریکرد) [[دانیمارک]] (۱6۲5١٦٢٥ تا ۱6۲۹١٦٢٩ بەشداربوو) کۆماری حەوت یەکگرتووەکەی هۆڵەنداھۆڵەندا فەرەنسا (لەساڵیلە ۱6۳۵ەوەساڵی ١٦٣٥ەوە بەشداریکرد) شانشینی بۆهیمابۆھیما (لەساڵیلە ۱6۱۸ساڵی ١٦١٨ تا ۱6۲۰١٦٢٠ بەشداریکرد) سەکسۆنی هەرێمیھەرێمی پەلەتاین (تا ساڵی ۱6۲۳١٦٢٣ بەشداریکرد) پڕوسیا برۆنسویک لیونبێرگ ئینگلترا (۱6۲5١٦٢٥ تا ۱6۳۰١٦٣٠ بەشداریکرد) ا[[سکۆتلەند]] (۱6۲5١٦٢٥ تا ۱6۳۸١٦٣٨ بەشداریکرد) تڕانسلڤانیا پاڵپشتانی ئەو بەرەیە (دەوڵەتی عوسمانی ،عوسمانی، ڕوسیا)

''' بەرەی دووەم''': ئیمپراتۆری ڕۆمای پیرۆز زمان کاتۆلیکەکان نەمسا شانشینی بۆهیمیابۆھیمیا (ئەو شانشینە سەرەتا تا ساڵی ۱6۲۰١٦٢٠ لەبەرەی یەکەم بوو بەڵام لەدوای ساڵی۱6۲۰ساڵی١٦٢٠ هاتەھاتە ناو بەرەی دووەم) ئیمپراتۆریەتی ئیمپراتۆرییەتی [[ئیسپانیا]] هەنگاریاھەنگاریا شانشینی کرواتیا دانیمارک (لەساڵیلە ۱64۳ساڵی ١٦٤٣ تا ۱645١٦٤٥ بەشداریکرد) پاڵپشتانی ئەو بەرەیە ئۆکرانیا ،ئۆکرانیا، [[پۆڵەندا]]

== قەبارەی هێزەکانیانھێزەکانیان ==

لەبەرەی یەکەم< ۱4۹هەزار١٤٩ھەزار سویدی ۳5هەزار٣٥ھەزار دانیمارکی و نەرویجی ۷۷هەزار٧٧ھەزار هۆڵەندیھۆڵەندی ۱5۰هەزار١٥٠ھەزار ئەڵمانی ۱5۰هەزار١٥٠ھەزار فەڕەنسی ۳۰٣٠ تا 4۰هەزار٤٠ھەزار بۆهیمیبۆھیمی ۳۰هەزار٣٠ھەزار هەنگاریھەنگاری 6هەزار٦ھەزار ترانسلاڤی 6۰هەزار٦٠ھەزار سوارەی عوسمانی ئەو وڵاتانەی زۆرترین هێزیانھێزیان بەکارهێنابەکارھێنا لەبەرەی دووەم ۳۰۰هەزار٣٠٠ھەزار ئیسپانی ۱۰۰١٠٠ تا ۲۰۰٢٠٠ هەزارھەزار ئەڵمانی نزیکەی ۲۰هەزار٢٠ھەزار کرواتی و هەنگاریھەنگاری هەنگاریەکانھەنگارییەکان هەندێکیانھەندێکیان لەبەرەی یەکەم و هەندێکیانھەندێکیان لەبەرەی دووەم بوون

سەرکەوتنی [[ئاینیپرۆتێستانت|ئایینی پرۆستانتپرۆتێستانت]] بەهێزبوونیبەھێزبوونی ئەو ئاینە سەرەوخواربوونی کاتۆلیک و بێ هێزبوونیھێزبوونی سەرکەوتنی بنەماڵەی هەبسبۆرگھەبسبۆرگ سەربەخۆیی بوونی هۆڵەنداھۆڵەندا لە ئیمپراتۆریەتیئیمپراتۆرییەتی ئیسپانیا ئیسپانیا زاڵبوو بەسەر باشوری هۆڵەنداھۆڵەندا و لۆکسمبۆرگ ڕژێمی دەرەبەگی تووشی بێهێزیبێھێزی بوو لە [[ئەورووپا|کیشوەری ئەوروپائەورووپا]].

.<ref>http://books.google.com/books?id=dLVLAAAAMAAJ&pg=PA431&dq=end+of+feudalism+thirty+years+war&hl=en&sa=X&ei=MYpQT-7qNqHw0gHx_oHIDQ&ved=0CFIQ6AEwBjgK#v=onepage&q=end%20of%20feudalism%20thirty%20years%20war&f=false {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150318030855/http://books.google.com/books?id=dLVLAAAAMAAJ&pg=PA431&dq=end+of+feudalism+thirty+years+war&hl=en&sa=X&ei=MYpQT-7qNqHw0gHx_oHIDQ&ved=0CFIQ6AEwBjgK |date=١٨ی ئازاری ٢٠١٥ }}</ref>