سەلیمی یەکەم: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
||
ھێڵی ٧١:
=== چاکسازی سەربازی ===
[[پەڕگە:Yeniceri aga.jpg|thumb|220px|وێنەى سەرکردەیەکى گشتی ئینکیشاری]]
ئەو یاخیبوونەی ئینکیشاری گرتەوە لە دوای شەڕی چاڵدێران
=== چاکسازی دەریایی ===
دوای ئەوەی [[سوڵتان محەمەد فاتیح]] فەتحی قوستەنتینیەی کرد، عوسمانیەکان دروسکردنی بەندەر ومیناکانیان پشت گوێ خستبوو، فاتیح وبایەزیدی کوڕی ھەندێک لە کەشتیە دەریاییەکانیان پاراست کە ئیشیان پاراستنی کەنار وئاوە ھەرێمیەکان بوو لە دەستدرێژی وئیشی قەڕاسینەکان، سوڵتان سەلیم لە ئابی ساڵی ١٥١٨ز بڕیاری کردنەوەی وەرشەیەکی دروستکردنی کەشتیگەلی دا کە پێک بێت لە کەشتی جەنگی گەورە بۆ ڕووبەڕووبونەوەی کەشتیە پڕتوگالیەکان دوای ئەوەی مەترسی پرتوگال زیادی کرد بۆ سەر حیھانی عەرەبی و [[ئیسلام]]، سوڵتان گەرووی قەرن زەھبی ھەڵبژارد بۆ ئەو مەبەستە،
=== بیناسازی ===
سوڵتان چەندین بەرھەمی تەلارسازی ھەبوو لەگەڵ کەمی ماوەی حوکمەکەی وسەرگەرم بوونی بە غەزوو وفەتحەوە بە دێژایی ژیانی، سوڵتان سەلیم ژمارەیەکی زۆر مزگەوتی بنیاتنا وزۆری تری تازە کردەوە، لە دیارترینی ئەو مزگەوتانەش، مزگەوتی فاتح پاشا ومزگەوتی بوستان لە [[دیاربەکر]] ومزگەوتی ئیبن عەرەبی لە [[دیمەشق]] و نوێکردنەوەی مزگەوتی ئەمەوی بوون، ودەست کرا بە ئیش لە سەردەمەکەیدا بۆ کردنەوەی مزگەوتێک بە ناوی خۆیەوە، بەڵام تەواو نەبوو تا وەفاتی کرد، ھەروەک چەندین فێرگە
=== گرنگی دانی بە ئەدەب ===
سوڵتان سەلیم زۆر ئەدەب وشیعر ومێژووی خۆشئەویست،
== کۆچی دوایی ==
دوای گەڕانەوەی لە [[میسر]] سوڵتان سەلیم ھەستا بە ئامادەکردنی کەشتیگەلێکی دەریایی گەورە بۆ گرتنی دوورگەی رۆدوس دوای ئەوەی [[سوڵتان محەمەد فاتیح]]ی باپیرەی تەواوی نەکردبوو، ھەروەھا بۆ ئەوەی ھێرش بەرێتە سەر مەجەڕ وبۆ ئامادەکاری جەنگ لەگەڵ شا ئیسماعیل سەفەوی جارێکی تر لەسەر ئەو ھاوپەیمانیەی لەگەڵ پرتوگالیەکان کردبووی لە دژی.
|