تۆپی پێ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
←‏سزای ھەڵە: چاککردنی ھەڵەی نووسین
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی مۆبایل دەستکاری بە بەرنامەی ئەندرۆید
ب باسم کرد ھەلۆفشەی
تاگەکان: لابردنی ژێدەرەکان بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە
ھێڵی ١:
ڕێگا یارمه‌تی دەرەکان بۆ خێرایی یاریزان له‌یاریگادا
{{زانیاریی وەرزش
 
| ناو = تۆپی پێ{{ھن}}<small>Football</small>{{ھن}}<small>الکرة القدم</small>
~ وازهێنان له‌خواردنه‌ پڕ چه‌وریه‌كان
| وێنە = Football_iu_1996.jpg
هه‌نگاوی یه‌كه‌م كه‌پێویسته‌ شوێنی بكه‌ویت وازهێنانه‌ له‌خۆراکە چه‌ور‌یه‌كان و دوورکەوتنەوە لێی ، وه‌ له‌ڕێگای جێبه‌جێ كردنی ئه‌و راهێنانانه‌ی بۆ خۆ تنحیف (لاواز) كردن دانراون ده‌توانی به‌شێكی پێویست له‌چه‌وریه‌كه‌ت فڕێ بده‌یت و له‌پاشاندا هه‌وڵده‌ كه‌متر ئاره‌زووكردنه‌ سه‌ر خواردنه‌ چه‌وریه‌كانت هه‌بێ
| قەبارەی وێنە = 275px
 
| سەردێڕ = ھێرشبەرێک لە کاتی لێدانی [[تۆپ]] بۆ بەرگریکاری تیپی بەرامبەر.
~ بەھێزکردنی عەضەڵاتی پەلەکانت و قاچەکانت ، ڕاکردن پڕۆسەیەکی خێرای جووڵەی پەلەکان و قاچەکانە ، بەھێزبوون و خزمەتکردنی ئەو چوار ئەندامە واتای باشتر ئامادەبوونی تۆ ئەگەیێنێت بۆ ئەم پڕۆسەیە .
| یەکێتی = [[فیفا]]
 
| نازناو = دوو گۆڵی، فوتباڵ، یارییە جیھانیەکە
~ ‌ کاتی پێویست ته‌رخان بكه‌ لەمەسافەیەکی ٧٠-٩٠ مەتریدا ڕابکەیت و بەردەوام دووبارەی بکەیتەوە لە مانگی یەکەمدا
| یەکەم یاری = ناوەڕاستی سەدەی (١٩)، [[بەریتانیای مەزن|بەریتانیا]]
لەپاشان زیادکردنی زەمەن و ماوەی راکردنەکەت بەپێی دانانی پڕۆگرامێکی تایبەت بۆ ئەم مەبەستە بیرت بێ لەگەل ھەرجارێکیش توقیت بگریتەوە
| وڵات/ھەرێم = ھەموو جیھان
گه‌ر هاتوو له‌ كاتی ڕاكردندا هه‌ستت به‌گرژی وپەستانکردنە سەر باڵەکانت و شانت کرد لەوکاتەیا پێویستت بەاسترخاء (حه‌سانه‌وه‌یه‌ ) تاکاریگەریەکی سلبی نەبێ بۆسەر تواناکانت و لیاقه‌ی په‌له‌كانت . با مەودا ھەبێ لەوکاتەی تەرخانت کردووە نەوەک بەسەریەکا ئەنجامی بدەیت
| یانەکان =
 
| بەرکەوتن = بەڵێ
 
| ھەڵبژاردە = ١١ (بۆ ھەرلایەک)
 
| ڕەگەزەکان = نێر و مێ (بە پێشبڕکێی جیاواز)
~ هه‌ناسه‌ وه‌رگرتن له‌كاتی ڕاكردن له‌ڕێگای لووته‌وه‌
| پۆلێن = [[وەرزشی تیپ]]، [[وەرزشی تۆپ]]
 
| کەرەستە = [[تۆپ]]ی پێ
یه‌كێك له‌كاره‌ یارمه‌تیده‌ره‌كان بۆ باشتركردنی لایه‌نی خێرایی هه‌ناسه‌وه‌رگرتنه‌ له‌ (انف) لووته‌وه‌ , زۆرێك له‌ شاره‌زایان و له‌و سه‌رچاوانه‌ی سێرچم كردووه‌ له‌ڕێگه‌یانه‌وه‌ ته‌یید و قسەکانیان وابووه‌ ‌ کەوا هه‌ناسه‌وه‌رگرتن له‌لووته‌وه‌ باشتره‌ وه‌ك له‌ده‌م له‌كاتی ڕاكردنا ، میكانیزمی ئه‌م كاره‌ش مفڕوزه‌ بۆ یاریزان به‌شێوه‌یه‌كی قووڵ ئه‌نجامی بدا , واته‌ هه‌ناسه‌وه‌رگرتنێكی قووڵ ، ھەروەھا لەساتی راکردنا چاوەکانت بۆ دوورترین شوێن ئاراستەبکەیت
| شوێنی یاریکردن = [[یاریگای تۆپی پێ]]
 
| دێرینی =
~ په‌یڕه‌وكردنی به‌رنامه‌یه‌كی خۆراكی ته‌ندرووست
| ئۆڵمپی = بەشێک لە پرۆگرامی [[یاریە ئۆڵۆمپییەکان]]ی ھاوین لە ساڵی ([[١٩٠٠]]) بۆ ([[١٩٢٨]]){{ھن}}لە ساڵی ([[١٩٣٦]]) گەڕاوەتەوە بۆ پرۆگرامی [[یاریە ئۆڵۆپییەکان]]ی ھاوین تا ئێستا.
 
}}
خواردنی ئه‌و خۆراكانه‌ی كه‌پڕاوپڕن له‌كالیسیۆم و پڕۆتینات و ڤیتامین سی , تۆ ده‌توانی ڤیتامین سی له‌م خۆراكانه‌وه‌ به‌ده‌ست بێنییت (رووه‌كی پاقله‌یی - لۆبیا - نۆك- فاسۆلیا)
[[پەڕگە:Ancient Greek Football Player.jpg|thumb|یۆنانیە کۆنەکان لەکاتی یاریکردنی تۆپی پێ]]
ئه‌وخواردنانه‌ی كه‌وا ڕێژه‌ی به‌رزی كالسیۆمیان تێدایه‌ بریتین
'''تۆپی پێ''' یان '''تۆپانێ''' (بە [[ئینگلیزی]]: football) گرنگترین وەرزشی جیھانی نوێیە،<ref>http://books.google.iq/books?id=tQY5wxQDn5gC&pg=PA129&lpg=PA129&dq=world%27s+most+popular+team+sport&source=web&ots=6ns3wVUEGV&sig=SZPKYSDMJBrO1uV4mPxNbKyAuJY&redir_esc=y#PPA129,M1</ref><ref>جەماوەرترین یاری وەرزشە، {{cite web |url=http://www.clicktop10.com/2013/03/top-10-most-popular-sports-in-the-world/ |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |accessdate=١٥ی ئابی ٢٠١٣ |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161109150000/http://www.clicktop10.com/2013/03/top-10-most-popular-sports-in-the-world/ |archivedate= ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦}}</ref><ref>ویکیوەڵام:کام یاری زۆرترین جەماوەی ھەیە؟، http://wiki.answers.com/Q/What_is_the_most_popular_sport_in_the_world</ref><ref>جەماوەرترین یاری سەردەم، http://www.topendsports.com/world/lists/popular-sport/</ref><ref>http://www.britannica.com/EBchecked/topic/550852/football</ref> دوو یانە لە یەک یاری بەشدارن ھەریەکەکیشیان بە مەبەستی بردنەوە دەیانەوێ گۆڵ لە یانەی بەرامبەریان تۆمار بکەن وە ئەو یانەیەی زۆرترین گۆڵ تۆمار دەکات، دەبێت بە براوەی یاری لەم یارییەدا ھەر تیپێک لەناو یاریگا لە ١١ یاریزان پێکدێت.<ref>١١ یاریکەر یاری دەکەن لە ھەرتیپێک، http://www.thefreedictionary.com/football</ref>
له‌ (گوێز - په‌نیر - ڕێواس - ماسی -هه‌نجیر )
[[پەڕگە:Fußballgeschichte (1872).jpg|thumb|ئنگلتەڕا ١٨٧٢]]
 
 
كۆمه‌ڵێ فاكته‌ری تر داواکراوان لە یاریزان
 
( دوورکەوتنەوە لەجگەرە - وازھێنان لەخووی نھێنی - پێش دەستپێکردنی یاری لەمەسافەی یاریگاکە سێ بۆ چوار جار تەمارینی راکردن بکە و استعدادی باشترت ئەبێ لەکاتی یاریدا -
پێش ئەنجام دانی راھێنانەکان گەرماوێک بکە )
 
 
زۆرینەی بابەتەکە پشت بەستن بووە بەچەند سەرچاوەیەک و ڕیفرێنسی زانستی مەوسوق لەگەل چەند ئیزافەیەکی تر .
 
 
 
== مێژووی نادیار ==