نەرویژ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو |
Aram (لێدوان | بەشدارییەکان) ب شائەمراز |
||
ھێڵی ١:
{{زانیاریدانی_وڵات
|ناو_خۆماڵی = Kongeriket Norge <small>(بۆکمۆل)</small>
Kongeriket Noreg <small>(نینۆرسک)</small>
|ناو_فەرمی = شانشینی نەرویژ
ھێڵی ٦:
|ئاڵا_وێنە = Flag_of_Norway.svg
|نیشانی_نەتەوەیی_وێنە = Coat_of_Arms_of_Norway.svg
|دروژمی_نەتەوەیی = (Everything for Norway)
ھەموو شتێک بۆ نەرویژ
|سروودی_نیشتمانی = بەڵێ، ئێمە ئەم وڵاتەمان خۆش ئەوێ
|سروودی_پاشایی =
|نەخشە_وێنە = Norway on the globe (Europe centered).svg
ھێڵی ٢٠:
|زمانەکان =
|ڕەگەز_گرووپەکان =
|جۆری_دەسەڵات = [[دیموکراسی پارلەمانی]] و
[[پادشایی مەشروتە]]
|پلەی_سەرۆک١ = [[پادشا]]
ھێڵی ٣٣:
|ڕێکەوتی_سەربەخۆیی٢ =
|پلە_ڕووبەر = ٦١
|ڕووبەر_ک. م. ٤گ = 385180<ref>[https://www.kartverket.no/Kunnskap/Fakta-om-Norge/Arealstatistikk/Arealstatistikk-Norge/ Arealstatistics for Norway 2017, Kartverket, mapping directory for Norway]</ref>
|مەزەندەی_ژمارەی_دانیشتوان =
|پلە_مەزەندەی_دانیشتوان = ١٢٠
|ساڵی_مەزەندەی_دانیشتوان = [[٢٠١٩]]
|سەرژمێریی_دانێشتوان =
|ساڵی_سەرژمێریی_دانێشتوان =
|چڕیی_دانیشتوان_ک. م. ٤گۆش =
|پلە_چڕیی_دانیشتوان =
|دراو =
ھێڵی ٥٠:
}}
'''نەرویژ''' یەکێکە لە وڵاتە [[
== کورتەیەک لەبارەی مێژوی نەرویژ ==
ئێمە بە سەردەمی نێوان ساڵی ٨٠٠ و ١٠٥٠ی پاش زایین دەڵێین سەردەمی [[ڤایکینگەکان|ڤایکینگ]]. لە سەرەتای سەردەمی ڤایکینگدا، نەرویژ وڵاتێکی یەکگرتوو نەبوو، بەڵکوو لە چەندین شانشینی بچووک
'''یەکگرتنی دانیمارک و نەرویژ'''
لە ساڵانی ١٣٠٠ دا، ڕۆژ لە دوای ڕۆژ کاریگەریی دانیمارک لەسەر نەرویژ زۆرتر دەبوو؛ لە ١٣٩٧، نەرویژ بەفەرمی لەگەڵ دانیمارک و سوید یەکی گرتبوو. ئەم یەکێتیە لەلایەن شایەکی
'''لەناوچوونی یەکێتی و دروستبوونی یەکێتیی نوێ'''
سالی ١٨١٤ ساڵێکی گرنگە لە مێژووی نەرویژدا. لە ١٧ی مەی ئەم ساڵەدا نەرویژ بوو بە خاوەنی یاسای بنەڕەتی (دەستوور) ی خۆی. لە سەرەتای ساڵانی ١٨٠٠دا، چەندین جەنگ لە ئەورووپا ڕووی دا. یەکێک لەوانە جەنگێکی گەورە بوو لە نێوان بەریتانیا و فەڕەنسا. دانیمارک/نەرویژ لایەنی فەڕەنسای گرت و کاتێ کە فەرەنسا جەنگەکەی دۆڕاند، شای دانیمارک ناچار کرا نەرویژ ڕادەستی سوید بکا، کە لایەنگری بەریتانیا بوو. یەکێتیی نێوان دانیمارک و نەرویژ لە ١٨١٤ لە ناو چوو.
'''خۆشەویستیی نیشتمان و ناسنامەی نەرویژی'''
نزیک بە نیوەی [[سەدەی ١٩یەم|سەدەی ١٩]]، بزووتنەوەیەکی نوێ لە بواری
'''نەرویژی ئەمڕۆ'''
دوای تەواوبوونی جەنگ، وڵات پێویستی بە بنیادنانەوەی
== جوگرافیا ==
جوگرافیا
بەشەکانی وڵات
نەرویژ کراوە بە پێنج بەش: باکوور، ترۆندێلاگ (Trøndelag)، ڕۆژاوا، باشوور و
ناحیەکان
نەرویژ
فینمارک، ترۆمس و نۆردلاند لە
نۆرد-ترۆندێلاگ و سۆر-ترۆندێلاگ لە
مۆر ئۆگ رۆمسدال، سۆگن ئۆگ فیۆردانە،
ڤێست-ئاگدێر و ئاوست ئاگدێر لە
تێلێمارک، بوسکێروند، ڤێستفۆڵد، ئاکێرشووس، ئۆسلۆ، ئۆستفۆڵد،
شارەکان
نەرویژ نزیک بە
ئەمانەی خوارەوە گەورەترین شارەکانی نەرویژن (بە گوێرەی سەرژمێریی (
ئۆسلۆ (نزیکەی
بێرگێن (نزیکەی
ستاڤانگێر (نزیکەی
کریستیانساند (نزیکەی
فرێدریکستاد (نزیکەی
ترۆمسۆ (نزیکی
ساندنێس (نزیکەی
دراممێن (نزیکەی
سارپسبۆرگ (نزیکەی
ڕاستیە جوگرافییەکانی تر
* بەرزترین کێوی نەرویژ ناوی گالدهۆپیگگێن (Galdhøpiggen)ـە. 2469 میتر بەرزە. نزیکەی نیوەی ڕووبەری وڵاتی نەرویژ شاخاوی و کێوسانە.▼
* گەورەترین دەریاچەی نەرویژ ناوی میۆسا (Mjøsa) یە.▼
* درێژترین ڕووباری نەرویژ گلۆمما (Glomma) یە. 611 کیلۆمیتر درێژە.▼
* چەندین ئاودۆڵ (fjord) لە کەناری دەریا دا هەن، کە درێژترینی ئەوان سۆنگەفیۆرد (Sognefjord) ـە. ئەم ئاودۆڵە 204 کیلۆمیتر درێژە و لە قووڵترین شوێن دا 1308 میتر کوورە.▼
▲ * بەرزترین کێوی نەرویژ ناوی
=== کەش و هەوا ===▼
نەرویژ چوار وەرزی هەیە: [[بەھار|بەهار]]، [[ھاوین|هاوین]]، [[پاییز]] و [[زستان]].▼
▲ *
کەش و هەوای نەرویژ لە ناوچەیەکەوە بۆ ناوچەیەکی تر جیاوازە. هەروەها لە نێو یەک ناوچەیشدا جیاوازیی زۆر هەیە، و ڕەنگە هەموو ساڵێک تا ڕادەیەکی بەرچاو بگۆڕێ. بەگشتی، ناوچەکانی کەنار دەریا زستانی ئارام و بەفری کەمیان هەیە، بەڵام ناوچەکانی ناوەوەی وڵات زستانی سارد و بەفری زۆریان هەیە. لە لایەکی ترەوە، هاوینی ئەم ناوچانە زۆرجار گەم و وشکە. لە هەرێمی ڕۆژاوای نەرویژ زۆرتر لە هەرێمی ڕۆژهەڵات باران دەبارێ.▼
▲
لە ناوچەکانی کەناردەریا زۆربەی کات، بە تایبەت لە وەرزی پاییز، با دێ.
لە باشووری وڵات، هەروەها جیاوازیی زۆر هەیە لە نێوان ڕۆژەکانی زستان و هاویندا. بەڵام لە ناوچەکانی باشوور هەرگیز شەوی سەرجەمی یان خۆرەتاوی نیوەشەو ڕوو نادا.▼
▲لە باشووری وڵات،
== دانیشتووان ==
بەپێی ئامارەکانی ساڵی [[٢٠١٤]] ژمارەی دانیشتووانی وڵاتی نەرویژ ٥٫٠٩١٫٩٢٤ کەس بووە کە دەکاتە ٠٫٠٧ لە سەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مامناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٣٩٫١ ساڵە. ھەروەھا ٨٠ لە سەدی دانیشتووانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین.<ref>
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}
{{ئەندامانی ناتۆ}}
|