شانشینی یەکگرتوو: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''شانشینی یەکگرتووی بەریتانیای مەزن و ئایرلەندای باکوور''' (بە [[ئینگلیزی]]: (''United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'') ھەوروەھا دەناسرێت بە '''شانشینی یەکگرتوو''' یان '''بەریتانیا'''، دەوڵەتێکی باڵادەستە کە دەکەوێتە کەنارەکانی باکووری ڕۆژاوای [[ئەوروپا]]،. شانشینی یکگرتوو پێک دێت لە ئەرخەبیل بەریتانیای مەزن و بەشی باکووری دوورگەی ئایرلەندا و ژمارەیەک دوورگەی بچووک،بچووک؛ ئایرلەندای باکوورباکور بە تاکە بەشی شانشینەکە دادەنرێت کە خاوەنی سنووری وشکانیەوشکانییە و [[کۆماری ئیرلەند|کۆمار]]ی جیا دەکاتەوە،[[ئیرلەند|ئایرلەندا]] کەرت دەکات، بێجگە لەوە شانشینی یەکگرتوو دەورە دراوە بە [[ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]] و [[دەریای باکوور]] و کەناڵی ئینگلیزی و [[دەریای ئیرلەند]]، و تونێلی دەریای مانش بەریتانی مەزن دەبەستێتەوە بە [[فەرەنسا]]وە.

شانشینی یەکگرتوو دەوڵەتێکی خاوەن ڕژێمی شانشینیشانشینیی دەستورییە، و بە دەوڵەتێکی یەکگرتوو دادەنرێت. بە پێیبەپێی بڕیاری ساڵی [[١٨٠٠]] پێک دێت لە چوار ھەرێم ئەوانیش بریتیین لە: ئینگلتەرائینگلتەرا، وئایرلەندای ئایرلەندا،باکور، سکۆتلەندا و وێڵز،وێڵز. بەڕێوە دەبرێت بە سیستمی پەرلەمانی و ناوەندی حکومەتەکەی دەکەوێتە [[لەندەن|لەندەنی]] پایتەختەوە، بەڵام حکومەتی لۆکەڵی ھەیە لە ھەر یەکێک لە بلفاستبلفاست، وکاردیفکاردیف وئەدنبرەو ئەدنبرە؛ ئەمانەش پایتەختەکانی ئایرلەندای باکوور و وێڵز وسکۆتلەندانو سکۆتلەندان. ھەریەک لە بیلیفیە جیرزی و دوورگەی جیرنزی دوورگەی مان و چەند دوورگەی تر بە بەشێک لە شانشینی یەکگرتو دادەنرێن، بەو مانایەی تەنھا لە ڕووی دەستورەوە پەیوەندن پێوەی بەڵام بەشێک نین لێی،لێی. چواردە ھەرێم ملکەچی دەسەڵاتی شانشینی یەکگرتوون وناودەبڕینو ناو دەبرێن بە ھەرێمەکانی ئەودیوویئەودیوی دەریای بەریتانیابەریتانیا، کەو ئەمانە بەشێکی دەستورییدەستوری نین لە شانشینی یەکگرتوویەکگرتوو، وخاوەنی خۆبەڕێوەبردنێکی تەواونتەواون، بەڵام کاروباری بەرگرییان دەگەڕێتەوە بۆ شانشین. ئەم زەوییانەش لە پاشماوەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی بریتانی|ئیمپڕاتۆڕیەتی بەریتانیا]]ن کە لە ساڵی [[١٩٢٢]]دا نزیکەی چارەکێکی ڕووبەری وشکانیوشکانیی زەویزەویی دەگرتەوە لە جیھانداجیھاندا، و گەورەترین ئیمپڕاتۆڕیەتەئیمپڕاتۆریەتە لە مێژوودا، تا ئێستا تێبینی ھەژموونی بەریتانیا دەکرێت لە زمان وزمان، ڕۆشنبیری و ڕژێمی یاسایی لە زۆرێک لە موستەعمەرە دێرینەکانیدا.

شانشینی یەکگرتوو لە دەوڵەتە پێشکەوتووەکانە، ئابووریەکەیو ئابوورییەکەی لە ڕیزبەندی شەشەمدایە لە جیھاندا،جیھاندا؛ ھەروەک ئەوەی لە یەکەمین دەوڵەتەکان بوو کە گۆڕدران بۆ بواری پیشەسازی، و بە گەورترین زلھێزی مەزن دادەنرا لە جیھاندا لە [[سەدەی ١٩یەم|سەدەی نۆزدە]] و سەرەتاکانی [[سەدەی ٢٠ەم|سەدەی بیست]]، بەڵام باجی ئابووری و کۆمەڵایەتی ھەردوو جەنگی جیھانی شانشینییان گەڕاندە دواوە لە کۆتایی نیوەی یەکەمی سەدەی بیست، بۆیە ئەمەش بووە ھۆی بەرتەسک بوونەوەیبەرتەسکبوونەوەی ڕۆڵی پێشەوایەتی لە کاروبارە جیھانییەکاندا،جیھانییەکاندا. لەگەڵ ئەمانەشدائەمانەشدا، تا ئێستا شانشینی یەکگرتوو ھێزێکی مەزنی خاوەن ھەژموونی ئابووریئابووری، وڕۆشنبیری، ڕۆشنبیری و سەربازی وسەربازی، زانستی و سیاسیسیاسیی بەھێزە، ھەروەھا لە دەوڵەتە ئەتۆمییەکانە،ئەتۆمییەکانە؛ ئەندامی ھەمیشەییھەمیشەییی [[ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان|ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتییە]]. ھەروەھازێدەبار لەوەش، [[گەلانی کۆمۆنوێلت|ئەندامی کۆمۆنوێلت]] و، ئەندامی [[کۆمەڵەی ھەشت]] و، [[کۆمەڵەی بیست]] و، ڕیکخراوی [[ناتۆ]] وئەندامی، [[ئەنجومەنی ھاریکاری و گەشەپێدانی ئابوری|ئەنجومەنی ھاریکاری و گەشەپێدانی ئابووری]] و [[ڕێکخراوەی دانوستانی جیھانی|ڕیکخراوی بازرگانی نێودەوڵەتییە]].