ھۆش: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[فەلسەفەی ڕۆژاوایی|فەیلەسووفانی ڕۆژاوایی]] لە [[دیکارت]] و [[جۆن لۆک|لۆک]] بەم لاوە ھەوڵیان داوە خۆیان لە سروشتی ھۆش و ئەوەی کە جێگەی لە ناو وێنەیەکی گەورەتری جیھان لە کوێیە تێبگەیێنن. بەتایبەت لە [[دیاردەناسی]] و لە [[فەلسەفەی زەین|فەلسەفەی زەیندا]] زۆربەی پرسیارەکان لە دەور مەسەلەی ھۆشدا ئەسووڕێنەوە. بۆ نموونە: ئاخۆ ھۆش ماددەیە؟ ئاخۆ ئەکرێ کۆمیوتەرکۆمپیوتەر و ڕۆبۆت وشیار بن؟ پێوەندییچۆن ھۆش وگرێ ئەخوا بە زمانەوە؟ چۆن ھۆش وەکوو بوون گرێ ئەخوا بە دنیای ئەزموونەوە؟ ڕۆڵی خۆ لە زمانئەزمووندا چییە؟