ئەسوان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''ئەسوان''' ({{بە '''عەرەبى''': عەرەبی|أسوان}}) ناوىناوی شارە و مەڵبەندىمەڵبەندی پارێزگایە بە هەمانھەمان ناو لە باشوورىباشووری وڵاتىوڵاتی [[میسر|میسڕ]] و گرینگترین باژێڕەکانىباژێڕەکانی شارستانیەتىشارستانیەتی گەلىگەلی (نۆبە) ەیە. کەوتۆتە لێوارىلێواری رۆژهەڵاتىرۆژھەڵاتی رووبارىرووباری مەزنىمەزنی [[نیل]] نزیک یەکەم تاڤگە. دانیشتووانىدانیشتووانی ژمارەیان دەگاتە نۆسەد هەزارھەزار کەس. ناوىناوی ئەسوان لە لیستىلیستی یۆنسکۆ تۆمارکراوە وەک یەک لە (شارە بەهرەمەندەکانبەھرەمەندەکان).<ref>[https://en.unesco.org/creative-cities/aswan] تۆڕی شارە خولقێنەرەکان - یۆنسکۆ </ref>.

'''ئەسوان''' لە زەمانىزەمانی میسڕىمیسڕی کۆندا بە «سونو» دەناسرا واتهواتە (باژێر) چونکە ئەوسا کەوتبووە سەر دوڕیانىدوڕیانی کاروانىکاروانی بازرگانان رووەو وڵاتىوڵاتی «نۆبە».<ref>[https://www.marefa.org/أسوان]سایتى سایتی المعرفە : ئەسوان</ref>. لە رۆژگارىرۆژگاری بەتڵیمۆسیەکان پێىپێی گوتراوە «سین»,، نووبیەکانیش کردوویانە بە «یەباسوان». هەروەهاھەروەھا بە وڵاتىوڵاتی زێر ناسراو بوو بە هۆىھۆی ئەو هەمووھەموو گۆڕە دیتراوەىدیتراوەی پاشا فیرعەونیەکان.