جەنگی بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
دیاکۆ (لێدوان | بەشدارییەکان) دروست کراو بە وەرگێڕانی پەڕەی «حرب البوسنة والهرسك» تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد وەرگێڕی ناوەڕۆک وەرگێڕی ناوەڕۆکی ٢ |
دیاکۆ (لێدوان | بەشدارییەکان) بNo edit summary تاگ: دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧ |
||
ھێڵی ١:
{{Infobox military conflict}}
'''جەنگی بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا''' بریتی بوو لە ململانێیەکی نێودەولەتی کەلە [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا]] ڕوویدا،لە ئازاری ١٩٩٢تاوەکو نۆڤەمبەری ١٩٩٥. زۆرێک لەوڵاتان بەشداربوون لەجەنگەکە ،بەپێی وتەکانی دادگای سزادانی نێودەولەتی لە [[یووگۆسلاڤیا|یوگسلاڤیا]] لایەنەکانی جەنگ بریتی بوون لە بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا و کۆماری یوگسلاڤیا و [[کرواتیا]] ھەربەپێی راپۆرتی دادگای دادی نێودەولەتی
=== جەنگی بۆسنیا (١٩٩٢ - ١٩٩٥) ===
{{Legend|#60A040|[[بۆسنیایەکان]]}}{{Legend|#006080|[[کرواتیەکان]]}}{{Legend|#E02000|[[سربیەکان]]}}لایەنە سیاسیەکان لە ھەڵبژاردنی ١٩٩٠پەرلەمانی وڵاتیان بۆ سێ بەشی ڕەگەزی و ئاینی دابەشکرد ھەرسێکیشیان یەکیان گرت بۆ دەرکردنی شیوعیەکان لەدەسەڵات. لەم ساتەدا کرواتیەکان بانگی ئازادی خۆیان دا لە [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]] کە دواتر سلۆڤینیاش سەربەخۆیی خۆی ڕاگەیاند ،بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا ویستی ھەمان ھەنگاو بھاوێژێت بەڵام تووشی جەنگێکی خوێناوی بوویەوە لەلایەن ھەرسێ بەرەی پەرلەمانیەوە. جیاکاریەکان زوو پەرەیان سەند سربیەکان داوای چوونە ناو یەکێتی یوگسلاڤیایان دەکرد کرواتیەکانیش داوای لکاندنیان بە کۆماری کرواتیا دەکرد ،بەھۆی ناکۆکیەوە پەرلەمانتارە سربیەکان (پارتی دیموکراتی سربیا)(٢٤ئۆکتۆبەری ١٩٩١)لەپەرلەمانی ناوەندی کشانەوە و پەرلەمانێکی سەربەخۆیان درووستکرد بەناوی ئەنجومەنی نیشتمانی سربیەکانی بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا ئەم پەرلەمانەی سربیەکان لە ١٩٩٢کۆماری سربیایان ڕاگەیاند. ھەروەھا (یەکێتی دیموکراتی کرواتی)لە ١٨نۆڤەمبەری ١٩٩١کۆمەڵگەی کرواتی بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینایان ڕاگەیاند و سووپایەکی تەواویان بۆ دامەزرا بەناوی ئەنجومەنی بەرگری کرواتی . ھەردوو ھەرێمیش لەلایەن دادگای باڵای دەستورە ڕەتکرانەوە لە ١٤سێپتێمبەری ١٩٩٢
بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا لە تشرینی یەکەم ١٩٩١سەربەخۆیی خۆی ڕاگەیاند ،دواتر لە ١٩٩٢گشتپرسی ئەنجامدا بۆ جیابوونەوەی لە یوگسلاڤیا کە زۆرینەی خەڵک دەنگی پێدا بەڵام سربیەکان ڕەتیانکردەوە و بەشداری دەنگدانیان نەکرد ت. دوای گشتپرسی سەربەخۆیی خۆیان ڕاگەیاند بەڵام ناکۆکی ناوەخۆیی دروستبوو کە دواتر جەنگی ناوەخۆیی لێکەوتەوە .
| |||