سەکاکان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Bot: Replacing Kurdish namespace prefixes with English ones [Image==File]; the Sorani ones have to be created/changed at translatewiki:Special:AdvancedTranslate?language=ckb&module=namespace first |
ب Bot: Replacing Kurdish namespace prefixes with English ones [Image==File]; the Sorani ones have to be created/changed at translatewiki:Special:AdvancedTranslate?language=ckb&module=namespace first |
||
ھێڵی ١:
[[File:Scythian_Warriors.jpg|349px|farme|thumb|left| نهخشی چهند سهربازێکی سهکایی که لهسهر پیاڵهیهک کێشراوه]]
'''سهکاییهکان''' کۆمهڵه خهڵکێکی کۆچهریی [[ئاریایی]] و [[ئێرانی]] بوون. که شوێنی نیشتهجێ بوونیان له باکورهوه به دهشتهکانی خوارووی [[سیبریا]]، له باشورهوه به [[دهریاچهی خهزهر]] و [[دهریاچهی ئۆراڵ]]، له ڕۆژههڵاتهوه به [[تورکستان]]ی [[چین]] و له ڕۆژئاواوه به ڕوباری [[دانوب]] دهگهشت. سهکاییهکان خهڵکێکی شهڕانی بوون و جارجار هێرشیان دهکرده سهر دراوسێکانیان. سهکاییهکان لقێک بوون له هیندو ئهوروپاییهکان که ههمیشه له مێژووی کۆنی [[ئێران]] دا دیاربوون. له نووسینهکانی [[هیرۆدۆت]]، [[ئهپیکۆر]]، [[ئهرهستۆ]]، و [[بهتلیمۆس زانیاری دهربارهی سهکاییهکان هاتووه.
<br /><br /><br /><br /><br /><br /><br /><br />
== ناو ==
[[File:Behistun.Inscript.Skunkha.jpg|200px|farme|thumb|left|سکونخا پاشای سکاییهکان لهکاتێکدا دهستی بهستراوه لهسهر [[بهردی داتاشراوی بیستون]] (له تایبهتمهندییهکانی، کڵاوهکهیهتی که بۆ سهکاییهکان دهگهڕێنرێتهوه)]]
سهکاییهکا له زمانی [[ئاشوریهکان]]دا شکوزیان پێدهوترا و پارسی و ئێرانیهکانیش سَکا یان پێدهوتن. بهو جۆرهی لهسهر [[بهردی ههخامنشیهکان]] ههڵکۆڵراوه؛ سَکَ یان سَکا ناوێکه که له [[زمانی پارسی کۆن]]دا بۆ ئهو سهکاییانه بهکاردههات که له دهروبهری [[ئاسیای ناوهڕاست]]دا لهگهڵئێرانیهکاندا سهروکارییان ههبوو (ههڵس و کهوتیان ههبوو).<br />
ئهمانه له نووسینهکانی [[هیرۆدۆت]]دا ناویان به سکیث هاتووه. بۆیه ئهم ناوهیان لێنرابوو چونکه سکیث له [[زمانی یۆنانی]]دا به مانای پیاڵه دێت و ئهمانهش ههمیشه پیاڵهیهکیان لهگهڵ خۆیاندا ههڵدهگرت. ههروهها هیرۆدۆت دهڵێت که سهکاییه [[ئهوروپی]]یهکانی خۆیان به [[سکُلُتث]](Secolotes) ناو دهبرد. ههر ئهم ووشهیه له [[زمانه ئهوروپی]]یهکاندا گۆڕاوه به سیت (Scythe). له [[زمانی عهرهبی]]یشدا مێژووناس و جوگرافی ناسهکانی سهردهمی [[ئیمپراتۆریهتی ئیسلامی]] پێان دهووتن ساک یان [[ساس]].<br />
بهتهواویی ڕوون نیه که سهکاییهکان چ ناوێکیان له خۆیان ناوه، بهڵام گومانی زۆر بههێز ئهوهیه که ناویان ههر سَکَ یان سَکا یان شتێکی نزیک بهوه بووه، چونکه ئهو ناوانهی لهلایهن نهتهوه جیاوازهکان له شوێنی جیاجیای جیهانهوه دهربارهی ئهوان بهکارهاتووه، ههموویان لهیهک دهچن. له فهرههنگی [[شانامه]] دا له ژێر ووشهی سهگسار (سگسار)دا هاتووه: «از مرز و بومهایی که [[داهیان]] در آن جای گرفتند».<br />
|