ئیبراھیم ئەحمەد: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

| وێنە =IbrahimEhmed1965.JPG

| قەبارەی وێنە = 220px

| شوێنی لەدایکبوون = سلێمانی

| ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[٦ی ئازار]]یئازاری [[١٩١٤]]

| ڕێکەوتی مردن =[[٨ی نیسان]]ینیسانی [[٢٠٠٠]]

| شوێنی مردن =[[لەندەن]]، [[بەڕیتانیا]]

| هۆکاریھۆکاری مردن = =

| شوێنی گۆڕ =[[سلێمانی]]

| نیشتەجێ =

| نەتەوە =[[کورد]]

| ناوەکانی تر =

| نەژاد = =

| ڕادەی خوێندەواری =

| دایەن =

| پیشە =[[نووسەر]]، تێکۆشەری سیاسی

| ساڵانی چالاکی =

| شار = =

| دارایی =

| باڵا =

| کێش =

| ناسراو بە هۆی ھۆی =بەرھەمی [[ژانی گەل]]

| سەرناو =

| وادە =

| پێشوو =

| جێگر =

| بەرانبەرەکان =

| ئایین =[[ئیسلام]]

| منداڵەکان =

| دایک و باوک =

| خزمەکان =

| پەیوەندیەکان =

| خەڵاتەکان = [[خەڵاتی ڕێزلێنانی بلە]]

| واژوو =

| ماڵپەڕ =

| پەراوێزەکان =

'''ئیبراھیم ئەحمەد''' ناسراو بە '''بلە''' ([[٦ی ئازار]]یئازاری [[١٩١٤]] - [[٨ی نیسان]]ینیسانی [[٢٠٠٠]]) [[ڕووناکبیر]] و [[نووسەر]] و [[خەباتکار]]ی ڕامیاری خەڵکی [[سلێمانی]] و [[باشووری کوردستان]] بووە. لە ڕۆژنامەکانی [[ژیان (ڕۆژنامە)|ژیان]]، [[خەبات (ڕۆژنامە)|خەبات]]، [[کوردستان (ڕۆژنامە)|کوردستان]] کاری نووسینی کردووە. لە ساڵانی ٣٠یەوە ھاوکات لەگەڵ خوێندن، تێکۆشانی ڕامیاری دەستپێکردووە. بە جۆرێک دامەزرێنەی پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق بووە. لەبەر ھەلومەرجی تایبەتی ئەو کات ڕەوانەی ھەندران دەبێت و تا دوایی ڕۆژی تەمەنی لە شاری [[لەندەن]] دەمێنێتەوە.

ئیبراھیم ئەحمەد لە ڕۆژی ٦ی مانگی ٣ی ساڵی [[١٩١٤]]،١٩١٤، لەبنەماڵەیەکی ناسراوی شاری [[سلێمانی]] لە‌دایکبووە. [[ڕەمزی فەتاح]] کە ئەفسەرێکی [[کورد]] بووە، مامی بووە و کاریگەری زۆری لەسەر [[ڕۆشنبیر]] بوونی برازاکەی ھەبوو، ھەربۆیە زوو ڕەوانەی [[قوتابخانە]]ی دەکات. ئەم کاریگەرییەی مامی، تا قۆناغەکانی دواناوەندی خوێندنی ئیبراھیم ھەر بەردەوام بوو، لە ساڵی [[١٩٣٧]] لەشاری [[بەغداد]] کۆلێجی یاسا تەواودەکات.

ئیبراھیم ئەحمەد بەدامەزرێنەر و لێپرسراوی [[کۆمەڵەی ژیانەوەی کوردستان]] (ژ. ک) لە باشووری کوردستان دەناسرێت، کە سەربە مەڵبەندی کۆمەڵەی ژیانەوەی ڕۆژھەڵاتی کوردستان بووە. کە سەروەری دامەزراندنی [[کۆماری مەھاباد]] ([[مەھاباد]] [[١٩٤٦]])ی ھەیە لەگەڵ‌لەگەڵ ھەڤاڵەکانیدا توانیبووی لەزۆر ناوچەی [[کوردستان]] لق بۆ [[کۆمەڵەی ژ - ک]] و پاشان بۆ [[حیزبی دیموکراتی کوردستان|حدک]] بکاتەوە.

پاش ڕووخانی [[کۆماری مەھاباد]] لەساڵیلە [[١٩٤٧]]دا،ساڵی ١٩٤٧دا، ئیبراھیم ئەحمەد و لقی [[کۆمەڵەی ژ - ک|ژ - ک]]، لەپاش کۆبوونەوەیەک بڕیاریاندا بچنەناو [[پارتی دیموکراتی کوردستان]]. ئیبراھیم ئەحمەد بە سەرۆکی لقی [[سلێمانی]]ی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] ھەڵبژێرا.

لەساڵیلە ساڵی [[١٩٤٨]] پاش ئەوەی دەسەڵاتداری ئەو کاتەی [[عێراق]] بەربووە گیانی شۆڕشگێڕانی [[کورد]] و [[پارتی دیمکراتی کوردستان]]، ئیبراھیم ئەحمەد بۆ ماوەی ساڵ و نیوێک بەندکرا. ئەو کاتەی ئازادکرا تا ھەڵگیرسانی [[شۆڕشی ١٤ی تەمموز]]ی ساڵی [[١٩٥٨]]ی١٩٥٨ی [[عێراق]] ڕێگایی خەباتی نھێنی گرتە بەر.

لە [[شوبات]]ی ساڵی [[١٩٥١]] لە میانەی کۆنگرەی دووەمی [[پارتی دیموکراتی کوردستان|پارتی]] لە شاری بەغدا بەکۆی دەنگ، ئیبراھیم ئەحمەد بەسکرتیری گشتی پارتی ھەڵبژێردرا. ھەر لەمیانەی ھەمان کۆنگرەدا لەسەر پێشنیازی ئەو، ناوی «[[پدک]]» گۆڕا بۆ [[پارتی دیموکراتی کوردستان-ئێراق]]. لەسەر کار و چالاکی [[ڕامیاری]]، لە ھاوینی ساڵی [[١٩٥١]] لە [[سلێمانی]]یەوە بۆ [[کەرکووک]] گوێزرایەوە.

لەساڵیلە ساڵی [[١٩٥٣]] کۆنگرەی سێیەمی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بە ڕێبەرایەتی ئێبراھیم ئەحمەد کرا و لەم کۆنگرەیەدا دامەزراندنی [[یەکێتی ئافرەتان و لاوان و قوتابیان]] پەسەندکرا.

ئیبراھیم ئەحمەد ھەر لەسەرەتای ژیانییەوە دەستی داوەتە کاری نووسین و [[ڕۆژنامەوانی]]، ھەربۆیە لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا، لە [[ژیان (ڕۆژنامە)|ڕۆژنامەی ژیان]] کاریکردووە و نۆبەری نووسینەکانی لەوێ بڵاوکردۆتەوە. لەبەر شارەزایی لە نووسیندا، [[پیرەمێرد]] شاعیر و خاوەنی ڕۆژنامەی ژیان لە نووسێنێکدا ستایشی ئیبراھیم ئەحمەد دەکات و دەڵێت:

لەساڵیلە ساڵی [[١٩٣٩]] بۆ ساڵی [[١٩٤٩]] لەگەڵ مامۆستا [[عەلائەدین سەجادی]] [[گەلاوێژ (گۆڤار)|گۆڤاری گەلاوێژ‌گەلاوێژ]] دەردەکەن. ھەربۆیە ناچاردەبێت لەساڵیلە ساڵی [[١٩٤٤]] دەست لەکاری میریی ھەڵبگرێت. پاش سەرکەوتنی [[شۆڕشی ١٤ی تەمموز]]ی [[١٩٥٨]] مۆڵەتی بڵاوکردنەوەی چەند ژمارەیەکی [[ڕزگاری (گۆڤار)|گۆڤاری ڕزگاری]] پێبەخشرا و ھاوکاتیش بەرپرسیارێتی [[خەبات (ڕۆژنامە)|ڕۆژنامەی خەباتـیشیخەباتیشی]] دەکرد.

ئیبراھیم ئەحمەد بێجگە لەو ڕۆژنامانە خاوەنی [[کوردستان (ڕۆژنامە)|ڕۆژنامەی کوردستانیش]] بوو، کە [[جەلال تاڵەبانی]] (زاوای ئیبراھیم ئەحمەد) سەرنووسەری بووە. بەھۆی بڵاوکردنەوەی وتارێک بەڕووی دەسەڵاتدارانی [[عێراق]]دا، [[خەبات (ڕۆژنامە)|خەبات]] و [[کوردستان (ڕۆژنامە)|کوردستان]] لەساڵیلە ساڵی [[١٩٦١]] داخران و فەرمانی زیندانیکردنیش بۆ ئیبراھیم ئەحمەد دەرچوو.

لە گۆڕەپانی وێژەشدا ئیبراھیم ئەحمەدی نووسەر و پارێزەر چەندین کاری بەنرخی نووسیوە، ئەویش بەچەند شاکارێکی بەنرخ وەک «''ژانی گەل''»، «''کوێرەوەری''»، «''دوا تیری کەوان''» و ھتد. نامێلکەی «''الاکراد و العرب''» کە لەساڵیلە ساڵی [[١٩٣٧]] بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] نووسیویەتی ھەوڵێک بووە بۆ ڕێکخستنی پەیوەندیی نێوان [[کورد]] و [[عەرەب]] لەوڵاتی [[عێراق]]دا.

ئیبراھیم ئەحمەد لەتەمەنی ٨٦ ساڵیدا لە کاتژمێر ٥ی ئێوارەی ڕۆژی [[٨ی نیسان]]ینیسانی [[٢٠٠٠]] لە [[لەندەن]] کۆچی دواییکرد و تەرمەکەی گوێزرایەوە بۆ‌بۆ سلێمانی و ھەر لەو شارەش نێژرا.