شێرپەنجەی مەمک: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ھەمویم گۆری تاگەکان: لابردنی ژێدەرەکان دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
Aram (لێدوان | بەشدارییەکان) گەڕاندنەوەی گۆڕانکارییەکی نیاز پاک لەلایەن Hezhwanmhamad11: بڕوانە ئێرە. (تو) تاگ: پووچەڵکردنەوە |
||
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Mammo breast cancer.jpg|230px|وێنۆک|وینەی مامۆگرافی مەمکێکی ساق (چەپ) و مەکێکی نەخۆش(ڕاست)]]
'''شێرپەنجەی مەمک''' یەکێکە لە مەترسیدارترین [[شێرپەنجە]]کان کە لە ھەر دوو ڕەگەزی ژن و پیاودا ڕوو دەدات.<ref>[http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/malebreast/HealthProfessional شێرپەنجەی مەمک لە پیواندا لە ماڵپەڕی فەرمی شێرپەنجەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]</ref> بەڵام زۆربەی تووشبوان بەم نەخۆشییە خانمن. ئەم شێرپەنجەیە سەرەکیترین ھۆی لەدەستدانی ژیانی ژنانی تەمەن ٢٠-٥٠ ساڵ به هۆی شێرپەنجەیە. ئەم شێرپەنجەیە ئەگەر زوو پێی بزانرێت بە ئاسایی چارەسەر دەبێت، بەڵام زۆر جار بە ھۆی کەمتەرخەمی لە بیر دەچێت و کاتێک [[پزیشک]] پێی دەزانێت، کە کار ترازاوە. لە ھەر ٨ ژن یەک ژن لە ژیانی خۆیدا تووشی ئەم شێرپەنجەیە دەبێت، لە بەر ئەمەش لە زۆربەی وڵاتانی جیھاندا ھەر لە تەمەنی ٣٠ ساڵ بەرەو ژوور موعاینە و چاودێری بۆ ھەر کڵۆ و سفتی ناو مەمکدا دەست پێدەکات تا لە زووترین کاتدا ئەم لکانە بخرێنە ژێر چاودێری و ئەگەر پێویستیان بە چارەسەر کردن و دەرمانی پزیشکی بێت، تا بۆیان بکرێت.<ref>[http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/malebreastcancer.html شێرپەنجەی مەمک لە ماڵپەڕی کتێبخانەی پزیشکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]</ref>
== نیشانەکان ==
[[پەڕگە:Breast cancer.jpg|200px|وێنۆک|مەمکی خانمێک کە تووشی شێرپەنجەی مەمک بووە]]
ھەندێک نیشانە ھەن کە دەتوانن یارمەتیدەر بن لە زووپێزانین بە شێرپەنجەی مەمک:
* ھەبوونی تەنێک (توودەیەک) لە ناو مەمک یان ژێرباخڵدا
* ھاتنەدەری خوێناو یان زنچکاو(ئاوی ڕۆشن) لە نووکی مەمک
* چوونە ناوۆی نووکی مەمک(ھەڵگەڕانەوەی نووکی مەمک بەرەو ناو [[پێست]])
* ھەڵوەرینی پێستی دەوری نووکی مەمک
* سووری یان باکردنی نووکی مەمک
* گۆڕینی شکڵی پێستی مەمک بۆ شکڵی پێستی [[پرتەقاڵ]]
* گۆڕینی شکڵی مەمکێک بە جۆرێک کە لە مەمکەکەی تر جیاواز بێت
* دروستبوونی برینێک لە مەمکدا کە دوای ماوەیێک خۆش نەبێتەوە
== سەلماندن ==
کاتێک کە شک لە ھەبوونی شێرپەنجەی مەمک بوو دەبێت پزیشک "مامۆگرافی" بکات. ئەم مامۆگرافییە ھەبوون یان نەبوونی شێرپەنجە دەسەلمێنێت، دوای ئەوەش بۆ دڵنیای تەواو دەبێت "بایۆپسی" بکرێت.
== چارەسەری و دەرمان ==
دەرمان بە پێی چەشنی ناکۆکییەکە دەکرێت. ئەگەر ئەو توودەیە (کڵۆکە) تەنھا لە یەک شوێندا بێت و بۆ ھیچ شوێنێکی دیکە نەچووبێت ئەوە تەنھا ئەو شوێنە دەچێتە بەر نەشتەرگەری و ھەڵدەگیرێت و چارەسەر دەبێت. بەڵام ئەگەر ئەو کڵۆیە پەرەی سەندبێت و چووبێتە دیکەی شوێنەکانی [[مەمک]] یان چووبێتو لە ژیر باخڵیشدا جێی گرتبێت ئەوە پێویستە مەمک بە گستی دەربێت.
نەشتەرگەری پێشوەخت:▼
[[پەڕگە:Angelina Jolie by Gage Skidmore 2.jpg|170px|وێنۆک|[[ئەنجەلینا جۆلی]] لە ساڵی ٢٠١٠ پێش لە نەشتەرگەری مەمکی]]
زۆر جار لە خانمەکاندا دوای نەشتەرگەری ھەست بە لە دەست چوونی ژنایەتی دەکرێت لە بەر ئەوەی کە ئەم ھەستە لاواز و ناخۆشە لە کۆڵی خانمەکان بکرێتەوە، نەشتەرگەریێکی تریان بۆ دەکرێت کە بۆ جوانکارییە ئەم نەشتەرگەرییە ئاوایە کە لە جێی ئەو مەمک (یان ھەردوو مەمک) کە ھەڵ دەگیرێت دوو دانە مەمکی دەستکرد کە بە ڕوواڵەت، شکڵ و جنس دەقاودەق وەکوو مەمکی بەڕاستینەیە، دادەنرێت. بۆ وێنە ئەم نەشتەرگەرییە لە ساڵی ٢٠١٣ لە ٣ ھەنگاودا لە سەر ئەکتەری سینمای [[ئەنجەلینا جۆلی]] ئەنجام درا و دوای نەشتەرگەرییەکە گەڕاوە سەر ژیانی ئاسایی خۆی و بێ ھیچ گرفتێک درێژەی بە ژیانی دا.<ref>[http://Jolie,%20Angelina%20(May%2014,%202013).%20"My%20Medical%20Choice".%20The%20New%20York%20Times.%20Retrieved%2014%20May%202013. نامەی ئەنجەلینا جۆلی بۆ ڕۆژنامەی نیۆیۆرک تایمز لە سەر بارودۆخی سڵامەتی خۆی لە دوای نەشتەرگەرییەکەی لە سەر مەمکی]{{بەستەری مردوو|url=http://jolie,%20angelina%20(may%2014,%202013).%20/ |date=ئەیلوولی ٢٠١٩ }}{{dead link|date=September 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://www.cbsnews.com/8301-207_162-57584318/angelina-jolie-i-had-preventive-double-mastectomy/ "Angelina Jolie: I had preventive double mastectomy"]. CBS News. Retrieved 14 May 2013.</ref><ref>Dr. Kristi Funk (May 14, 2013). [http://www.pinklotusbreastcenter.com/breast-cancer-101/2013/05/a-patients-journey-angelina-jolie/ "A Patient’s Journey: Angelina Jolie"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170730012948/http://pinklotusbreastcenter.com/breast-cancer-101/2013/05/a-patients-journey-angelina-jolie/ |date=٣٠ی تەممووزی ٢٠١٧ }}. Pink Lotus Breast Center. Retrieved 15 May 2013.</ref><ref>[http://xendan.org/drejaWtar.aspx?NusarID=974&Jmara=5037 نامەی ئەنجەلینا جۆلی بۆ نیۆیۆرک تایمز بە کوردی]</ref>
== ئەو شتانەی مەترسی تووشبوون زۆر دەکەن ==
| |||