فۆسفۆر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری |
شتم زیاد كرد تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری |
||
ھێڵی ٩:
فسفۆڕ لە چەندین بواری ژیاندا ڕۆڵی گرنگی هەیە،
== مێژووی ==
بۆیهكهمین جار فۆسفۆڕ دۆزرایهوه لهلایهن (هنيج براندت) له هامبورغ له ساڵی1669 ، كاتێك لهو سهردهمهدا خهڵك به دوای زێر و چۆنییهتی درووستكردنی دهكردهوه ئهم زانایهش ههڵسا به ههڵماندنی میز له دهفرێكدا وه گهرمكردنی ئهو میزهی كهماوه له نێودهفرهكهدا تاوهكو به تهواو ڕهنگی بۆ سورێكی تۆخ گۆڕا ، پاشان ههڵسا به چڕكردنهوه ههڵمه فۆسفۆڕییهكه بهڕێگهی ساردكردنهوهی له نێو ئاوێكی خاوێندا ، بهمهش ههستی بهوهكرد كه شتێكی نوێی دۆزیووهتهوه كه له داهاتوودا دهتوانێ له ڕێگهی گۆڕانی كیمیاییهوه ئهم توخمه بگۆڕی بۆ توخمی زێڕ(كه ئهوكات بیرو باوهڕ وابوو)، بهمهش دهوڵهمهند ببێت ، ئهمهش قۆناغێكی سهرهتا بوو بۆ دۆزیینهوهی توخمێكی نوێ كه ئهویش فۆسفۆڕه
== سیفاته فیزییاییهكان ==
شێوهی فۆسفۆڕكه (P4) ی وهرگرتووه وای كردووه شێوهیهكی چواری ڕێك و بههێزی ههبێت
شێوهكانی فۆسفۆڕ
فۆسفۆڕی سپی : شێوهییهكی شهمعهیی ههیه و و زۆر ترسناكه و زۆر چالاكه بۆ كارلێككردنه و بههیچ شێوهیهك ناكرێت دهستی لێ بدهی، وه به خێراییی دهستوێ كاتێك بهر ههوا دهكهوێ ، ههربۆیهش لهژێر ئاو ههڵدهگیرێت بهمهبهستی پاراستنی له ئاو
فۆسفۆڕی سۆر : هاڕاوهیهكی سۆری ڕهنگ تاریكه ، ترسناك نییه ، دهست دهكهوێت لهڕێگهی گهرمكردن و كوڵاندنی فۆسفۆڕی سپی له شوێنكی دوور له ههوا ، وه كهمتر چالاكه له چاو فۆسفۆڕی سپی
فۆسفۆڕی ڕهش : به دهست دێت لهڕێگهی گهرمكردنی فۆسفۆڕی سپی له ژێر پهستانێكی بهرزدا به بهكارهێنانی مس وهك كارای یاریدهدهر
== بهكارهێنانهكانی فۆسفۆڕ ==
H3PO4 – بهكاردێت له درووستكردنی ترشییهتی به تامی لیمۆ ، بهكاردێت له درووستكردنی خوادرنهوه گازییهكانی هاوشێوهی كۆكا كۆلا
بهكاردێت له درووستكردنی سبوغ و یارییه ئهلیكترۆنییهكان
وه بهكاردێت له درووستكردنی مێروو كوژهكان
وه فۆسفۆر له لهشی ههموو زیندهوهران و ڕووهكهكاناندا ههیه و پێویسته به كهمبوونی یان زیادبوونی دهبێت ههۆی تێكچوونی زینده چالاكییهكان.
فۆسفاتی صۆديوم وفۆسفاتی سیانی صۆديوم : به كاردێت له درووستكردنی معجوونی ددان كه سپییهتییهكی زیاتر به ددان دهدات
== سەرچاوەکان ==
|