ئێلیکترۆن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
ب زیادکردنی بەستەر بۆ فۆتۆن
تاگ: بەستەردەری خێرا
ھێڵی ٢:
[[پەڕگە:Virtual pairs near electron.png|left|thumb|alt=A sphere with a minus sign at lower left symbolizes the electron, while pairs of spheres with plus and minus signs show the virtual particles|A schematic depiction of virtual electron–positron pairs appearing at random near an electron (at lower left)]]
'''ئەلێکتڕۆن''' (بە نیشانەی e ) یەکێک لە وردیلەکانی ناو ئەتۆمە بە باری کارەبایی (« - » : سالبی: مەنفی: نەرێنی )یەوە.<br />
ئەم وردیلە ھیچ پرتکێکی لێ نابێتەوە. کەوابوو ئێلێکترۆن بۆ خۆی [[بنوردیلە]]یە.<br />ڕێژەی کێشی یەک ئێلێکترۆن نزیک بە ۱/۱۸۳۶ کێشی پرۆتۆنە. ''دژە وردیلەی'' ئێلێکترۆن، [[پۆزیترۆن]]ە. پۆزیترۆن بریتییە لە ئێلێکترۆنێک بە باری (+). لە کاتی پێکدادانی ئێلێکترۆن و پۆزیترۆندا، لەوانەیە ھەر دوو وردیلە تیابچن و جووتێک (یان زۆرتر) فۆتۆنی[[فۆتۆن]]ی [[تیشکی گاما]] بەرھەم بھێنن.
 
ئەلێکتڕۆنەکان کە سەر بە یەکەمین بەرەی خێزانی [[لێپتۆن]]ن، لە کارلێکی ڕاکێشەیی، ئێلێکترۆمەگنەتیکی و کارلێکە لاوازەکاندا بەشداری دەکەن. ئێلێکترۆنەکان، وەک ھەموو ماکێ تایبەتمەندی میکانیکی کوانتۆمی و ھەروەھا تایبەتمەندی شەپۆلیشیان ھەیە.بەم بۆنەوە ھەم دەتوانن لە وردیلەکانی تر بدەن و ھەم وەک تیشک پەڕش و بڵاو ببن. ئەم تایبەتمەندییە دووانە بە ھۆی بچووکی تەنی ئێلێکترۆنە.<br />