ویکیپیدیا

تاودانی زەوی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

گەڕان بە مێژوودا
→ گۆڕانکاریی کۆنترگۆڕانکاریی نوێتر ←
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
دیداریویکیدەق
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧
ھێڵی ١٠:
<math>G=6.67408\times10^{-11} m^3 kg^{-1}s^{-2}</math>
ئەم بڕە لە لایەن [[ئایزک نیوتن|ئیسحاق نیوتنەوە]] دۆزرایەوە و لەناو یاساکانیدا بەکارهاتۆتەوە. بۆ نمونە گەر بمانهەوێ بڕی تاودانی زەوی بدۆزینەوە، سود وەردەگرین لە یاسای ڕاکێشانی تەنەکان کە لە شێوەی خوارەوەیە:
 
<math>F=G \left ( \frac{m_1 m_2}{r^2} \right )</math>
 
لێرەدا ''G'' نەگۆڕی کێشکردن، <math>m_1</math>[[بارستایی زەوی]] (<math>M_\bigoplus =5.972\times10^{24} kg </math><math>M_\bigoplus =5.9722\times10^{24}kg</math>),<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Earth_mass</ref><ref>The cited value is the recommended value published by the International Astronomical Union in 2009 (see 2016 "Selected Astronomical Constants" in ). The recommended value in 1976 was (5.9742±0.0036)×10<sup>24</sup> kg, see IAU (1976) System of Astronomical Constants.</ref> هەروەها ''r'' یەکسانە بە [[نیوەتیرەی زەی]] (<math>r_\bigoplus =6.371 km </math><math>r_\bigoplus=6.3781\times10^{6}m</math>)<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Earth_radius</ref><ref>Mamajek, E. E; Prsa, A; Torres, G; et al. (2015). "IAU 2015 Resolution B3 on Recommended Nominal Conversion Constants for Selected Solar and Planetary Properties". arXiv:1510.07674 [astro-ph.SR].</ref>, <math>m_2</math> بارستایی هەرتەنێکە کە لە لایەن زەویەوە تاو دەدرێت (بڕێکی گۆڕاوە). بە دانانەوەی هەریەک لە بڕە نگۆڕەکان لە هاوکێشەی سەرەوە دەگەین بەم یاسایەی خوارەوە:▼
لێرەدا:
* ''G'' نەگۆڕی کێشکردن،
* <math>m_1</math>[[بارستایی زەوی]] (<math>M_\bigoplus =5.972\times10^{24} kg </math><math>M_\bigoplus =5.9722\times10^{24}kg</math>),<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Earth_mass</ref><ref>The cited value is the recommended value published by the International Astronomical Union in 2009 (see 2016 "Selected Astronomical Constants" in ). The recommended value in 1976 was (5.9742±0.0036)×10<sup>24</sup> kg, see IAU (1976) System of Astronomical Constants.</ref>
▲لێرەدا ''G'' نەگۆڕی کێشکردن، <math>m_1</math>[[بارستایی زەوی]] (<math>M_\bigoplus =5.972\times10^{24} kg </math><math>M_\bigoplus =5.9722\times10^{24}kg</math>),<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Earth_mass</ref><ref>The cited value is the recommended value published by the International Astronomical Union in 2009 (see 2016 "Selected Astronomical Constants" in ). The recommended value in 1976 was (5.9742±0.0036)×10<sup>24</sup> kg, see IAU (1976) System of Astronomical Constants.</ref>* هەروەها ''r'' یەکسانە بە [[نیوەتیرەی زەی]] (<math>r_\bigoplus =6.371 km </math><math>r_\bigoplus=6.3781\times10^{6}m</math>) <ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Earth_radius</ref><ref>Mamajek, E. E; Prsa, A; Torres, G; et al. (2015). "IAU 2015 Resolution B3 on Recommended Nominal Conversion Constants for Selected Solar and Planetary Properties". arXiv:1510.07674 [astro-ph.SR].</ref>, <math>m_2</math> بارستایی هەرتەنێکە کە لە لایەن زەویەوە تاو دەدرێت (بڕێکی گۆڕاوە). بە دانانەوەی هەریەک لە بڕە نگۆڕەکان لە هاوکێشەی سەرەوە دەگەین بەم یاسایەی خوارەوە:
<math>{\displaystyle F=mg}</math>
ئەم یاسایە یەکسانە بە [[یاساکانی جووڵەی نیوتن|یاسای دووەمی نیوتن]] کە تیایدا هێز یەکسانە بە بارستایی جاران تاودان.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/تاودانی_زەوی»