کۆلۆمبیا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
بNo edit summary
No edit summary
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Flag of Colombia.svg|چوارچێوە|ئاڵای کۆلۆمبیا]]
 
'''کۆلۆمبیا'''، بە ڕەسمی '''کۆماری کۆلۆمبیا''' (بە زمانی ئیسپانی: ''República de Colombia'') وڵاتێکە لە کیشوەری [[ئەمەریکاکان|ئەمەریکا]]. پایتەختەکەی [[بۆگۆتا]]یە. جەماوەری 40 ملیۆن کەسن. [[پاناما]] لە باکوری خۆرئاوای ئەو وڵاتەیە و [[ڤەنزوێلا]] لە خۆرهەڵاتەوە و [[بەڕازیلبەڕازیلە]] و پێرۆ و ئەکوادۆر لە باشوورەوە دەوریان داوە، کەنارەکانی کەوتوونەتە سەر هەردوو [[ئۆقیانوسی ئارام]] و ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]]، ئەم ناوچەیە سامانی سروشتی زۆری هەیە.
٪58 ی لە ڕەگەزی مستیزو (تێکەڵاو) و لە ٪20 ی سپی پێست و ٪7ی هیندی رەسەن و ٪14ی ڕەشپێست، بەروبومی کشتوکاڵی بریتین لە: کاکائۆ، مۆز، پەموو، برنج و قامیش. تەختە و دار و مەرو ماڵاتیش ھەناردە دەکا. لەدوای بەرازیل دووەم وڵاتە لەبەرهەم هێنانی قاوەدا. زمانی رەسمی ئیسپانیە چونکە داگیرکراوەی یاخود دۆرزراوەی ئسیپانیەیە. دراوەکەشی ناوی (پێزۆ)یە.
 
==مێژووی سیاسی==
کۆڵۆمبیا بەهۆی شۆڕشی پۆلیڤارەوە لە ١٨٢٩دا کۆماری دامەزراند، ئەو کاتە کۆڵۆمبیای مەزان دامەزرا، کە کۆڵۆمبیا و ڤەنزوێلا و ئەکوادۆری گرتبووە خۆی. پاش ئەوە دووچاری زنجیرەیەک جەنگی ناوخۆی و شۆرش و کودەتای سەربازی بوو لە ١٨٣٠دا ڤەنزوێلا و ئەکوادۆری لێ جیا بووەوە لە ١٩٠٣ دا بەهۆی هەڵکەندنی کەناڵی پەنەماوە پەنەماشی لێ جیابووەوە، ١٩٣١ لەگەڵ پێرۆدا لەسەر سنورەکانی نێوانیان بەشەر هاتن تاکو کۆمەڵی نەتەوە یەکگرتووەناک کەوتە بەینیانەوە پاشان لە ساڵەکانی پەنجاو شەستەکاندایشدا، بەهۆی ڕودانی چەند کودەتاوە بارودۆخەکەی هەروا مایەوە، تاکو ئارام بووەوە، کۆلۆمبیا لە ١٩٤٥ بەئەندامی نەتەوەیەکگرتووەکان وەرگیرا.