ئابسیدیەن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[پەڕگە:Lipari-Obsidienne (5).jpg|وێنۆک|وێنەی بەردی ئابسیدییەنئابسیدیەن]]

'''ئابسیدیەن''' ({{بە ئینگلیزی|Obsidian}}) [[بەرد]]ێکی شووشەیی ڕەشی سەختی ئاگرپژێنی یەئاگرپژێنییە وەک [[گرانیت]] وایە،وایە. کاتێک دروست دەبێت کاتێککە گڕتاوی پڕ لە سلیکا (دوانۆکسیدی سلیکۆن) بەخێرایی سارد دەبێتەوە بە خێرایی،دەبێتەوە، وەو بەبێ تێپەڕبوونی ماوەیەکی زۆر کورت بۆ ماددەیەکی شێوە کریستاڵی پتەو و ڕەق دەگۆڕێت. بەڵام لەبەرئەوەی پێکھاتەیەکی کریستاڵی ڕێکی نییە لێوارە تیژەکانی دەگاتە باریکی گەردی، کە ئەوە ھۆکارێک بووە بۆ ئەوەی مرۆڤ لە سەردەمە کۆنەکاندا ئەم ماددەیە وەک چەک بەکار بھێنن، وە لەم سەردەمەدا وەک چەقۆی نەشتەگەری بۆ کاری نەشتەگەری و توێکاری بەکاردێت.