یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
بNo edit summary
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١:
{{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو
| ناو = یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان
| ناوی_خۆماڵی = یەکگرتوو
| زمان١ =
| ناوی_زمان١ =
| زمان٢ =
| ناوی_زمان٢ =
| زمان٣ =
| ناوی_زمان٣ =
| زمان٤ =
| ناوی_زمان٤ =
| لۆگۆ =
| ڕەنگکۆد = قاوەیی
| سەرکردە =
| سەرۆک =
| سەرۆک_ئەنجوومەن =
| سکرتێری_گشتی =
| سکرتێری_یەکەم =
| سکرتێری_گشتی =
| لجهلجە =
| سکرتارییەت =
| وتەبێژ =
| دامەزرێنەر =
| ناونیشانی_سەرکردە١ =
| ناوی_سەرکردە١ =
| ناونیشانی_سەرکردە٢ =
| ناوی_سەرکردە٢ =
| ناونیشانی_سەرکردە٣ =
| ناوی_سەرکردە٣ =
| ناونیشانی_سەرکردە٤ =
| ناوی_سەرکردە٤ =
| ناونیشانی_سەرکردە٥ =
| ناوی_سەرکردە٥ =
| دروشم = ئازادی، برایەتی، دادپەروەری
| دامەزراندن = ١٩٩٤
| جیابوونەوە =
| جیابووەتەوە_لە =
| پێشینە =
| یەکگرتن =
| پاشینە =
| شوێنگە = [[هەولێرھەولێر]]، [[هەرێمیھەرێمی کوردستان]]
| ڕۆژنامە = [[ڕۆژنامەی یەکگرتوو]]
| باڵی_خوێندکار =
| باڵی_گەنج =
| ناوی_باڵی١ =
| باڵی١ =
| ناوی_باڵی٢ =
| باڵی٢ =
| ناوی_باڵی٣ =
| باڵی٣ =
| ساڵی_ئەندامێتی =
| ئەندامێتی =
| ئایدۆلۆژیا = نەتەوەیی، = [[سوننە|ئیسلامی سوننە]]
|شوێنی_سیاسی = [[ڕاست]]
| ڕوانگەی دەوڵەت مەداری =
| نیشتمانی =
| نێودەوڵەتی =
| ئەوروپی =
| پەرلەمانی_ئەوروپی =
| ناونیشانی_ئینتیما١ =
| ئینتیما١ =
| ڕەنگەکان = قاوەیی
| ناوی_کورسییەکان١ = کورسییەکان لە [[ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق]]
| کورسییەکان١ = {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو/کورسییەکان|4|328|hex=#884513}}
| ناوی_کورسییەکان٢ = کورسییەکان لە [[پەرلەمانی کوردستان]]
| کورسییەکان٢ = {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو/کورسییەکان|10|111|hex=#884513}}
| ناوی_کورسییەکان٣ =
| کورسییەکان٣ =
| ناوی_کورسییەکان٤ =
| کورسییەکان٤ =
| سونبوول =
| ئاڵا =
| ماڵپەر =[http://yakgrtw.net/ku yakgrtw.net]
}}
 
'''یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان''' پارتێکەپارتێکی [[ئیسلامەتی|ئیسلامگەرا]]یی [[سوننە]]یە لە [[باشووری کوردستان]] و بنەمای سەربەخۆی ھەیەو بەشێوەیەکی راستەوخۆ بەرپرسە لە بابەتە سیاسیەکان. [[سەلاحەدین محمد بەھائەدین سادق]]، لەدایکبووی ١٩٥٠ لە [[ھەڵەبجە]]، لە یەکەم کۆنفرانسی یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان لە ١٩٩٤، بە سکرتێری گشتی ھەڵبژێردرا. سەرکردەکانی تر، بۆ نمونە [[ھادی عەلی]]، کەسی دووەمی پارتەکە دوای سکرتێری گشتی‌یەو بەرپرسی ئەنجومەنی ناوەندی شورایە لە پارتەکەدا. ئەم ئەنجومەنە ھەموو سەرکردایەتی یەکگرتوو لەخۆ دەگرێت کە نزیکەی ٤٠-٥٠ کەسن وەک [[عەلی محەمەد ئەحمەد]]، [[دیندار نەجمەدین دۆسکی]] و [[عومەر عەبدولعەزیز]].
 
==سەرۆکایەتی و ئەندامەکان==
یەکگرتوو لەناو چینی خوێندکاراندا زۆر چالاکە (٤٠%ی دەنگەکانی بەدەستھێناوە لە ھەڵبژاردنی خوێندکارانی زانکۆی دھۆک) بەڵام لەناو کەسانی پێگەیشتووشدا بنکەی جەماوەریی ھەیە لە ھەولێرو پەیوەندی باشی ھەیە لەگەڵ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان‌و پارتی دیموکراتی کوردستان. لەکاتی خۆ ئامادەکردنی بۆ ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە دیسەمبەری ٢٠٠٥ دا بارەگای یەکگرتوو بووە ئامانجی نزیکەی ٣٠٠٠ – ٥٠٠٠ خۆپیشاندەر کە زۆربەیان سەر بە پارتی دیموکراتی کوردستان بوون، لەوێ "بژی ٧٣٠" لەسەر دیوارەکان نوسرابوو. ٧٣٠ ئەو ژمارە سیمبولییە بوو تایبەت بوو بە ھاوپەیمانێتی دوو حزبە گەورە کوردییەکە، پارتی دیموکراتی کوردستان‌و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بۆ ھەڵبژاردنەکەی پەرلەمانی عێراق. ئەم تاڵانییە لە وەڵامی ئەوە بوو کە یەکگرتوو لە ھاوپەیمانی دیموکراتی نیشتمانی کوردستان کشایەوە. ٤ ئەندامی یەکگرتوو کوژران، یەکێکیان ئەندامی سەرکردایەتی یەکگرتوو بوو، ئەمە دوابەدوای ئەوە روویدا کە نووسینگەکانیان لە دھۆک، زاخۆ‌و چەند ناوچەیەکی تر کرانە ئامانجی تەقەکردنی پۆلیس‌و ئاسایش کە ھاوکاری خۆپیشاندەرانیان دەکرد لەجیاتی ئەوەی بنکەو بارەگاکانی یەکگرتوو بپارێزن. یەکگرتوو دژی توند‌وتیژی‌یەو یارمەتی "یەکگرتووی ئیسلامی کورد" دەدات کە خزمەتگوزای بۆ ھەژاران دابین دەکات. لە ئەنجومەنی حوکمی عێراقدا بەشدار بوو.
[[سەلاحەدین محمد بەھائەدین سادق]]، لەدایکبووی ١٩٥٠ لە [[ھەڵەبجە]]، لە یەکەم کۆنفرانسی یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان لە ١٩٩٤، بە سکرتێری گشتی ھەڵبژێردرا. سەرکردەکانی تر، بۆ نمونە [[ھادی عەلی]]، کەسی دووەمی پارتەکە دوای سکرتێری گشتی‌یەو بەرپرسی ئەنجومەنی ناوەندی شورایە لە پارتەکەدا. ئەم ئەنجومەنە ھەموو سەرکردایەتی یەکگرتوو لەخۆ دەگرێت کە نزیکەی ٤٠-٥٠ کەسن وەک [[عەلی محەمەد ئەحمەد]]، [[دیندار نەجمەدین دۆسکی]] و [[عومەر عەبدولعەزیز]].
 
==پێگەی کۆمەڵایەتی==
یەکگرتوو لەناو چینی خوێندکاراندا زۆر چالاکە (٤٠%ی دەنگەکانی بەدەستھێناوە لە ھەڵبژاردنی خوێندکارانی زانکۆی دھۆک) بەڵام لەناو کەسانی پێگەیشتووشدا بنکەی جەماوەریی ھەیە لە ھەولێرو پەیوەندی باشی ھەیە لەگەڵ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان‌ و پارتی دیموکراتی کوردستان.
 
==ھەڵبژاردنەکان==
یەکگرتوو لەناو چینی خوێندکاراندا زۆر چالاکە (٤٠%ی دەنگەکانی بەدەستھێناوە لە ھەڵبژاردنی خوێندکارانی زانکۆی دھۆک) بەڵام لەناو کەسانی پێگەیشتووشدا بنکەی جەماوەریی ھەیە لە ھەولێرو پەیوەندی باشی ھەیە لەگەڵ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان‌و پارتی دیموکراتی کوردستان. لەکاتی خۆ ئامادەکردنی بۆ ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە دیسەمبەری ٢٠٠٥ دا بارەگای یەکگرتوو بووە ئامانجی نزیکەی ٣٠٠٠ – ٥٠٠٠ خۆپیشاندەر کە زۆربەیان سەر بە پارتی دیموکراتی کوردستان بوون، لەوێ "بژی ٧٣٠" لەسەر دیوارەکان نوسرابوو. ٧٣٠ ئەو ژمارە سیمبولییە بوو تایبەت بوو بە ھاوپەیمانێتی دوو حزبە گەورە کوردییەکە، پارتی دیموکراتی کوردستان‌و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بۆ ھەڵبژاردنەکەی پەرلەمانی عێراق. ئەم تاڵانییە لە وەڵامی ئەوە بوو کە یەکگرتوو لە ھاوپەیمانی دیموکراتی نیشتمانی کوردستان کشایەوە. ٤ ئەندامی یەکگرتوو کوژران، یەکێکیان ئەندامی سەرکردایەتی یەکگرتوو بوو، ئەمە دوابەدوای ئەوە روویدا کە نووسینگەکانیان لە دھۆک، زاخۆ‌وزاخۆ‌ و چەند ناوچەیەکی تر کرانە ئامانجی تەقەکردنی پۆلیس‌وپۆلیس‌ و ئاسایش کە ھاوکاری خۆپیشاندەرانیان دەکرد لەجیاتی ئەوەی بنکەو بارەگاکانی یەکگرتوو بپارێزن. یەکگرتوو دژی توند‌وتیژی‌یەو یارمەتی "یەکگرتووی ئیسلامی کورد" دەدات کە خزمەتگوزای بۆ ھەژاران دابین دەکات. لە ئەنجومەنی حوکمی عێراقدا بەشدار بوو.
 
لە تشرینی دووەمی [[٢٠٠٥]]، یەکگرتوو بڕیاری دا بە جیا لە گروپە کوردییەکانی تر بەشداری ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بکات لە ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٥. لە ھەڵبژاردنەکانی کانوونی دووەمی ٢٠٠٥ یەکگرتوو بەشێک بوو لە ھاوپەیمانی بەرفراوانی پارتە کوردییەکان. ئەمجارەیان بە سەربەخۆ بەشداری کرد و دروشمی [[چاکسازی و خزمەتگوزاری]] بەرزکردەوە. یەکگرتوو رایگەیاند کە فرەحزبیی لە کوردستان جێبەجێ ناکرێت، دەنگدەران ئەبێت مافی ھەڵبژاردنیان ھەبێت. لەبارەی پرسە نەتەوەییەکانی کوردەوە، یەکگرتوو دەڵێت پارێزگاری لە ماف‌و دەستکەوتە دەستووریەکانی کورد دەکەم. لە ھەڵبژاردنەکانی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٥، رێژی ١٫٣%ی بەدەستھێنا کە دەکاتە ٥ کورسی لە کۆی ٢٧٥ کورسی پەرلەمان.
 
لەهەڵبژاردنەکانیلە ھەڵبژاردنەکانی ٢٠١٤ی عێراق توانی ٤ کورسی بەدەستبهێنێتبەدەستبھێنێت لەکۆی ٣٢٨ کورسی وە لە هەڵبژاردنەکانیھەڵبژاردنەکانی ٢٠١٣ی کوردستان لەکۆی ١١١ کورسی ١٠ کورسی بردەوە کە لەم هەڵبژاردنەیھەڵبژاردنەی کوردستان یەکگرتوو بەلیستی سەربەخۆ بەشداریکردن لەچاو هەڵبژاردنەکانیھەڵبژاردنەکانی پێشوو دەنگی کەمتری هێناھێنا بەڵام بەهۆیبەھۆی دابەزینی بەلیستی سەربەخۆی کورسییەکانی زیادیکرد.
 
== کۆنگرەکان ==
Line ٨٧ ⟶ ٩٥:
 
=== کۆنگرەی حەفتەم ===
لە کۆنگرەی حەفتەمدا کە ڕۆژانەی ٢٨ و ٢٩ی ئایاری ٢٠١٦ بەڕێوەچوو، چوار پاڵێوراو خۆیان پاڵاوت وەک بۆ پلەی ئەمینداری گشتی یەکگرتوو ئەوانیش [[سەلاحەدین بەهائەدینبەھائەدین]]، [[محەممەد فەرەج]]، [[ئەبووبەکر کاروانی]] و [[محەممەد ڕەئووف]]. بەر لەئەنجامدانی ھەڵبژاردنەکە [[محەممەد فەرەج]] لە ھەڵبژاردنەکان کشایە و پشتگیری خۆی لە [[سەلاحەدین بەھائەدین]] ڕاگەیاند. دواتر ھەڵبژاردنەکان ئەنجامدرا و لەگەڕی یەکەم سەلاحەددین بەھائەددین و ئەبووبەکر کاروانی زۆرترین دەنگییان ھێنا بۆیە پەنابرایە گەڕی دووەم و لەکۆتاییدا بەڕێژەی ٧٥% سەلاحەددین بەھائەدین بووە ئەمینداری گشتی یەکگرتووی ئیسلامی.
 
==پەیوەندی لەگەڵ پارتی داد و گەشەپێدانی تورکیا==
یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان بە ھۆی بیر و باوەری ئیسلامیی سوننە و ئیخوانی، لەگەڵ [[پارتی داد و گەشەپێدان (تورکیا)|پارتی داد و گەشەپێدانی تورکیا]] ڕێکە و چەندین جار ژمارەیەک لە مەلایانی باشووری کوردستانی بۆ پەروردەی فکری و ئایدیۆلۆژی ناردووە بۆ تورکیا. لە ١ی شووباتی ٢٠١٩ جارێکی دیكە یەکگرتووی ئیسلامی ٢٢ گەنجی كەركووك و ناوچە كێشەلەسەرەكانی باشووری کوردستانی نارد بۆ تورکیا.<ref name="فورات ١">[https://anfsorani.com/کوردستان/ئاکەپە-و-میت-مه-لا-و-گه-نجانی-یه-كگرتووی-ئیسلامی-په-روه-رده-ده-كه-ن-8439 ئاژانسی ھەواڵی فورات: ''ئاکەپە و میت مەلا و گەنجانی یەكگرتووی ئیسلامی پەروەردە دەكەن''، ١١ی شووباتی ٢٠١٩؛] سەردانەوە لە ١١ی شووباتی ٢٠١٩.</ref>
 
== سەرچاوەکان ==