ناوەند: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
هیوا (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
Aram (لێدوان | بەشدارییەکان) چاکسازیی ژمارەکان |
||
ھێڵی ٢:
ناوەندی کۆمەڵە بەھایەک وەک <math>x_1,x_2,\ldots,x_n</math>، بەم شێوە <math>\bar{x}</math> ھێما دەکرێت و بریتییە لە:
{{Ltr}}
:<math> \bar{x} = \frac{1}{n}\left (\sum_{i=1}^n{x_i}\right
{{Ltr/end}}
== جۆرەکانی ناوەند لە بیرکاریدا ==
بەکارھێنان و جێبەجێکردنەکانی ناوەند، لە بیرکاری و ئاماردا ھەندێک جیاوازییان ھەیە، لە بیرکاریدا بەم سێ شێوە پێناسە دەکرێت:
* [[ناوەندە ژمێرەیی]]
* [[ناوەندە ئەندازەیی]]
* [[ناوەندە ھارمونیکی]]
== بەراوردکردنی
{| class="wikitable"
|+ بەراوردکردنی ناوەند لە کۆمەڵە پێدراوی {
! چەشن
! شرۆڤە
Line ٢٠ ⟶ ٢٢:
| align="center" | [[ناوەندە ژمێرەیی]]
| سەرجەمی گشت بەھاکان دابەش دەکرێت بەسەر ژمارەی بەھاکان: <math>\scriptstyle\bar{x} = \frac{1}{n}\sum_{i=1}^n x_i</math>
| align="center" |
| align="center" | '''
|-
| align="center" | [[ناوەڕاستە (ئامار)]]
| ئەو بەھایەی دەکەویتە ناوەندی کۆمەڵەکە دوای ڕیزکردنی بەھاکان </sub>
| align="center" |
| align="center" | '''
|-
| align="center" | [[باو (ئامار)|باو]]
| ئەو بەھایەی زۆرترین دووبارەبوونەوەیان ھەیە
| align="center" |
| align="center" | '''
|}
== نمونە ==
بۆ نموونە ناوەندی کۆمەڵە بەھای ٤, ٣٦, ٤٥, ٥٠, ٧٥
بەم شێوە دەدۆزرێتەوە:{{Ltr}}
:<math>\frac{4+36+45+50+75}{5} = \frac{210}{5} = 42.</math>
{{Ltr/end}}
بە زمانی [[ئاڕ (زمانی پرۆگرامکردن)|پرۆگرامسازی ئاڕ]] R کە بەناوبانگە بۆ کردارە [[ئامار|ئاماریەکانی]] وەک ناوەند. بەم دێڕە و بە فەنکشنی mean ئەتوانی نمونەکەی سەرەوە ئەنجام بدەی:<syntaxhighlight lang="r" line="
> mean(c(4,36,45,50,75))
[1] 42
</syntaxhighlight>ناوەند، ناوەڕاستە، کەمترین، زۆرترین، چارەکی یەکەم و چارەکی سێیەمیش بە فەنکشنی summary ئاوا دەرئەچێت:<syntaxhighlight lang="r">
> summary(c(4,36,45,50,75))
Min. 1st Qu. Median Mean 3rd Qu. Max.
4 36 45 42 50 75
</syntaxhighlight>
== ئەمانەش ببینە ==
* [[ناوەڕاستە (ئامار)|ناوەڕاستە]]
* [[باو (ئامار)|باو]]
== سەرچاوەکان ==
* بیرکاری بۆ ھەمووان، کتێبی قوتابی، پۆلی یازدەھەمی وێژەیی
{{ئامار-کۆلکە}}
| |||