سیستمی پۆتانی دێکارتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''سیستمی پۆتانی دێکارتی''' یان '''سیستمی پۆتانی کارتێزیەن''' ({{بە ئینگلیزی|Cartesian coordinate system}}) [[سیستەمی پۆتانەکان|سیستمێکی پۆتانە]] بۆ نواندنی خاڵەکان لەسەر ڕووتەختی پۆتان بە شێوەی [[جووتەڕێکخراو|جووتەڕێکخراوێک]] (دوو ژمارە) بەکار دێت. جووتەڕێکخراو پێکدێت لە دوو ژمارە، ژمارەی یەکەم X و ژمارەی دووھەم Y. لە سیستمی پۆتانی دێکارتیدا دوو تەوەرەکان ئەستوونن لەسەر یەک، ھەر بۆیە بە '''سیستمی ستوون لەسەر یەکەکان'''یش <ref>فەرھەنگی بیرکاری نەوزاد عومەر محێدین</ref> ناسراوە. ناوی ئەم سیستمە لە ناوی ماتماتیکزان و فەیلەسووفی فەڕانسەوی [[ڕێنێ دێکارت]] ([[١٥٩٦]]-[[١٦٥٠]]) وەرگیراوە کە ئەم شێوازەی داھێنا بۆ نواندنی خاڵەکان لەسەر ڕووتەختێک. ئەم سیستمە بۆ کێشانی گرافی [[هاوکێشە]] جەبرییەکان بە شێوەی هێڵ یان چەماوە یان ئەژمێرکردنی گۆشە و دوورییەکان لەسەر ڕووتەختێک گرینگی و جێبەجێکردنی زۆری هەیە.