تەواوکاری: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب چاکسازی (بچووک)، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان
ھێڵی ٢٠:
 
== تەواوکاریی سنووردار ==
بە پێی پێناسەی تەواوکاری ھێمای <math>\int_a^b f(x).dx</math> بۆ تەواوکاریی سنووردار بەکاردەھێنین و ئەنجامەکەی بۆ ھەر <math>a<x<b</math> ژمارەیەکە بە شێوەی خوارەوە
[[پەڕگە:Integral example.svg|وێنۆک|300px|تەواوکاری سنوورداری فانکشنی f.]]
بە پێیبەپێی پێناسەی تەواوکاری ھێمای <math>\int_a^b f(x).dx</math> بۆ تەواوکاریی سنووردار بەکاردەھێنینبەکاردەھێنن و ئەنجامەکەی بۆ ھەر <math>a<x<b</math> ژمارەیەکە بە شێوەیبەم خوارەوەشێوە:
 
<math>\int_a^b f(x).dx=F(x)|_a^b=F(b)-F(a)</math>
ھێڵی ٤٩:
a و b خاڵی سەرەتا و کۆتایی ماوەکەنە و f فانکشنێکە توانای تەواوکاری ھەیە و dx ھێمایەکە بۆ دیاری کردنی گۆڕەکی تەواوکاری.
[[پەڕگە:Integral.svg|thumb]]
== ھەژمارگرینگترین کردنیپێناسەکانی تەواوکاری ==
{{multiple image
| align = right
| direction = vertical
| width = 200
 
| image1 = Integral Riemann sum.png
== ھەژمار کردنی تەواوکاری ==
| alt1 = Riemann integral approximation example
| caption1 = <div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;">Integral example with irregular partitions (largest marked in red)</div>
 
| image2 = Riemann sum convergence.png
| alt2 = Riemann sum convergence
| caption2 = <div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;">Riemann sums converging</div>
}}
[[تەواوکاریی ڕیمان]] و [[تەواوکاریی لێبێگ]] ناسراون بە دوو پێناسە لە پێناسە ھەرە گرینگەکانی تەواوکاری. بێرنارد ڕیمان لە ساڵی ١٨٥٤ ئەم پێناسەیەی داھێنا و بە وردی ڕوونی کردەوە. [[ھێنری لێبێگ]] پێناسەی دووھەمی خستەڕوو. ھەروەھا پێناسەیەکی گرینگی تر لە بواری تەواوکاریدا تەواوکاریی ڕیمان- ئێستیلتێسە.
== ھەژمارکردنی تەواوکاری ==
[[پەڕگە:Integral approximations.svg|وێنۆک|چەپ|بەهای نزیکراوەی تەواوکاریی فانکشنی &radic;''x'' لە نێوان ٠ و ١,ڕووبەری ناوچەکە نزیکدەکەینەوە بە بەکارهێنانی دوو کۆمەڵە [[لاکێشە]]، 5 <span style="color:#fec200">■</span>&nbsp; (زەرد) و 12 <span style="color:#009246">■</span>&nbsp; (سەوز) یەکەمیان بە ڕوونکردنەوەکە دەوردراوە و دووەمیان بە دەوری ڕوونکردنەوەکەی.|alt=Integral approximation examp ]]