تاقیکردنەوەی گایگەر–مارسدێن: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[تاقیکردنەوەی گایگەر و مارسدێن|تاقیرکردنەوەی رەزەرفۆرد]] کە بە ناوی ( [[تاقیکردنەوەی گایگەر و مارسدێن]] یان [[تاقیکردنەوەی گایگەر و مارسدێن| تاقیکردنەوەی رووپۆشی ئاڵتوون]] ) بیرۆکەی ئەم تاقیرکدنەوە لە لایەن هەردوو زانای بەناوبانگی [[فیزیایی]] [[ئێرنست مارتسدێن]] و [[هانز گایگەر]] ـەوە دانراوە لە ساڵی [1909] کە بۆ ئەنجمادراوە بۆ تێگەیشتنی زیاتری [[گەردیلە]] ، بە هۆی ئەم بیردۆزەوە رەزەفۆرد تووانی مۆدێلێکی نوێێ فیزیای دابنێ هەر بە ناوی خۆیەوە کە ناوی نابوو [[مۆدێلی رەزەرفۆرد]] لە ساڵی [1911] .

 

دووای ئەوەی ئەم سێ زانایە توانیان لایەنی تیۆری باس بکەن هەڵسان بە ئانجامدانی تاقیکردنەوەکە کە بریتی بوو کاغەزێک کە [[زێڕ|ئاڵتوون]] دروست کرابوو بۆمباران کرا بە [[ئەلفا پارتیکڵ]]، وە هەروەها لە پەردەیەکی دۆزەرەوە پێک هاتبوو بۆ ئەوەی ژمارەی ئەو پارتیکڵانەی لادەدەن یان پەڕشبوونەتەوە چەنێکن بزانرێت ، وە هەروەها بژمێرێکی تریش لە پشتی کاغەزە ئاڵتونەکەوە کە ئەلفا پارتیکڵەکان دەژمێرێت کە بە ئاراستەی کاغەزەکە هاتوون و تێپەڕبوونە بە پێی پلەکانیان.