ڕەمەزان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
بەسەرداچوونەوە، خاڵبەندی، ڕینووس، سڕینەوە، نوێ، چاکسازیی بەشێک لە نوسە عەرەبییەکان، باشترکردن
ھێڵی ١١:
|ئاھەنگەکان =
|پەیوەست بە = [[ڕۆژوو|ڕۆژووی ڕەمەزان]]}}
'''مانگی ڕەمەزان'''، مانگی نۆیەمە لە [[ڕۆژژمێری کۆچییکۆچی]]یدا، ووە ئەم مانگە تایبەتمەندی جیاوازی ھەیە لای [[موسڵمانان]] لە مانگەکانی تر، مانگی [[ڕۆژوو]]گرتنە، موسڵمانان لە ڕۆژەکانی ئەم مانگەدا بەڕۆژوو دەبن لە خواردن و خواردنەوە لە بانگی بەیانی تا خۆرئاوابوون، ھەروەھا مانگی ڕەمەزان جێگەیەکی تایبەتی ھەیە لە کەلتور و مێژووی موسڵمانان؛ لەبەرئەوەی بە بیروباوەری ئیسلامی سرووش لەم مانگە دەستی پێکردووە و یەکەم ئایەتی [[قورئان]] دابەزیووە بۆ پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام [[محەمەد]] (د. خ) لە شەوی قەدر لەم مانگەدا لە ساڵی ٦١٠ز، کاتێک پێغەمبەرپەیامبەر لە ئەشکەوتی حەڕا بووە و فریشتە جوبرەیل ھاتووە بۆلای، ووە پێی ووتوە "{{عەرەبی|اقرأ باسم ربك الذي خلق}}" واتە؛ بخوێنە بە ناوی ئەو خوایەی دروستی کردووی، ووە ئەمەش یەکەم ئایەتی قورئانە کە دابەزیووە.
 
== ووشەڕەتناسی ==
ووشەی ڕەمەزان بە [[عەرەبی]] {{عەرەبی|رمضان}} له ووشهيووشەی {{عەرەبی|الرمض}} هاتووه واته گهرمايهكيگەرمايەكی توند، ووە ناويناوی مانگه عهرهبيهكانعەرەبيیەكان دانراون بهبەپێی پێيئەو ئهوماوەيەی ماوهيهيناوی ناوي مانگهكهيمانگەکەی تێدا نراوه، و ناونانيناونانی ڕهمهزانڕەمەزان له كاتيكاتی توندبوونيتوندبوونی گهرمايگەرمای هاوێنداهاویندا بووه، ووە ههروههاهەروەھا ئهڵێندەڵێن به واتايواتای ئهوهئەوه دێت [[موسڵمان]] زياتر گهرمايگەرمای ئهبێتدەبێت لهبهرلەبەر زۆريزۆری تيينوويهتييهكيتينوويەتی له كاتيكاتی بهڕۆژووبەڕۆژوو بووندا و خوا ئهفهرمووێتدەفەرمووێت له قورئاندا؛ {{عهرهبيعەرەبی|شهر رمضان الذي أُنزل فيه القرآن}} واتە؛ مانگی ڕەمەزان ئەو مانگەی قورئانی تیاتێدا دابەزیووە.
 
== فەزڵیگەورەیی ڕەمەزان ==
[[پەڕگە:Lanterns from below.JPG|thumb|220px|فانۆسی ڕەمەزان]]
لە فەزڵەکانیگەورەیییەکانی مانگی ڕەمەزان کردنەوەی دەرگاکانی بەھەشت و داخستنی دەرگاکانی ئاگرە،دۆزەخە، بە پێیبەپێی ئەم فەرموودەی پێغەمبەرپەیامبەر (د. خ)؛ '''{{عەرەبی|(إذا جاء رمضان فُتّحت أبواب الجنة، وغُلّقت أبواب النار، وصُفّدت الشياطين)}}'''،<ref>موسلیم ڕیوایەتی کردووە</ref> واتە؛ کاتێک کە ڕەمەزان دێت، دەروازەکانیدەرگاکانی بەھەشت دەکرێنەوە و قاپیەکانیدەرگاکانی دۆزەخ دادەخرێن و شەیتانەکان کۆت دەکرێن.
 
ھەروەھا خوا خۆش دەبێت لەوانەی ڕۆژووی ڕەمەزان دەگرن، بە پێیبەپێی فەرموودەی پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام. ھەروەھا ڕەمەزان مانگی پاکبوونەوەی دەروون و نزیکبوونەوەیە لە خوا، وە دەرگاکانی دۆزەخی تێدا دادەخرێت و شەیتانەکانی تێدا دەبەسترێتەوە و دەرگاکانی بەزەیی تێدا دەکرێتەوە.
 
کاتی ڕۆژوو لە ڕەمەزاندا لە دەرکەوتنی بەرەبەیان تا ئاوابوونی خۆرە، وەک لە قورئاندا ھاتووە، '''{{عەرەبی|((وكلوا واشربوا حتى يتبين لكم الخيط الأبيض من الخيط الأسود من الفجر ثم أتموا الصيام إلى الليل..))}}''' واته؛ ده بخۆن و بخۆنهوهبخۆنەوه ههتاهەتا به ڕوونيڕوونی بهرهبهيانبەرەبەيان و سپێدهتانسپێدەتان بۆ دهردهكهوێتدەردەكەوێت و له ڕۆژههڵاتهوهڕۆژھەڵاتەوه دياردهداتدياردەدات و تاريكيتاريكی شهوشەو لادهبات،لادەبات، لهوهودوالەوەودوا ڕۆژووهكهتانڕۆژووەكەتان ببهنهببەنه سهرسەر تا شهوشەو دادێت، و زۆربهيزۆربەی موسڵمانان پێش ههڵهاتنيھەڵھاتنی بهرهبهيانبەرەبەيان ههڵدهستنھەڵدەستن و ژهمهێكژەمێک نان و ئاو دهخۆندەخۆن كه ناو دهبرێتدەبرێت به'' پارشێو'' وهكوەک ئامادهباشييهكئامادەباشییەک بۆ ڕۆژوويڕۆژووی ڕۆژهكه،ڕۆژەكه، ههروههاھەروەھا له فهزڵيگەورەیی پارشێودا هاتووه كه پێغهمبهرپەیامبەری ئیسلام [[محهمهدمحەممەد]] فهرموويهتيفەرموویەتی پارشێو بكهنبکەن له پارشێودا بهرهكهتبەرەکەت ههيه،ھەیە، ههروههاھەروەھا له كاتيکاتی ڕۆژوودا پيويستهپێويستە لهسهرلەسەر موسڵمان دووربكهوێتهوهدووربکەوێتەوە له قسهيوتەی ئازاردهرئازاردەر و ئيشيکاری ناشيريننابەجێ و ئهمهشئەمەش له فهرموودهدافەرموودەدا ئاماژهيئاماژەی پێكراوه، ووە خوايخوای گهورهگەورە دهفهرمووێت؛دەفەرمووێت؛ '''{{عهرهبيعەرەبی|((شهر رمضان الذي أنزل فيه القرآن هدى للناس وبينات من الهدى والفرقان))}}''' واتە؛ مانگی ڕەمەزان (ئەو مانگەیە) کە قورئانی تیاداتێدا ھاتۆتە خوارەوە، لەکاتێکدا ئەم قورئانە ڕێنموویی بەخشە بە خەڵکی و بەڵگەی زۆری تیادایەتێدایە.
و ڕەمەزان مانگی پاکبوونەوەی دەروون و نزیکبوونەوەیە لە خوا، ھەروەھا دەرگاکانی ئاگری تیا دادەخرێت و شەیتانەکانی تیا ئەبەسترێتەوە و دەرگاکانی بەزەیی تێدا دەکرێتەوە.
 
ھەروەھا ئەم مانگە شەوی قەدری تێدایە کە خوا ئاماژەی بۆکردووەبۆ کردووە ئەو شەوە باشترە لە ھەزار شەو، ووە موسڵمانان لەم مانگەدا دەبێت بە ئیشیکاری باش ھەستن و ویادییادی خوا لە بیرلەبیر نەکەن، ووە داوای لێخۆشبوون بکەن و [[قورئان]] بخوێنن، و دەروونیان ڕابھێنن لەسەر ئارامگری و بیر لە بارودۆخی خەڵکە برسیی و ھەژارەکان بکەنەوە.
کاتی ڕۆژوو لە ڕەمەزاندا لە دەرکەوتنی بەرەبەیان تا ئاوابوونی خۆرە، وەک لە قورئاندا ھاتووە، '''{{عەرەبی|((وكلوا واشربوا حتى يتبين لكم الخيط الأبيض من الخيط الأسود من الفجر ثم أتموا الصيام إلى الليل..))}}''' واته؛ ده بخۆن و بخۆنهوه ههتا به ڕووني بهرهبهيان و سپێدهتان بۆ دهردهكهوێت و له ڕۆژههڵاتهوه دياردهدات و تاريكي شهو لادهبات، لهوهودوا ڕۆژووهكهتان ببهنه سهر تا شهو دادێت، و زۆربهي موسڵمانان پێش ههڵهاتني بهرهبهيان ههڵدهستن و ژهمهێك نان و ئاو دهخۆن كه ناو دهبرێت به'' پارشێو'' وهك ئامادهباشييهك بۆ ڕۆژووي ڕۆژهكه، ههروهها له فهزڵي پارشێودا هاتووه كه پێغهمبهر [[محهمهد]] فهرموويهتي پارشێو بكهن له پارشێودا بهرهكهت ههيه، ههروهها له كاتي ڕۆژوودا پيويسته لهسهر موسڵمان دووربكهوێتهوه له قسهي ئازاردهر و ئيشي ناشيرين و ئهمهش له فهرموودهدا ئاماژهي پێكراوه، و خواي گهوره دهفهرمووێت؛ '''{{عهرهبي|((شهر رمضان الذي أنزل فيه القرآن هدى للناس وبينات من الهدى والفرقان))}}''' واتە؛ مانگی ڕەمەزان (ئەو مانگەیە) کە قورئانی تیادا ھاتۆتە خوارەوە، لەکاتێکدا ئەم قورئانە ڕێنموویی بەخشە بە خەڵکی و بەڵگەی زۆری تیادایە.
 
== بەروارە گرنگەکان ==
ھەروەھا ئەم مانگە شەوی قەدری تێدایە کە خوا ئاماژەی بۆکردووە ئەو شەوە باشترە لە ھەزار شەو، و موسڵمانان لەم مانگەدا دەبێت بە ئیشی باش ھەستن و ویادی خوا لە بیر نەکەن، و داوای لێخۆشبوون بکەن و [[قورئان]] بخوێنن، و دەروونیان ڕابھێنن لەسەر ئارامگری و بیر لە بارودۆخی خەڵکە برسیی و ھەژارەکان بکەنەوە.
 
سەرەتا و کۆتاییەکەی مانگی ڕەمەزان دیاریکراوە لەلایەن [[ڕۆژژمێری کۆچی]]ی ھەیڤی.
== ڕەمەزان و قورئان ==
 
=== دەستپێکردن ===
لەم مانگەدا و لە شەوی قەدردا خوا [[قورئان]] دابەزاندووە بۆ سەر پێغەمبەر [[محەمەد]]، شەوی قەدر ھەندێک بە شەوی بیست وحەوتی مانگەکەی دادەنێن و ھەندێکی تر بە نەزانراوی دادەنێن لە ڕووی دیاریکردنەوە و بەڵام لە دە ڕۆژی کۆتایی مانگەکەدایە، و لە شەوە تاکەکاندا.
[[پەڕگە:Ramadan100years1938-2037.png|وێنۆک|بەروارەکانی دەستپێکردنی ڕەمەزان لەنێوان ساڵانی ١٩٣٨ و ٢٠٣٨]]
 
=== شەوی قەدر ===
{{بەتاڵ}}
 
=== کۆتایی ===
{{بەتاڵ}}
 
== ڕەمەزان و قورئان ==
 
لەم مانگەدا و لە شەوی قەدردا خوا [[قورئان]]ی دابەزاندووە بۆ سەر پەیامبەر [[محەممەد]]، شەوی قەدر ھەندێک بە شەوی بیست وحەوتی مانگەکەی دادەنێن و ھەندێکی تر بە نەزانراوی دادەنێن لە ڕووی دیاریکردنەوە، بەڵام لە دە ڕۆژی کۆتاییی مانگەکەدایە، وە لە شەوە تاکەکاندا. ھەروەھا بۆ دابەزینی قورئان، ووتراوە یەکەم ئایەتی قورئان لە ڕەمەزاندا دابەزیووە، کە ئایەتی '''{{عەرەبی|((اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ))}}''' بووە، واتە؛ بخوێنە بەناوی ئەو پەروەردگارەتەوە کە ھەموو شتێکی دروست کردووە.
 
و خوای گەورە دەفەرموێت؛ '''{{عەرەبی|((إنا أنزلناه في ليلة القدر))}}''' واته؛ ئێمه بهڕاستي قورئانمان دابهزاندۆته خوارهوه له شهوێكي بهفهڕو ڕێزداردا. '''{{عهرهبي|((إنا أنزلناه في ليلة مباركة))}}''' واتە؛ بەڕاستی ئێمە لە شەوێکی بە فەڕوفەڕ و پیرۆزدا دامانبەزاندووەتەدامان بەزاندووەتە خوارەوە.
[[پەڕگە:Cairo, mosque in Mohandessin during Ramadan, Egypt, Oct 2004.jpg|thumb|220px|مزگەوتێک لە [[قاهیرە]]، [[میسر]] لە مانگی ڕەمەزاندا]]
 
== شەونوێژی ڕەمەزان ==
 
[[نویژینوێژی تەڕاویح]] لە نوێژە سوننەتەکانە ککە موسڵمانانی [[سوننە]] لە ڕەمەزاندا ئەنجامی ئەدەن،دەدەن، کاتەکەی لەلەدوای دوای نویژینوێژی خەوتن تا نوێژنوێژی بەیانییە، نوێژەنوێژەکە دوو ڕکعات -دوو ڕکعات و تاکەڕکعاتێکەتاکە ڕکعاتێکە و پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام ٨ ڕکعاتی نوێژی تەراویح و ٣ ڕکعاتی تاک (وتر) ی کردووە، بەڵام لە [[مزگەوتی حەرام]] ٢٠ ڕکعاتی نوێژی تەراویح و ٣ ڕکعاتی تاک دەکرێت.<br/>
پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام بە کۆمەڵ نویژەکەینوێژەکەی ئەنجام نەداوەنەداوە؛ سێ شەو نەبێت تاکو فەڕزفەرز نەکرێت لەسەر موسڵمانان، لەگەڵ ئەوەی خۆی ھەموو ژیانی ئەنجامی داوە و ھەرگیز وازی لە شەونوێژ نەھێناوە، ووە خەلیفە [[عومەری کوڕی خەتاب]] نویژەکەینوێژەکەی بە کۆمەلکۆمەڵ ئەنجام ئەنجامدادا تا بە کۆمەڵی جیاواز نەکرێت لە یەک مزگەوتدا<ref name="صلاة التراویح قیام رمضان">[http://www.islamadvice.com/ibadat/ibadat11.htm نوێژی تەڕاویح]</ref>.
 
== جەژنی ڕەمەزان ==
خوای گەورە لە کۆتایی ئایەتی ١٨٥ی [[سوورەتی ئەلبەقەرە]] دەفەرمووێت: '''{{عەرەبی|وَلِتُكمِلُواْ العِدَةَ وَلِتُكَبِرُواْ الله عَلَى ماهَداكُم وَلَعَلَكُم تَشكُرون}}'''.<br/>
واتە: بۆ ئەوەی ئەو ماوەیە تەواو بکەن سوپاسگوزاری خوا بن لەسەر ئەوەی ڕێنموویی کردوون.<br/>
موسڵمانان ئاھەنگ دەگێڕن بە جەژنی ڕەمەزان لە یەکەم ڕۆژی مانگی شەوال (ئەو مانگەی بە دوای مانگی ڕەمەزاندا دێت)، ناو دەبرێتناودەبرێت بە جەژنی ڕەمەزان و ماوەکەی سێ ڕۆژە، و نوێژی جەژن لە یەکەم ڕۆژدا ئەنجام دەدرێت.
 
== زەکاتی سەرفیترە ==
سەرفیترە بریتی یەبریتییە لە زەکاتی ڕۆژوو، ئەم کەم و کورتیەی لە ڕۆژوودا ھەیە تەواوی دەکا، ھەروەک سوجدەی سەھوو کەم و کورتی ناو نوێژ تەواو دەکا و بەئەندازەی ڕووبەیەکی تەواو لە جۆری خواردەمەنی خەڵکی ئەو شارە، وە زەکاتی سەرفیترە فەڕزەفەرزە لەسەر ھەموو موسڵمانان، ژنژن، و پیاو وپیاو، گەورە و بچوک بە مەرجێک ئەو تاکە خواردنی ڕۆژ و شەوی جەژنی ھەبێت، و دەرکردنی ئەم زەکاتە پێویستە دەربکرێت لە پێش نوێژی جەژن و ئەگەر یەکێک دوای نویژینوێژی جەژن دەری بکات بە خێری ئاسایی ئەژمێردرێتدەژمێردرێت نەک بە زەکاتی سەر فیترەسەرفیترە.
 
== ڕووداوەکانی ڕەمەزان ==
 
* ساڵی ١٣ی پیشپێش کۆچییکۆچی: شەوی قەدر ئەو شەوەیە کە پێیبەپێی سەرچاوە ئیسلامییەکان یەکەم ئایەتی قورئان دابەزیووە، ھەروەھا لەم ڕۆژەدا خەدیجەی کچی خوەیلد [[ئیسلام]] بوو کە یەکەم کەس باوەریبوو باوەڕی ھێنا بە پەیامی پێغەمبەریپەیامبەری ئیسلام [[محەمەدمحەممەد]].
* ساڵی ١ک١ی ک: سریەی حەمزە، کە یەکەم لیوا بوو پێغەمبەریپەیامبەری ئیسلام بیبەستێت.
* ساڵی ٢ک٢ی ک: غەزوویشەڕی بەدری گەورە، ووە لە قورئاندا بە ڕۆژی فورقان ناوی ھاتووە.
* ساڵی ٢ک٢ی ک: وەفاتی ڕوقیەی کچی پێغەمبەرپەیامبەری بەئیسلام ھۆیبەھۆی نەخۆشییەک لە ڕەمەزاندا توشیتووشی بوو.
* ساڵی ٣ک٣ی ک: لەلەدایک دایکبوونیبوونی ئیمام حسەینی کوریکوڕی عەلی لە ١٥ی ڕەمەزان.
* ساڵی ٤ک٤ی ک: ھاوسەرگیری پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام لەگەڵ زەینەبی کچی خزیمە.
* ساڵی ٥ک٥ی ک: غەزوویشەڕی بەنی موستەڵق.
* ساڵی ٨ک٨ی ک: فەتحی مەککە (فەتحی مەزن) و بە فەتحی فتوح ناوبرا و تێیدا فەرمان کرا بە رووخانیڕووخانی بتەکانی دەوری کەعبەی پیرۆز.
* ساڵی ٩ک٩ی ک: ھاتنی نێراوینێردراوی پاشا حمیر بۆ لای پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام و ئیسلامبوونی وەفدی سەقیف.
* ساڵی ٤٠ک٤٠ی ک: شەھید بوونی ئیمام [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب]] لە کووفە.
* ساڵی ٥٨ک٥٨ی ک: کۆچی دوایی عائیشە.
* ساڵی ٩٢ک٩٢ی ک: فەتحی [[ئەندەلوس]]
* ساڵی ٧٠٢ک٧٠٢ی ک: شەڕی شەقحەب یان شەڕی مەرج سفر.
* ساڵی ١١٤ک١١٤ی ک: ڕووداوی بیلات شوھەدا (لە سەردەمی خەلیفەی ئەمەوی ھیشام کوریکوڕی عەبدول مەلیک لە دەشتەکانی [[فەڕەنسا]] ڕوویدا لە کەنارەکانی ڕووباری لوار و ژمارەیەکی زۆر موسڵمانان کوژران تێیدا)
* ساڵی ٢١٨ک٢١٨ی ک: خەلیفە موعتەسیم بیلا چووە [[بەغدا]]وە دوای ئەوەی خەلافەتی گرتە دەست.
* ساڵی ٢٢٢ک٢٢٢ی ک: فەتحی شاری بابک لە [[خوراسان]] لە خەلافەتی موعتەسیمدا.
* ساڵی ٢٢٣ک٢٢٣ی ک: فەتحی عەمووریە.
* ساڵی ٤٧٩ک٤٧٩ی ک: شەریشەڕی زەلاقە لە [[ئەندەلوس]] موعتەمید کوریکوڕی عیباد پاشای ئیشبیلیە سەرکەوت تێیدا بەسەر ھیزە فەڕەنجیەکانی ئیسپان.
* ساڵی ٥٥٩ک٥٥٩ی ک: ڕووداوی حارم، [[نوورەدین زەنگی]] بەسەر [[خاچپەرستان|خاچپەرستەکان]] سەرکەوت و سەرکردەکەی بە دیل گرتن و شاری حارمی شامی گێڕایەوە.
* ساڵی ٥٧٠ک٥٧٠ی ک: فەتحی بەعلبەک لە [[شام]]، سەرکردە [[سەلاحەددینی ئەیووبی]] چەنچەند شارێکی شامی فەتح کرد لەوانە شاری بەعلبەک بوو.
* ساڵی ٥٨٤ک٥٨٤ی ک: فەتحی کەرەک و سەفەد کە لە دەستی خاچپەرستەکاندا بوون.
* ساڵی ٥٨٧ک٥٨٧ی ک: فەرەنجییەکان عەککایان گرت.
* ساڵی ٦٥٤ک٦٥٤ی ک: ئاگرێکی گەورە لە شاری مزگەوتی پێغەمبەرپەیامبەری ئیسلام کەوتەوە کە یەکێک بووە لە نیشانە بچوکەکانی قیامەت و پێش سەدان ساڵ ئاماژەی بۆ ڕوودانی کرابوو.
* ساڵی ٦٥٨ک٦٥٨ی ک: شەریشەڕی عەین جالوت کە موسڵمانان بوبە سەرکردایەتی سەیفەدین قەتز سەرکەوتن بەسەر مەغۆلەکان بە سەرکردایەتی ھۆلاکۆ.
* ساڵی ٦٦٣ک٦٦٣ی ک: سەرکەوتنی موسڵمانانی [[مەغریب]] بەسەر فەڕەنجیە خاچپەرستەکان.
* ساڵی ٦٦٦ک٦٦٦ی ک: فەتحی ئەنتاکیا کە لە دەستی خاچپەرستەکاندا بوو لەسەر دەستی سولتانسوڵتان زاھیر پێبەرس.
* ساڵی ١٣٩٣ک١٣٩٣ی ک: شەریشەڕی ئۆکتۆبەر یان دەی ڕەمەزان کە میسری و سورییەکان سەرکەوتن بەسەر ئیسرائیلییەکاندا لە ھەردوو بەرەی سینا و جۆلان، ئەم شەر لە ١٠ی ڕەمەزانی ١٣٩٣ک١٣٩٣ی کۆچی بەرامبەر ٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٧٣ز١٩٧٣ی زایینی دابوو.
 
== گالەری ==
<gallery>
پەڕگە:Iftar in Istanbul Turkey.jpg|ئیفتار لە شاری [[ئەستەمبوڵ]]، [[تورکیا]].
پەڕگە:Flickr - The U.S. Army - Soldier and locals share a pre-Ramadan feast.jpg|چەند سەربازێکی سوپاسیسوپای ئەمریکی بەشداری دەکەن لە خوانێکی ڕەمەزاندا دەکەن.
پەڕگە:Istanbul.Sultanahmet.BlueMosque.Ramazan.02.jpg|[[مزگەوتی سوڵتان ئەحمەد]] لە [[ئەستەمبوڵ]]، [[تورکیا]].
پەڕگە:Cairo, mosque in Mohandessin during Ramadan, Egypt, Oct 2004.jpg|مزگەوتی مھندسین لە شاری [[قاھیرە]] لە [[میسر]].
پەڕگە:Indian Muslim.jpg|موسوڵمانێکی ھیندی.
پەڕگە:Contract worker prepares Ramadan meals in Guantanamo.jpg|چێشت لێنەرێکچێشتلێنەرێک خواردنی ڕەمەزان ئامادە دەکات لە شاری گوانتانامۆ.
</gallery>
 
== ئەم بابەتانەشئەمانەش ببینە ==
* [[ڕۆژوو]]
* [[ڕۆژژمێری کۆچییکۆچی]]
* [[زەکات]]
 
== سەرچاوەکان ==
<references/>
* قورئانی پیرۆز
* فەرموودە ھاوبەشەکانبھاوبەشەکانی بوخاری و موسلیم، ئامادەکردنیحەمەکەریملە ئامادەکردنی: حەمەکەریم عەبدوڵڵا.
* [http://tanzil.net/#trans/ku.asan/44:3 سایتی تەنزیل]