ئێرڤین ڕۆمل: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''ئێروین ڕۆمل''' (نووسینی بە لاتینی Erwin Johannes Eugen Rommel) لە بەروارى ١٥ نۆڤەمبەرى ١٨٩١ز لە شارۆچکەى [[هایدینهایم]] لە دایک بووە کە نزیک [[شتوتگارت]]ى [[ئەڵمانی]]یەیە، کەئێروین ڕۆمل ناسراو بووە بە ڕێوى بیابان وە دائەنرێت بە یەکێک لە باشترین سەرکردەکانى شەڕى [[بیابان]]، پلەى [[موشیر ]]ى وەرگرتوە لە کاتى جەنگی دووەمى جیهانیدا لە باکورى [[ئەفریقیا]]. خۆىلە کوشتەوەبەروارى ١٤ ئۆکتۆبەرى ١٩٤٤ بە گازى کوشندەى [[سیانیدى کاربۆن]] لەخۆى بەروارى ١٤ ئۆکتۆبەرى ١٩٤٤کوشتووە.

''ئێروین ڕۆمل'' لە ساڵى ١٨٩١ ز لە شارۆچکەى [[هایدینهایم]] لە خێزانێکى پڕۆستانتى[[پڕۆستانت]]ى لە دایک بووە. ڕۆمل پەیوەندى کرد بە فەوجى پیادەى بیست و چوارەوە وەکو ئەفسەرى پلەدار لە ساڵى ١٩١٠ دا. ڕۆمل هەر لەوکاتانەدا بە خێزانەکەى گەیشتوە کە ناوى لوسى یە و هاوسەریەتیان ئەنجامداوە لە بەروارى ٢٧ ئۆکتۆبەرى ١٩١٦ دا لە ناوچەى دانزیغ لە وڵاتى پۆڵەندا. کوڕێکیان هەبووە بە ناوى مانفرێد لە بەروارى ٢٤ دیسەمبەرى ١٩٢٨ دا.

ڕۆمل ویستى سوپاى ئەڵمانى بکشێنێتەوە لە باکورى ئەفریقیا لەبەر ئەوەى نەیان ئەتوانى بەرگەى هاوینى بیابان بگرن بەڵام هیتلەر ئەم پیشنیارەى رۆملى ڕەدکردەوە و داواى لە رۆملکردرۆمل کرد کە بەرەو پایتەختى میس[[میسر]] [[قاهیرە]] بڕوات و سویسیش[[سویس]]یش داگیربکات وە بەکردار هێزى ئەڵمان بەرەو [[ئەسکەندەریە]] ملى نا تاوەکو هێزەکانى بەریتانیا توانیان ڕایانبگرن لە دوورى ٢٠٠ کیلۆمەتر لە ئەسکەندەریەوە.

لە بەروارى ٣ ى مایسى ١٩٤٣ ز رۆمل سەرپەرشتى هێزە ئیتالىئیتاڵى و ئەڵمانیەکانى کرد لە [[شەڕى مەدنین]] لە باشورىباشوورى [[تونس]] کە ئەمە دواین شەڕبوو لە باکورى ئەفریقیا کە توانییان هێزەکانى بەریتانیا تێکبشکێنن و ناچاریان بکەن لە شارى تەبرق بکشێنەوە لە لیبیاو[[لیبیا]] و بەروە [[میسر]] بگەڕێنەوە وە هەتاوەکو نزیکى ناوچەى عیلمین لە باکورى ڕۆژئاواى [[میسر]].

[[هیتلەر]] فەرمانى بەگەڕانەوەى دا دواى ئەوەى هەندێک هەواڵ بڵاوبوونەوە لەسەر ئەوەى کە ڕۆمل ئەوێت جێگەى هیتلەر بگرێتەوە.

لە ساڵى ١٩٤٤ ز رۆمل ئەرکى بەرگرى لە کەناراوەکانى فەڕەنسا پێسپێردرا دژى هەر هێرشێکى چاوەڕوانکراوى هێزە هاوپەیمانەکان لەم کاتانەشدا عەقڵى ڕۆمل و تواناکى سەرلەنوێ هەڵیاندایەوە فەرمانى دا نابێت دزژمن دەست بەسەر هیچ کەناراوێکدا بگرێت وە هێڵى دووەمى دروستکرد ووتىوتى ئەبێت ئەم هێڵە ئەرکى پاراستپاراستن و بە هێزکردنى هێڵى یەکەم بێت لەبەردەم کەناراوەکاندا وەکەناراوەکاندا، ڕۆمل ووتى ڕۆژى یەکەمى شەڕەکە مەسیرى ئەم شەڕە یەکلایى ئەکاتەوە ئەگەر دوژمن نەبزى هات بۆ کناراوەکان ئەوە تێک ئەشکێین بەڵام بەداخەوە تیبینیەکانى بەهەند وەرنەگیران.

دواى ئەوەى دەستى ئاشکرا کرا لە تیرۆرکردنى هیتلەردا لە بنکەى سەرکردایەتى لە بروسیاى خۆرهەڵات لە ٢٠ یۆلیۆى ١٩٤٤ .بۆیە بڕیارى دا یان ڕێگەى خۆکوشتن و ناشتنى تەرمەکەى لەناو ئاپۆڕایەکى گەورەدا بنێژرێت یان بڕوات بۆ [[بەرلین]] و لەوێ لە دادگا حوکمى لە سێدارەى بەسەردا بسەپێنن بۆیە خۆى کووشت.بۆیە دواى گەڕانەوەى بۆ ئەڵمانیا دەستگیرکرا و دواتر بە سیانیدى کاربۆن خۆى کوشت و دواتر واڕاگەیەندرا کە بەهۆى برینداریەوە مردوە مردنەکەشى لە بەروارى ١٤ ئۆکتۆبەرى ١٩٤٤ بوو بۆیە هەواڵى بە ژنو کوڕەکەشى دابوو کە ئەوێت شتێکى وابکات بۆیە لە مەراسیمێکى زۆر گەورە و سەربازیدا نێژرا بە هەموو مەرتەبەو مەدالیا سەربازیەکانیەوە.