ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە |
|
== مێژووی دامەزراندن ==
لە ١٧ەی ئۆکتۆبەر ساڵی [[١٩١٧]] بە بە بڕیارو پلانێکی نەخشە بۆداڕێژراوی پێشوەختی [[ڤلادیمیر لێنین]] <ref>http://www.stel.ru/museum/Russian_revolution_1917.htm</ref>و زۆرایەتی مەکتەبی سیاسی و کۆمیتەی ناوەندی حزبی سۆسیال دیموکراتی کرێکاری ڕووسیا[[بەلشەڤی]] و بە فەرماندەیی [[لیۆن ترۆتسکی]]<ref>ڕۆڵی تڕۆتسکی لە شۆڕشی ئۆکتۆبەر ، http://www.trotsky.net/russian_revolution.html</ref>، کرێکاران و سەربازان و جوتیاران و ژنان و لاوانی ڕێکخراو لە حزبی بەلشەفی و شوراکاندا لە ھەموو لایەکەوە ھێرشیان بردە سەر حکومەتی کرنیسکی کادیت و ھاوکارەکانی لە سۆسیال شۆڕشگێڕەکان و مەنشەفی یەکانمەنشەفییەکان و لە ماوەیەکی کەمدا و بە کەمترین زیانی گیانی، کە لە ژمارەی پەنجەکانی مرۆڤێک تێپەڕی نەدەکرد، دەستیان بەسەر کۆشکی زستانەی حکومەت لە پێترۆسبورگدا گرت و زۆربەی سەرانی حکومەتیان دەست بەسەر کرد. ئەمەش بووە سەرەتای چەخماخەیەک بۆ ھیرَشھێرش بردنە سەر زۆربەی ھەرە زۆری دامو دەزگاکانیدامودەزگاکانی حکومەتی کرنیسکی لە سەراسەری روسیاڕووسیا بەم شێوە لە کەمترین ماوەدا حزبی بۆلشەڤی بۆ یەکجاری کۆتایی بەدەسەڵاتی چەند سەدەی ئیمپراتۆری تزاری و ھەشت مانگەی حکومەتی بۆرژوایی کرنیسکی ھێناوھێنا و لە جێگای دا دەسەڵات و حکومەتی کۆماری شورایی کرێکاران و جوتیانجوتیاران و سەربازان، کە ڕێکخراو بوون لە شوراکان و ئەرتەشی سوردا، ڕاگەیاند.
== جوگرافیا ==
لە ساڵی ١٩٩١ کە ئەوکات یەکێتیی سۆڤییەت لە گەورەترین ڕووبەری دا بووە لەمێژووی وڵاتەکە ئەوا ئەوکات ڕووبەرەکەی زۆرتر بووە لە ٢٢ ملیۆن کیلۆمەتر چوارگۆشە کە گەورترین وڵاتی ئەوکات بووە لەڕووی ڕووبەرەوە وە شەشەمین وڵاتیش بووە لەڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە
== کۆمارە پێکھێنەرەکان ==
پێرستیپێڕستی کۆمارەکانی سۆڤیەت لەمانە پێکھاتبوون<ref>پێرستیپێڕستی کۆمارەکانی سۆڤیەتی p://en.wikipedia.org/wiki/Republics_of_the_Soviet_Union#The_republics_and_the_dissolution_of_the_Soviet_Union
</ref> کەلەدوای ١٩٩١ زۆرینەیان لەم یەک دەوڵەتییە جیابوونەوە.
== ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ==
ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ئەمانەی خوارەوە بوون<ref>پێرستیپێڕستی ڕۆژانی پشوو لە یەکێتیی سۆڤیەت ، http://en.wikipedia.org/wiki/Public_holidays_in_the_Soviet_Union</ref>
* ١ی کانوونی دووەم بەبۆنەی سەری ساڵی تازە
* ٨ی ئازار بەبۆنەی ڕۆژی ژنان
== ھەڵوەشانەوەی سۆڤیەتی ساڵی ١٩٩١ ==
* لە ساڵی ١٩٨٧ز یەکیەتی سۆڤێت پلانی ترۆشکای پەسەند کرد کە ناوەڕۆکی پلانەکە ئەوە بو کە کۆمپانیا پیشەسازیەکانپیشەسازییەکان خۆیان بەرھەمەکان دروست بکەن لە بازارابازاڕدا ساغی بکەنەوە کە لە پێشدا لەسەر داوای دەوڵەت کاڵاکانیان دروست دەکرد، بەڵام کۆمپانیا و کارگەکان ئامادە نەبون بۆ ئەم جۆرە بەرھەمھێنانە کە وای کرد پیشەسازی زۆر دواکەوێت
* دابەزینی نرخی نەوت کە ئابوریئابووری یەکیەتی سۆڤێت پشتی پێوە دەبەست بەھۆی ئەوەی وڵاتانی [[کەنداوی عەرەبی]] ڕێژەی دەرھێنانی نەوتیان زیاد کرد بەتایبەت سعودیە کە سێ ئەوەندە نەوتی زیاتر دەرھێنا، ھەر ئەم ھۆکارەش بوو بووە ھۆی داگیر کردنیداگیرکردنی کوێت لەلایەن عێراقەوە و پاشان شەڕی [[گەردەلولی بیابان]]
* نە بونینەبوونی پیشەسازی پێداویستسەپێداویستییە سەرەکیەکانیسەرەکییەکانی مرۆڤ وەکو جل و بەرگ و پێڵاپێڵاو... کە یەکیەتی سۆڤێت زۆربەی ھاوردە دەکرد و خەڵکی ڕیزی زۆر درێژیان بۆ دەگرت
* نەبونینەبوونی خۆراکی پێویست لە وڵاتدا بەتایبەتی لە ساڵی ١٩٩٠و١٩٩١ لەوکاتەدا یەکیەتی سۆڤێت داوای یارمەتی لە چەند وڵاتێک دەکرد وەکو:سوریا...
== سەرچاوە ==
|