فانکشن (ماتماتیک): جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''فانکشن''' یان '''نەخشە''' <ref>بیرکاری ١٢ - کتێبی قوتابی، بڵاوکار: کۆمپانیای جیۆپرۆجێکتس</ref> ([[ئینگلیزی]]: Function) یەکێک لە چەمکەکانی تیۆری کۆمەڵەکان و ھەژماری [[جیاکاری و تەواوکاری]]یە. بە دەستەواژەیەکی تر، ڕێسایەکە کە هەر پێدراو یەک و تەنیا یەک ئەنجامی هەیە.

==پێناسەی فانکشن==

[[پەڕگە:Multivalued function.svg|وێنۆک|شێوەی ۱. نموونەیەک کە فانکشن نییە]]

[[پەڕگە:Total function.svg|وێنۆک|چەپ|شێوەی ۲. نموونەیەک لە فانکشن]]

و (<math>z</math> و <math>x</math>) جووتە ڕێکخراوێک بێت لە کۆمەڵەی ئەو جووتەڕێکخراوانەی فانکشنەکە پێکدێنن، ئەوا دەبێت<math>y</math>=<math>z</math>. لەم پەیوەندییە بە x دەوترێت گۆڕەکی ئازاد و بە y دەوترێت گۆڕەکی پەیوەست.

فانکشنی <math>f</math> لە کۆمەڵەی <math>A</math> بۆ کۆمەڵەی <math>B</math> بە <math>f:A\to B</math> هێما دەکرێت.

نموونەی ۱ فانکشن نانوێنێت، لەبەر ئەوەی دانەی ۳ لە کۆمەڵەی <math>X</math> بە دوو دانەی (<math>b</math> و <math>c</math>) لە <math>Y</math> بەستراوەتەوە. بەڵام شێوەی ۲ فانکشن دەنوێنێت. هەر چەند دوو دانەی جیاواز لە کۆمەڵەی <math>X</math> بە یەک دانەی تایبەتی لە <math>Y</math> بەستراونەتەوە.

==بوار ==

'''بوار''' ({{بە ئینگلیزی|domain}})ی فانکشن بریتییە لە کۆمەلە بڕەکانی دەتوانین بە فانکشنێک بدەین تا ئامانجی [[مەودا (بیرکاری)|مەودا]] بەدەست بێت. بە دەستەواژەیەکی تر، ئەگەر فانکشنێک بە شێوەی جوتە ڕێکخراو دیاری بکرێت، بڕەی یەکەمی جوتە ڕێکخراوەکان بواری فانکشنەکەیە و بە شێوەی Df دیاری دەکرێت. بواری فانکشن بە ڕێگای ئاشکرا و ڕێگای نائاشکرا دیاری دەکرێت، بە بەکار هێنانی ئەو هاوکێشە کە فانکشنەکە پێناسە دەکات.