ھەڵەبجە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی Diyar se (لێدوان) بۆ دوایین پێداچوونەوەی 2A03:2880:3010:7FF1:FACE:B00C:0:1
ب گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 475342 لە لایەن 2A03:2880:3010:7FF4:FACE:B00C:0:1 (لێدوان)
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١٢٩:
ئیتر ووردە ووردە خەڵکی دەوروبەر رِووی تیَ ئەکەن و گەورە ئەبێت میستەر رِیچ لە گەشت نامەکەیدا کە ساڵی (١٩٢٠) نوسیویەتی وای دیاری ئەکات کە ئەو دەمە ھەڵەبجە شار بووە (برِوانە لاپەرِە ١٢٤) کەچی سەیر ئەوەیە ھەر نزیک بەم مێژووەی رِیچ مێژوویەکی ترمان ھەیە کە مێژووی کۆچی یە نەک زاینی وای دیاری ئەکات کە ھەڵەبجە ئەو دەمە دیَ بووە. لە سەر نوسراوی (حاشیە السید شریف الجرجانی علی کتاب المگول فی البلاغە) دا نوسراوە: کتبە السید رسول ابن السید محمد سنە ١٢٤٠ بقریە حلبجە واتە: سید رسوڵی کورِی سید محمد لە ساڵی١٢٤٠ە ئەمەی نوسی لە گوندی ھەڵەبجە، من پێم وایە مێژووەکەی رِیچ راستە، چونکە رِیچ گەشتەوەرێکی شاران دیدە بووە بەڵام کۆلکە مەلاکەی لای خۆمان ھەر بە یادی پێشتر کە ھەڵەبجە دیَ بووە کە بووە بە شاریش ھەر بە دیَی داوەتە قەڵەم. شایانی باسە لە ساڵی ١٨٨٩دا لە (کوەیت) دا پێکەوە دەکرێنە قەزا.
 
== دانیشتووان ==
 
ژیانی خەڵکی ناوشاری ھەڵەبجە: دانیشتوانی ھەڵەبجە زیاتر بە کاروباری دوکانداری، بازرگانی، کشتوکاڵی، کارمەندی حکومەت، ئاژەڵداری، ئیشوکاری سەرپێی و ھاتوچۆی مەرز‌و سنورەکانی ئێران، ڕاوە ماسی بەسەر ئەبەن. ھەردوو ئایینی ئیسلام، کاکەیی ئاینی سەرجەم دانیشتوانەکەی پێکھێناوە. بەپێی ئامارێک کەلە ژمارە ٢٧ ڕۆژنامەی پێشکەوتن بڵاو کراوەتەوە، سەرجەمی خەڵکی ھەڵەبجە ٦٥٠٩ کەس بووە بەم جۆرە بە سەر ڕەگەزە جیاوازەکانی شارەکەدا دابەشبووە، ٢٢٤٩/پیاو، ٢١٠٣ /ژن، ١٠٥١/کچ، ١١٠٦/کوڕ سەرجەمی خەڵکی شارەکەی پێکھێناوە.
 
بەپێی سەرژمێری فەرمانگەی ئامار لە ساڵی ١٩٧٧ کەچوار گەڕەکی سەرەکی (بامۆک، پاشا، سەرای، پیر محەمەد) سەرجەمی ژمارەی دانیشتوانەکەی (٢٢٤١١) کەس بوو، ژمارەی ئەو خێزانانەی کە خەڵکی ئەو چوار گەڕەکەیان پێکھێناوە، (٣٨٥٠) خێزان بووە، واتە دانیشتوانی شارەکە ٣٧% ی سەرجەم دانیشتوانی سنوری ئیداری پارێزگاکەی پێکھێناوە. ژمارەی خانوبەرە دروستکراوە ئەھلی‌و دەوڵەتیەکان (٣٦٢٨) و لەڕووی خزمەتگوزاریە گشتیەکانەوە (١٧) خوێندنگاو (٢) نەخۆشخانەو بنکەی تەندروستی تیابووە، بەڵام لە ئاماری ساڵی ١٩٨٧ سەرجەم دانیشتوانی سنووری ئیداری پارێزگاکە (١١٥٢٩٩) کەس بووە، کەئەمەش ١٢، ١١% ی سەرجەم دانیشتوانی پارێزگای سلێمانی پێکھێناوە، واتە لە ماوەی ساڵانی ١٩٧٧ تا ١٩٨٨ ڕێژەی زۆربوون‌و گەشەکردنی دانیشتوان ٣، ٣% بووە. بەپێ‌ی ھەمان ئامار لەو ساڵەدا ژمارەی خانوبەرە دروستکراوە ئەھلی‌و دەوڵەتیەکانی ناو شار(٦٠٠٨) یەکە بووە، لەو ژمارەیە (٥٥٠٦) خانووە، لەڕووی خزمەتگوزاری گشتیشەوە (٦١) خوێندنگاو (٢) نەخۆشخانەو (١) بنکەی تەندروستی تیابووە.
 
رووباري بؤين
 
== سەرچاوەکان ==