وا دەگوترێت کە ھەمان پێشینیی زمانەکان یاخود زاراوەکانی (ژاپۆنی) و (ڕیوکیوان) لەلایەن دانیشتوانی کیشوەری [[ئاسیا]] یان دورگە نزیکەکانی [[زەریای ئارام]]ە وە بەرەو ژاپۆن برابێت. زۆر کهکەم م ده رباره یدەربارەی '''زمانی ژاپۆن'''ی ئهئەم مسەدەیە سه ده یه ده زاندرێتدەزاندرێت. لهلەبەر به ر ئه وه ی یه کهئەوەی میەکەم جار نوسین له [[چین]]هەوە وه ده بوایهدەبوایه ئاشنا بکرێت، و هیچ [[به ڵگهبەڵگه]] یهیەکی کی ڕاسته وخۆشڕاستەوخۆش نییه؛ له به رئه وه ههلەبەرئەوه رشتێکهەرشتێک که ده بێتدەبێت بزاندرێت له سه رلەسەر (ژاپۆن)ی ئه م سه ده یه ده بێت بگه ڕێتهئەم وهسەدەیه سهدەبێت ربگەڕێتەوه بناغهسەر کانیبناغەکانی [[ژاپۆنی دێرین]].
==== ژاپۆنی دێرین ====
[[ژاپۆنی دێرین]] کۆنترین قۆناغی به ڵگهبەڵگه داری زمانی ژاپۆنییه. لهلەدەم ده م بڵاوبوونه وه یبڵاوبوونەوەی [[بوزا]]دا، سیستمی نووسینی [[چینی]]ش به ره وبەرەو ژاپۆن ئاورده کرابوو. کۆنترین دهدەقه قه نووسراوه کانینووسراوەکانی ژاپۆن که دۆزراونه ته وهدۆزراونەتەوه به زمانی چینی کلاسیکین، به ڵام لهلەوانەشه وانه شه مه به ستمەبەست لێیان خوێندنه وه یانخوێندنەوەیان بووبێت هه رهەر به ژاپۆنی به به کار هێنانیبەکارهێنانی میتۆدی '''کانبون'''. هه ندێک له م ده قهدەقه چینیانه ده سته ڕۆییدەستەڕۆیی ڕێزمانی ژاپۆنی نیشان دهدەدەن، ده ن، وه کووەکو ڕیزی وشه ( بۆ نموونه، دانانی کردار له دوای بکه ر). ژاپۆنی دێرین هه روه هاهەروەها سیستمی مان یۆگانا بۆ نوسین به کار دهبەکار هێنێت،دەهێنێت، که له سه ر فۆنتی کانجی دانراوه. بناغه کردنی له سه ر سیستمی مان یۆگانا، [[ژاپۆنی دێرین]] له ۸۸ بڕگه ی دیاریکراو پێکدێت. بهبەهۆی هۆیهەموو هه موو ئه وئەو بڕگه زیادانه وه،زیادانەوه، وا ده رده که وێتدەردەکەوێت که ژاپۆنی دێرین سیستمی بزوێنی له ژاپۆنی ئێستا زیاتر بووه- و به ڵکوبەڵکو له 8 بزوێن پێک هاتووه. چهچەند ند ماده یه کیمادەیەکی [[ڕێزمان]]ی ژاپۆنی دێرین هێشتا له زمانه نوێکه دا به دینوێکەدا دهبەدی کرێتدەکرێت.
