جیوە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی 95.159.109.220 (لێدوان) بۆ دوایین پێداچوونەوەی Dexbot
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١:
'''زیوە''' (بە [[ئینگلیزی]]: ''Mercury'') (بە [[زمانی فارسی|فارسی]]: ''جیوه، ژیوه، سیماب'') یەکێکە لە توخمە کیمیاییەکان، هێماکەی (Cu) و گەردیلەی ژمارە (٢٩)یە. زیو كانزایه‌كی نایابه‌, ڕه‌نگی سپییه‌, كانزایه‌كی به‌نرخه‌,له‌دێر زه‌مانه‌وه‌ ناسراوه‌, میسرییه‌ كۆنه‌كان و عه‌ره‌به‌كان و چینییه‌كان به‌كاریان هێناوه‌ له‌ دروستكردنی خشڵ و كارى پزیشكی و خۆپاراستن له‌ نه‌خۆشی. هه‌روه‌ها به‌كاردێ له‌ دروستكردنى دراو (پاره‌) و خشڵ وه‌ك زێڕ به‌ڵام به‌هاكه‌ی كه‌متره‌.
توخمی زیو :
زیو توخمێكه‌ هێماكه‌ی (Ag)یه‌ كه‌ كورتكراوه‌ی وشه‌ی (Argentum) ی لاتینییه‌, كه‌ له‌ ناوی وڵاتی ئه‌رجه‌نتین وه‌رگیراوه‌ چونكه‌ به‌ بڕێكی زۆر زیوی لێ دۆزرایه‌وه‌. زیو توخمێكی به‌نرخه‌, به‌زۆر شێوه‌ له‌ سروشتدا هه‌یه‌ وه‌ك كانزای خاوێن له‌ نه‌رویژ و كه‌نه‌دا, وه‌ له‌ پیرۆ له‌ شێوه‌ی كانزای ئه‌رجێنت (Ar2S ) , له‌ شێوه‌ى كلۆریدی زیو له‌ مه‌كسیك و كه‌نه‌دا , زیو به‌تێكه‌ڵی له‌گه‌ل كانزای تری وه‌ك زێڕ و مس و قوڕقوشم هه‌یه‌.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/جیوە»