جیوە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Bot: Removing Link GA template
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١:
'''زیوەزیو''' (بە [[ئینگلیزی]]: ''Mercurysiiver'') یەکێکە لە توخمە کیمیاییەکان، هێماکەی (CuAg) و گەردیلەی ژمارە (٢٩47)یەە. زیو كانزایه‌كی نایابه‌, ڕه‌نگی سپییه‌, كانزایه‌كی به‌نرخه‌,له‌دێر زه‌مانه‌وه‌ ناسراوه‌, میسرییه‌ كۆنه‌كان و عه‌ره‌به‌كان و چینییه‌كان به‌كاریان هێناوه‌ له‌ دروستكردنی خشڵ و كارى پزیشكی و خۆپاراستن له‌ نه‌خۆشی. هه‌روه‌ها به‌كاردێ له‌ دروستكردنى دراو (پاره‌) و خشڵ وه‌ك زێڕ به‌ڵام به‌هاكه‌ی كه‌متره‌.
توخمی زیو :
زیو توخمێكه‌ هێماكه‌ی (Ag)یه‌ كه‌ كورتكراوه‌ی وشه‌ی (Argentum) ی لاتینییه‌, كه‌ له‌ ناوی وڵاتی ئه‌رجه‌نتین وه‌رگیراوه‌ چونكه‌ به‌ بڕێكی زۆر زیوی لێ دۆزرایه‌وه‌. زیو توخمێكی به‌نرخه‌, به‌زۆر شێوه‌ له‌ سروشتدا هه‌یه‌ وه‌ك كانزای خاوێن له‌ نه‌رویژ و كه‌نه‌دا, وه‌ له‌ پیرۆ له‌ شێوه‌ی كانزای ئه‌رجێنت (Ar2SAg2S ) , له‌ شێوه‌ى كلۆریدی زیو له‌ مه‌كسیك و كه‌نه‌دا , زیو به‌تێكه‌ڵی له‌گه‌ل كانزای تری وه‌ك زێڕ و مس و قوڕقوشم هه‌یه‌.
به‌كارهێنانه‌كانی زیو :
زیو توانایه‌كی زۆری هه‌یه‌ بۆ له‌ناوبردنی به‌كتریا و ورده‌ زینده‌وه‌ر و سه‌وزایی ئاو (قه‌وزه‌) له‌به‌ر ئه‌وه‌ عه‌ره‌به‌كان له‌ خاوێنكردنه‌وه‌ی ئاو به‌كاریان ده‌هێنا, كه‌ ئاو له‌ناو مه‌شكه‌ی دروستكراو له‌ پێستی ئاژه‌ڵ ده‌كرا تا سێ چاره‌كی و چاره‌گه‌كه‌ی تر هه‌وا بوو , چه‌ند پارچه‌یه‌ك له‌ دراووی زیوی ده‌كرایه‌ ناو مه‌شكه‌كه‌ له‌كاتی گه‌شته‌ دوورو درێژه‌كان, كه‌ مه‌شكه‌كه‌ ده‌له‌رزی پارچه‌ دراووه‌ زیوییه‌كان لێك ده‌خشان به‌مه‌ش به‌شێكى زۆر كه‌م له‌ زیوه‌كه‌ ده‌تواوه‌ له‌ ئاوه‌كه‌ به‌شێوه‌ی پۆدره‌ی زۆر ورد كه‌ ده‌بێته‌ هۆی له‌ناوبردنی به‌كتریا و خاوینبوونه‌وه‌ی ئاو.
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/جیوە»