بۆریس یێڵتسین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
پەڕەی دروست کرد بە «بۆریس یڵتسن بۆریس نیكۆلایڤیتش یڵتسن ، یەكەم سەرۆكی ڕوسیا بووە لەدوای هەڵوەشاندنە...»ەوە
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
 
ب شائەمراز ، پۆل ، وێنە ، خاوێنکردن
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Борис Николаевич Ельцин.jpg|وێنۆک|بۆریس یڵتسن ]]
'''بۆریس نیکۆلایڤیچ یڵتسن''' (ماوەی ژیان: ١ی شووباتی ١٩٣١ تاکوو ٢٣ی نیسانی ٢٠٠٧) ، یەکەم سەرۆکی ڕوسیا بووە لەدوای ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤێت ئەمەش لەماوەی ١٠ی تەممووزی ١٩٩١ تاکوو ٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٩. لەساڵی ١٩٣٤ باوکی بەدژایەتیکردنی [[یەکێتیی سۆڤیەت]] تۆمەتباری کردووە و بۆ ماوەی ٣ ساڵ زیندانی کردووە دوای ئازادکردنی لەبواری بیناسازیدا کاری کردووە.
بۆریس یڵتسن كاتێكکاتێک كەگەیشتۆتەکەگەیشتۆتە قۆناغی دواناوەندی وەكووەکو سەركردەیسەرکردەی پۆلەكەیپۆلەکەی هەڵسوكەوتیھەڵسوکەوتی لەگەڵ قوتابیەكانداقوتابیەکاندا كردووەکردووە و پابەندنەبووە بە دەوامەوەدەوامەوە، ،ھەروەھا هەروەهامنداڵێکی منداڵێكی هاروهاجھاروھاج بووە و بەشداری لەشەڕی سەرجادەكانداسەرجادەکاندا كردووەکردووە و بەدەوام كێشەیکێشەی لەگەڵ باوكی مامۆستاكانیباوکی هەبووەمامۆستاکانی ،ھەبووە، خولیای وەرزشكردنوەرزشکردن بووە بەتایبەتی یاری خلیسگێنە و جوملاستیكجوملاستیک و بالە و بۆكسێنبۆکسێن و زۆران بازی و یاری پاڵەوانێتی.
بۆریس یڵتسن لەساڵی 1955١٩٥٥ بواری بیناسازی تەواوكردووەتەواوکردووە لە پەیمانگای ئۆڕاڵی تەقەنی لەڕوسیا ،لەڕوسیا، لەساڵی 1955١٩٥٥ بۆ ساڵی 1957١٩٥٧ لەكۆمپانیایەكدالەکۆمپانیایەکدا وەكووەکو كرێكاریکرێکاری بیناسازی كاریکاری كردووە ،کردووە، لەساڵی 1957١٩٥٧ بۆ ساڵی 1963١٩٦٣ لەچاودێری بیناسازیەوە پلەكەیپلەکەی بەرزكراوەتەوەبەرزکراوەتەوە بۆ سەرۆكیسەرۆکی بەڕێوەبەرایەتی بیناسازی لە كۆمپانیایکۆمپانیای یۆزهەگۆرسترۆی ،یۆزھەگۆرسترۆی، پاشان لەساڵی 1963١٩٦٣ بۆتە سەرۆكیسەرۆکی ئەندازیاران و لەساڵی 1965١٩٦٥ بۆتە سەرۆكیسەرۆکی سفیردلۆفسكسفیردلۆفسک بۆ بیناسازی ،بیناسازی، لەساڵی 1968١٩٦٨ پەیوەندی بەڕێزی حیزبی شیوعیەوە كردووەکردووە و كراوەکراوە بە سەرۆكیسەرۆکی لیژنەی حیزبی هەرێمەكەھەرێمەکە بۆ بیناسازی و لەساڵی 1975١٩٧٥ بۆتە ئەمینی لیژنەی هەرێمیھەرێمی بەرپرس لەگەشەكردنیلەگەشەکردنی پیشەسازی لەناوچەكەدالەناوچەکەدا.
لەساڵی 1991١٩٩١ بۆریس یڵتسن بەكۆیبەکۆی 57٥٧ % دەنگەكاندەنگەکان لەمێژووی ڕوسیا وەكووەکو یەكەمیەکەم سەرۆكیسەرۆکی كۆماریکۆماری ڕوسیای یەكگرتووییەکگرتووی هاوبەشیھاوبەشی سۆڤێتی هەڵبژێردراوە ،ھەڵبژێردراوە، بەڵام نەیتوانیوە پارێزگاری لەهاوبەشیلەھاوبەشی لەگەڵ میلەتەكەیدامیلەتەکەیدا بكاتبکات كاتێكکاتێک لەساڵی 1992١٩٩٢ چەند بڕیارێكیبڕیارێکی ئابوری بنەڕەتی دەركردووەدەرکردووە كەکە بۆتە هۆیھۆی داڕماندنی ئاستی بژێوی زۆربەی زۆری ڕوسەكانڕوسەکان و بەرزبونەوەی ئاستی گەندەڵی و بێكاری ،بێکاری، دواجار مافیای ڕوسیا دروستبووە و زەروزیانێكیزەروزیانێکی زۆری گەیاندوو بەژیانی ڕوسەكانڕوسەکان.
بۆریس یڵتسن لەساڵی 1996١٩٩٦ بۆ جارێكیجارێکی دیكەشدیکەش توانیوێتی لەهەڵبژاردنەكاندالەھەڵبژاردنەکاندا سەركەوتنسەرکەوتن بەدەست بهێنێتبھێنێت و تاكوتاکو ساڵی 1999١٩٩٩ دەسەڵاتی ڕوسیا بەدەستبگرێ‌بەدەستبگرێ و كەکە هەرھەر لەو ساڵەدا بەشێوەیەكیبەشێوەیەکی كوتوپرَکوتوپرَ لەووتارێكیلەووتارێکی ڕسمیدا دەستلەكاركێشانەوەیدەستلەکارکێشانەوەی خۆی ڕاگەیاند و داوای لێبوردنی لەمیلەتی ڕوسیا كردکرد كەکە نەیتوانیوە خەونەكانیخەونەکانی میلەتی ڕویا بەدی بهێنێتبھێنێت و ڤلادیمیر پۆتینی بۆ پۆستەكەیپۆستەکەی خۆی هەڵبژاردوەھەڵبژاردوە.
بۆریس یڵتسن یەكەمیەکەم سەرۆكیسەرۆکی ڕوسیا لەدوای هەڵوەشاندنەوەیھەڵوەشاندنەوەی یەكێتییەکێتی سۆڤێت لە 23٢٣ ئیبریلینیسانی ساڵی 2007٢٠٠٧ لەتەمەنی 82٨٢ ساڵیدا لەمۆسكۆلە [[مۆسکۆ]] كۆچیکۆچی دوایی كردووەکردووە.
 
==سەرچاوە==
بۆریس نیكۆلایڤیتش یڵتسن ، یەكەم سەرۆكی ڕوسیا بووە لەدوای هەڵوەشاندنەوەی یەكێتی سۆڤێت ، لە 1 فبرایری ساڵە 1931 لەگوندی بۆتكا لەڕوسیا لەدایك بووە ، لەساڵی 1934 باوكی بەدژایەتیكردنی سۆڤێت تۆمەتباری كردووە و بۆ ماوەی 3 ساڵ زیندانی كردووە دوای ئازادكردنی لەبواری بیناسازیدا كاری كردووە.
*[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D9%8A%D9%84%D8%AA%D8%B3%D9%86 ویکیپیدیای عەرەبی]
بۆریس یڵتسن كاتێك كەگەیشتۆتە قۆناغی دواناوەندی وەكو سەركردەی پۆلەكەی هەڵسوكەوتی لەگەڵ قوتابیەكاندا كردووە و پابەندنەبووە بە دەوامەوە ، هەروەها منداڵێكی هاروهاج بووە و بەشداری لەشەڕی سەرجادەكاندا كردووە و بەدەوام كێشەی لەگەڵ باوكی مامۆستاكانی هەبووە ، خولیای وەرزشكردن بووە بەتایبەتی یاری خلیسگێنە و جوملاستیك و بالە و بۆكسێن و زۆران بازی و یاری پاڵەوانێتی.
بۆریس یڵتسن لەساڵی 1955 بواری بیناسازی تەواوكردووە لە پەیمانگای ئۆڕاڵی تەقەنی لەڕوسیا ، لەساڵی 1955 بۆ ساڵی 1957 لەكۆمپانیایەكدا وەكو كرێكاری بیناسازی كاری كردووە ، لەساڵی 1957 بۆ ساڵی 1963 لەچاودێری بیناسازیەوە پلەكەی بەرزكراوەتەوە بۆ سەرۆكی بەڕێوەبەرایەتی بیناسازی لە كۆمپانیای یۆزهەگۆرسترۆی ، پاشان لەساڵی 1963 بۆتە سەرۆكی ئەندازیاران و لەساڵی 1965 بۆتە سەرۆكی سفیردلۆفسك بۆ بیناسازی ، لەساڵی 1968 پەیوەندی بەڕێزی حیزبی شیوعیەوە كردووە و كراوە بە سەرۆكی لیژنەی حیزبی هەرێمەكە بۆ بیناسازی و لەساڵی 1975 بۆتە ئەمینی لیژنەی هەرێمی بەرپرس لەگەشەكردنی پیشەسازی لەناوچەكەدا.
لەساڵی 1991 بۆریس یڵتسن بەكۆی 57 % دەنگەكان لەمێژووی ڕوسیا وەكو یەكەم سەرۆكی كۆماری ڕوسیای یەكگرتووی هاوبەشی سۆڤێتی هەڵبژێردراوە ، بەڵام نەیتوانیوە پارێزگاری لەهاوبەشی لەگەڵ میلەتەكەیدا بكات كاتێك لەساڵی 1992 چەند بڕیارێكی ئابوری بنەڕەتی دەركردووە كە بۆتە هۆی داڕماندنی ئاستی بژێوی زۆربەی زۆری ڕوسەكان و بەرزبونەوەی ئاستی گەندەڵی و بێكاری ، دواجار مافیای ڕوسیا دروستبووە و زەروزیانێكی زۆری گەیاندوو بەژیانی ڕوسەكان.
بۆریس یڵتسن لەساڵی 1996 بۆ جارێكی دیكەش توانیوێتی لەهەڵبژاردنەكاندا سەركەوتن بەدەست بهێنێت و تاكو ساڵی 1999 دەسەڵاتی ڕوسیا بەدەستبگرێ‌ و كە هەر لەو ساڵەدا بەشێوەیەكی كوتوپرَ لەووتارێكی ڕسمیدا دەستلەكاركێشانەوەی خۆی ڕاگەیاند و داوای لێبوردنی لەمیلەتی ڕوسیا كرد كە نەیتوانیوە خەونەكانی میلەتی ڕویا بەدی بهێنێت و ڤلادیمیر پۆتینی بۆ پۆستەكەی خۆی هەڵبژاردوە.
بۆریس یڵتسن یەكەم سەرۆكی ڕوسیا لەدوای هەڵوەشاندنەوەی یەكێتی سۆڤێت لە 23 ئیبریلی ساڵی 2007 لەتەمەنی 82 ساڵیدا لەمۆسكۆ كۆچی دوایی كردووە.
 
[[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی ڕووسیا]]
 
[[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣١]]
وەرگێڕانی لە ویكیپیدیای عەرەبیەوە ( محمد فاتح )
[[پۆل:مردووانی ٢٠٠٧]]