بێنیتۆ موسۆلینی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
Calak (لێدوان | بەشدارییەکان) ب ئیمزاکە زۆر گەورەیە |
No edit summary |
||
ھێڵی ١:
{{کەسایەتی
| ناو = بینیتۆ موسۆلینی
Line ٩ ⟶ ١٠:
| ناوی کاتی لەدایکبوون = بینیتۆ ئامیلکارێ ئدرێیا موسپلینی
| ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٢٩ی جانواری ١٨٨٣
| شوێنی لەدایکبوون =
| ڕێکەوتی_ونبوون =
| شوێنی_ونبوون =
Line ٢٦ ⟶ ٢٧:
| ڕادەی خوێندەواری =
| پیشە = دیکتاتۆری ئیتالیا، سەرۆک وەزیرانی ئیتالیا
| ساڵانی چالاکی =
| خاوەنکار =
| ڕێکخراو =
Line ٥١ ⟶ ٥٢:
| ڕەوشی_تاوانباری =
| ھاوسەر = [[دانا راشێل موسۆلینی]]<ref>Rachele Mussolini</ref> (۱۹۷۹-۱۸۹۰){{-}}
| یار = [[کلارا پێتاچی]]<ref>Clara Petacci</ref>
| منداڵەکان = بروونۆ (١٩٤١-١٩١٨)له ڕاشێل {{-}} ڤیتۆریۆ<ref>Vittorio</ref>(۱۹۹۷-۱۹۱٦)له ڕاشێل{{-}}ڕۆمانۆ<ref>Romano</ref> (۲۰۰٦-۱۹۲۷){{-}}
| دایک و باوک =
| خزمەکان =
Line ٥٨ ⟶ ٥٩:
| واژۆ = Benito Mussolini Signature.svg
| جێگری_واژۆ =
| قەبارەی_واژۆ =
| ماڵپەڕ =
| پەراوێزەکان =
Line ٦٦ ⟶ ٦٧:
[[سۆشیالیزم]] بوو بەڵام لەو کاتەی چووە ناو [[جەنگی جیهانی یەکەم]] موسۆلینی ئایدیای سۆشیالیزمی لە خۆیی و دەوڵەتەکەی لەت کرد و ئایدۆلۆژیای [[فاشیسم]] لەجێگای دانا و کەدوور بوو لە ناسیۆنالیزم و سۆشیالیزم بەمەش موسۆلینی ئەوەی دەویست سەردەمی ئیتالیا بگەڕێنێتەوە بۆ سەردەمی [[ئیمپراتۆری ڕۆم]] بەوەی پەلاماری دوورگەی کۆرفوی دا لە [[یۆنان]] ئەمەش لەساڵی ١٩٢٤ بوو , موسۆلینی بەیەکێ لە گەورە دیکتاتۆرەکانی جیهانی چاو لێدەکرێت<ref>http://www.historylearningsite.co.uk/mussolini_dictatorship.htm</ref><ref>http://europeanhistory.about.com/od/italyandthecitystates/p/prmussolini.htm</ref>
دیکتاتۆری ئیتالی (بەنیتۆ موسۆلینی) لە ٢٨ ی نیسانی ساڵی ١٩٤٥ لەگەڵ ژنە دۆستەکەیدا کە ناوی
Line ٧٤ ⟶ ٧٥:
دوای گرتنی موسۆلینی دەبرێتە گوندێک بەناوی (مێززەگرا) و لێرەدا دەیبەنە ماڵی خانەوادەیەک بەناوی (دیماریا) ، بۆڕۆژی دوایی واتا ٢٨ ی نیسانی ساڵی ١٩٤٥ کۆمیتەی ڕزگاری نەتەوەیی بڕیاردەدات کە موسۆلینی بکوژن ، هەربۆیە یەکێک لە ئەفسەرەکانی پاریزانەکانی کۆمۆنیست بۆ ئەم کارە تەرخان دەکرێت کە نازناوی (کۆلۆننەللۆ ڤالەریۆ) بووە ناوە ڕاستەقینەکەشی (والتەر ئاودیسیۆ) بووە ، ناوبراو هەریەک لە موسۆلینی و ژنە دۆستەکەی لەیەک شوێندا دەکوژێت ، لە بەڵگە فەرمێکاندا ئەم کوشتنە بەم شێوەیە تۆمارکراوە .. پارتیزان (والتەر ئاودیسیۆ) دەچیتە ئەو ژوورەی کە موسۆلینی و خۆشەویستەکەی تێدا دەستبەسەر کرابوون ، ناوبراو بە کورتی پێیانی وتوە کە ڕاسپێردراوم دەبێت جارێکی تر عەدالەتی نەتەوەیی بۆ گەلی ئیتالیا بەرجەستە بکەمەوە ، فەرمانی پێکردوون کە هەردوکیان بەچۆکدا بێن ، بەڵام کلاریای دۆستی موسۆلینی ئەمەی ڕەتکردۆتەوە و باوەشی بە موسۆلینیدا کردووە ، سەرەتا چەکی دەستی ئاودیسیۆ چروکی کرد و تەقەی نەکرد ، دووەمین چەکیش هەر تەقەی نەکرد ، هەربۆیە ئاودیسیۆ بە ڕقداهات و چەکی یەکێک لە پاسەوانەکانی هەڵگرت و لوولەی کردە ڕووی هەردوکیان ، ئاودیسیۆ سەرەتا تەقەی لە کلارا کردو کوشتی لەوکاتەدا موسۆلینی کراسەکەی خۆی دادڕی و سنگی دەرپەڕاند و هاواریکرد من بکوژن ، ئاودیسیۆ بەبێ هیچ تەرەدودێک فیشەکی نا بە سنگی موسۆلینەوە و موسۆلینی بەلادا هات ، بەڵام هێشتا گیانی دەرنەچوبو هەناسەی دەدا پاشان ئەویش مرد .
[[File:Casa Natale Benito Mussolini.jpg|thumb|left|شوێنی له دایک بوونی مۆسولینی له پرێداپیۆ که ئێستا وەکوو مۆزهخانه به کاردێت.]]
{{multiple image
|align=left|direction=horizontal|width=150
|image1=Alessandro Mussolini.jpg|12
|caption1=ئەلێساندرۆ باوکی مۆسولینی.
|image2=Rosa Maltoni in Mussolini.jpg
|caption2=ڕۆزا، دایکی مۆسولینی.
}}
[[File:Margherita Sarfatti.jpg|thumb|[[مارگاریتا سارفاتی]]،یەکێک له یارەکانی مۆسولینی]]
لەدوای کۆتایی جەنگی دووەمی جیهانی فەرماندەی پارتیزان (ئاودیسیۆ) لەبیرەوەریەکانی خۆیدا بەم شێوەیە باس لەم مەسەلەیە دەکات (موسۆلینی و ژنە دۆستەکەی هەردوکیانم بە ٥ فیشەک کوشت) دوای کوشتی موسۆلینی وەزیر و بەڕێوبەرە باڵا دەستەکانی موسۆلینی هەموویان بەیەکەوە و لەیەک کاتدا لەسێدارە دران ، بۆ ڕۆژی دوایش لاشەی موسۆلینی و خۆشەویستەکەی و چەند کەسێکی باڵادەست نزیک لە موسۆلینی لە مەیدانی (لۆریتۆ) لە شاری (میلانۆ) لەسەر بەنزینخانەی (ئیسسۆ) سەربەرەو خوار هەڵواسێنران ، گەل تفیان لە لاشەی موسۆلینی دەکرد و شێواندیان ، دوای ئەوەی لاشەکانیان بۆخەڵک نمایشکرد لەباکوری شاری (میلانۆ) لە گۆڕستانی (موسۆککۆ) خرایە چاڵێکەوە .
[[File:Benito Mussolini.gif|thumb|مۆسولینی له گەنجی دا]]
[[File:Benito Mussolini mugshot 1903.jpg|thumb|وێنەیەکی مۆسولینی که له ساڵی ١٩٠٣ له کاتی دەستگیر کرانی لە لایان پۆلیسی [[سویس]] گیراوه|250px|center]]
[[File:DeadMussolini.jpg|thumb|وێنەی مۆسولینی و یارەکەی [[کلارا پێتاچی]] ١٩٤٥ دوای هەڵواسرانیانو گووللە باران کردنیان و بڕینی ئەندامەکانی جەستەیان و نیشان دانی به خەڵک له سارداخانەی [[میلان]]ی [[ئیتالیا]]|250px]]
[[File:Mussolini e Petacci a Piazzale Loreto, 1945.jpg|thumb|وێنەی مۆسولینی و یارەکەی [[کلارا پێتاچی]] له تەنیشتی، کاتی له هەڵواسرانیان دوای گووللە باران کردنیان.:جەستەکان لە چەپ بۆ ڕاستەوە نیکۆلا بامباچی، بێنیتۆ مۆسولینی، [[کلارا پێتاچی]]، ئالێساندرۆ پاڤۆلینی، ئاکیلی ستاراچی]]
==سەرچاوە==
| |||