کۆلۆمبیا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب بۆت: yo:Kòlómbìà وتارێکی باشە؛ دەستکاریی جوانکاری
No edit summary
ھێڵی ١:
کۆڵۆمبیا
'''کۆلۆمبیا'''، بە ڕەسمی '''کۆماری کۆلۆمبیا''' (بە زمانی ئیسپانی: ''República de Colombia'') وڵاتێکە لە کیشوەری [[ئەمەریکاکان|ئەمەریکا]]. پایتەختەکەی [[بۆگۆتا]]یە.
کۆمارێکی ئەمریکی لاتینیە، دانیشتوانەکەی 40 ملیۆن کەسن، پەنەما لە باکوری خۆرئاوای ئەو وڵاتەیە و ڤەنزوێلا لە خۆرهەڵاتەو بەرازیل و پێرۆ و ئەکوادۆر لە باشور دەوریان داوە، کەنارەکانی کەوتونەتە سەر هەردوو ئۆقیانوسی هێمن و ئەتڵەسی (دەریای کاربی)، ئەم ناوچەیە سامانی سروشتی زۆری هەیە،
 
٪58 ی لەرەگەزی مستیزو (تێکەڵاو) و لە ٪20 ی سپی پێست و ٪7ی هیندی رەسەن و ٪14ی ڕەشپێست، بەروبومی کشتوکاڵی : کاکا و مۆز و پەموو برنج و قامیش و تەختەو دار و مەرو ماڵاتە، لەدوای بەرازیل دووەم وڵاتە لەبەرهەم هێنانی قاوەدا،
{{کۆڵکە}}
مێژووی سیاسی کۆڵۆمبیا کە پاش ڕزگاربوون و سەربەخۆی وەرگرت، بەهۆی شۆڕشی پۆلیڤارەوە لە ١٨٢٩دا کۆماری دامەزراند، ئەوکاتە کۆڵۆمبیای مەزان دامەزرا، کە کۆڵۆمبیا و ڤەنزوێلا و ئەکوادۆری گرتبووە خۆی. پاش ئەوە دووچاری زنجیرەیەک جەنگی ناوخۆی و شۆرش و کودەتای سەربازی بوو لە ١٨٣٠دا ڤەنزوێلا و ئەکوادۆری لێ جیا بووەوە لە ١٩٠٣ دا بەهۆی هەڵکەندنی کەناڵی پەنەماوە پەنەماشی لێ جیابووەوە، ١٩٣١ لەگەڵ پێرۆدا لەسەر سنورەکانی نێوانیان بەشەر هاتن تاکو کۆمەڵی نەتەوە یەکگرتووەناک کەوتە بەینیانەوە پاشان لە ساڵەکانی پەنجاو شەستەکاندایشدا، بەهۆی ڕودانی چەند کودەتاوە بارودۆخەکەی هەروا مایەوە، تاکو ئارام بووەوە، کۆلۆمبیا لە ١٩٤٥ بەئەندامی نەتەوەیەکگرتووەکان وەرگیرا، زمانی رەسمی ئیسپانیە چونکە داگیرکراوەی یاخود دۆرزراوەی ئسیپانیەیە، وابزانم ئەو ناوچانەن کە کلیستۆڤەر کۆلۆمبۆس ئاشکرای کردن. دراوەکەشی ناوی (پێزۆ)یە.
{{وڵاتەکانی ئەمەریکاکان}}
تێبینی: چەند شوێنێکی تر هەن ناویان کۆلۆمبیایە وەک
 
1- هەرێمێکی فیدڕاڵی کە شاری واشنتۆنی ئەمریکای لەسەرە
[[پۆل:کۆلۆمبیا]]
2- ڕوبارێکی ولایەتە یەگکرتووکانی ئەمریکایە
[[پۆل:کۆمارەکان]]
3- کۆڵۆمبیایە بەریتانی، ناوچەیەکی خۆرئاوای کەنەدایە
[[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨١٠]]
ئەم پەرەیە لەلایەن ڕابەر عبدالرزاقەوە ئامادەکراوە
[[پۆل:وڵاتەکانی ئەمریکای باشوور]]
 
{{Link GA|eo}}
{{Link GA|fi}}
{{Link GA|yo}}