دووانە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[پەڕگە:TwinGirls.jpg|2000px200px|چەپ|وێنۆک]]

دەکرێ دووانەکان بە دوو گرووپ دابەش بکرێن؛ مۆنۆزایگۆتیک (دووانە ھاوشێوەکان) کە بەو دووانانە دەوترێ کە لە یەک [[خانەی تووخم|تووخمی گەشەسەندوو]] کە دوای دابەشبوون بووەتە دوو تووخم و دیزایگۆتیک (دووانە ناھاوشێوەکان) کە بە مانای ئەو دووانانەیە کە لە دوو تووخمی جیا و لە ڕیگەی دوو [[سپێرم]]ی جیا بەدی ھاتوون.

وشەی «دووانە» لە وشەی dōganagی [[زمانی پاڵەوی|پاڵەوی]] کەوتۆتەوە کە ھەر بەم مانایە بووە، وشەی «جمک»یش لە وشەی jamakی [[زمانی پاڵەوی|پاڵەوی]] وەرگیراوە کە ناوی خوشک و ھەروەھا ژنی [[جەمشید|جەم]] بووە کە لەگەڵ یەک ئاواڵ دووانە بوون. لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|ڕۆژھەڵات]] بۆ دووانە «دوقلو» بەکار دێت کە وشەیەکی تورکیە: لە ''دوق''، ھاو + ''لو''، زاد؛ بە تێکڕایی یانی «ھاوزاد»؛ کەوابوو «دو»ی سەرەتای ئەو وشەیە بە مانای دووی کوردی نییە بەڵام بەھەڵە وا ھەژمار کراوە و دوای ئەو سێ قلو و چوارقلوش ھاتۆتە ناو ڕیزمانی کوردی.