زانیاری: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ساڵی ٢٠٠٣دا، [[Jacob Bekenstein]] بانگەشەی ئەوەی کرد کە هۆگرییەکیھۆگرییەکی خەریکی گەشە لە [[فیزیک]]دا بوونی هەیەھەیە بۆ پێناسەکردنی جیهانیجیھانی فیزیکی وەکوو "پێکهاتووپێکھاتوو لە زانیاری" (و کەواتە زانیاری لەم ڕێگەوە پێناسە دەبێت) ([[فیزیکی ڕەنووسی]] چاو لێ بکە). زانیاری واتایەکی ئاشکرای لە فیزیکدا هەیەھەیە.

تۆمارەکان شێوەی پسپۆڕانەی زانیارین. لە بنچینەدا، تۆمارەکان ئەو زانیارییانەن کە بەئەنقسەت یان وەکوو بەرهەمەبەرھەمە تەنیشتییەکانی چالاکییە بازرگانییەکان یان مامەڵەکان بەرهەمهاتوونبەرھەمھاتوون و لەبەر بایەخیان دەپارێزرێن و ڕادەگیردرێن. لە ئەساسدا، بایەخەکەیان ئەوەیە کە ئەوان بەڵگەکانی چالاکییەکانی ڕێکخراوەکەن، بەڵام هەروەهاھەروەھا لەوانەیە کە لەبەر بایەخە زانیارییەکەیان بپارێزرێن و ڕابگیردرێن.