سەفەوییەکان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب ربات: no:Safavidene یک مقالهٔ خوب است |
Xqbot (لێدوان | بەشدارییەکان) ب بۆت: ur:صفوی سلطنت وتارێکی بەرزە؛ دەستکاریی جوانکاری |
||
ھێڵی ٦:
! colspan="2" style="background-color: #DCDCDC" | <font size="3"> <center>سلسلۀ صفویۀ ایران</center>
|-----
| colspan="2" align="center" bgcolor="white" | [[پەڕگە:Safavid Flag.png|120px]]<br /> ئاڵای سەفەوییەکان
|-----
| colspan="2" align="center" bgcolor="white" | [[پەڕگە:Lion and Sun Emblem of Persia.svg|120px]]<br /> دروشمی سەفەوییەکان
|-----
! colspan="2" bgcolor="#DCDCDC" | <center>نەخشە</center>
|-----
| colspan="2" align=center bgcolor="white"| [[پەڕگە:Safavid Empire 1501 1722 AD.png|250px]]<br /> دەوڵەتی سەفەوی لە فراوانترین ئاستیدا.
|-----
! colspan="2" bgcolor="#DCDCDC" |<center> زانیاریی گشتی</center>
|-----
| '''پایتەخت''' ||" border: 0px align="right" bgcolor="white"| تەبرێز، قەزوین،
|-
| '''زمانی فەڕمی ''' || align="right" bgcolor="white"| فارسی
ھێڵی ٢٢:
|'''جۆری حوکم''' || align="right" bgcolor="white"| شانشینی
|-
|'''
|-
|'''
|-
|'''دامەزرێنەر''' || align="right" bgcolor="white"| شا ئیسماعیلی سەفەوی
ھێڵی ٣٢:
|'''ئایین''' || align="right" bgcolor="white"| ئیسلام (شیعەی دوانزە ئیمامەکە)
|-
|'''ڕووبەر''' || align="right" bgcolor="white"| ٢،٨٥٠،٠٠٠
|-----
|}
ھێڵی ٣٨:
'''سەفەوییەکان''' (بە [[فارسی]]: ''صفویان'') دەوڵەتێکی بەھێزی [[شیعە]] بوون کە لە ساڵانی [[١٥٠١]] ھەتا [[١٧٣٦]] دەسەڵتیان ھەبووە. دامەزرێنەری حکومەتەکە [[شا ئیسماعیلی یەکەم]] بووە کە [[تەورێز]]ی لە [[ئازەربایجان]] کردووە بە پایتەختی خۆی. سەفەوییەکان مەزھەبی شیعەی دوازدە ئیمامییان کرد بە ئاییینی سەرەکیی حکوومەتەکایان. سەفەوییەکان لەگەڵ [[عوسمانی]] لە ڕۆژاواوە و لەگەڵ [[ئوزبەکەکان]] لە ڕۆژھەڵاتەوە شەڕ و کێشەی زۆریان ھەبووە. ڕەگەزی خانەدانی سەفەوی بە تەواوی ڕوون نییە بەڵام زمانی فەرمیی حکومەت فارسی بووە. ساڵی [[١٥٩٨]] شاری [[ئەسفەھان]]یان کرد بە پایتەخت.
== نەژادیان ==
شێخ سەفی دین ئەردەبیلی ڕێگە سۆفیگەریەکەی خۆی دامەزراند لە ئەردەبیل ([[ئازەربایجان]]) لە ساڵی ١٣٠٠ز دا، بەمەش ئەردەبیل بووە پایتەختە ئایینی و پاشان سیاسیەکەیان بۆ شوێنەکەوتوانیان کە دواتر گۆڕان بۆ بزوتنەوەیەکی سیاسی، نەوەکانی ئەم ھۆزە لە ناوەندی سەدەی پانزەوە چوونە سەر مەزھەبی شیعە، و سەفەوییەکان سەرکەوتوو بوون لە حوکم گرتنە دەستی ھەندێک ناوچەکان لە کاتی سەرکردایەتی کردنیان لەلایەن جونەید ساڵانی (١٤٤٧-١٤٥٠)ز پاشان لە سەردەمی حەیدەر لە ساڵانی (١٥٦٠-١٤٨٨)
== مێژوویان ==
ئیسماعیل سەفەوی لە ساڵی ١٤٩٤ز وە سەرکردایەتی ڕێکخستنی سەفەوییەکانی گرتە دەست وھەستا بە بانگەواز بۆ مەزھەبی شیعە، دەستی گرت بەسەر ناوچەکانی
تەھماسب لە ساڵانی ١٥٢٤ تا ١٥٧٦ز حوکمی گرتە دەست و توانی سیاسەتێکی ھاوسەنگ وەربگرێت و چارەسەرێکی ناوەندی بۆ کێشە ئاینیەکان دابنێت، ھەروەک لە سەردەمی ئەمدا ئەدەب و ھونەر گەشەیان
دەوڵەتی سەفەوی دوایین ماوەی سەربەرزی بەخۆیەوە بینی لە سەردەمی عەباسی دووەم (١٦٤٢-١٦٦٦)ز، کە ئاڵوگۆڕی بازرگانی زیاد کرد لەگەڵ دەوڵەتە ئەوروپیەکاندا لە ڕێگەی ئەو کۆمپانیا بازرگانیانەی لە ناوچەکەدا ئیشیان
== لیستی ناوی شاکان ==
[[پەڕگە:Safavid-star.png|thumb|250px|ئەستیرەی سەفەوی بە سەقفی مزگەوتی شا لە ئەسفەهان، ئێران]]
<table cellSpacing="0" cellPadding="2" width="50%" align="center" border="1" id="table2">
ھێڵی ٦٩:
<td width="3%"><font size="-1">٢</font>
</td>
<td vAlign="top" width="32%">
<td vAlign="top" width="8%"> ١٤١٤-١٥٧٦ </td>
<td vAlign="top" width="8%"> ١٥٢٤-١٥٧٦ </td>
ھێڵی ١٣٢:
<td width="3%"><font size="-1">١١</font>
</td>
<td vAlign="top" width="32%">
<td vAlign="top" width="8%"> ١٧٠٤-١٧٤٠ </td>
<td vAlign="top" width="8%"> ١٧٢٢-١٧٣٢ </td>
ھێڵی ١٥٨:
</tr>
</table>
== سەیری ئەم بابەتەش بکە ==
[[سوڵتان سەلیمی یەکەم]]
== سەرچاوەکان ==
* Islam: Kunst und Architektur
* [http://www.hukam.net/family.php?fam=74
[[پۆل:وڵاتە پێشووەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوین]]
[[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٧٣٦]]
[[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٥٠١]]
[[پۆل:مێژووی ئیسلام]]
{{Link FA|ur}}
{{Link GA|fa}}
{{Link GA|no}}
|