ئەستێرەناسی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب ئه‌ ستێره‌ناسی گۆزرایەوە بۆ ئەستێرەناسی: ھەڵەی نووسین
ب دەستکاریی جوانکاری
ھێڵی ١:
{{بێ سەرچاوە}}{{خاوێنکردن}}
«هه‌ساره‌ئه‌ژناسه‌یھەسارەئەژناسەی» دێلێ «زوانوو یوونانیه‌نهیوونانیەنه»‌ جه‌جە ‌ αστρονομία = άστρον + νόμος, astronomia = astron + nomos (واته‌واتە یاساو هه‌سارانھەساران) پێکیان. زاناو چێوه‌چێوە ێاسمانیه‌کانێاسمانیەکان(پسه‌وپسەو «هه‌سارانھەساران» ،«سه‌ییارانسەییاران» ،«هه‌ساره‌شؤنداره‌کێھەسارەشؤندارەکێ» ، «که‌هکه‌شانه‌کێکەھکەشانەکێ» چه‌نیچەنی ێا په‌دیدارێپەدیدارێ که‌کە به‌رووبەروو جه‌وووجەووو زه‌مینیه‌نه‌زەمینیەنە وه‌شێوەشێ بیێنێ ). ئی بابه‌ته‌بابەتە چه‌نیچەنی بابه‌تانێوه‌بابەتانێوە پسه‌پسە «فیزیکوو» «شیمیو» «فیزیکووجمه‌یفیزیکووجمەی» په‌یوه‌ندیێوه‌پەیوەندیێوە فره‌شفرەش هه‌نووھەنوو هه‌رھەر پاسه‌پاسە چه‌نیچەنی فه‌زائه‌ژناسه‌یفەزائەژناسەی فیزیکی (وه‌شوەش بیه‌وبیەو کامێڵ بیه‌وبیەو گه‌ردوونیگەردوونی)په‌یوه‌ندیپەیوەندی فره‌شفرەش هه‌نھەن.
ھەسارەئەژناسەی یۆ جە کۆن‌تەرین زاناییەکانەن. ھەساھرەئەژناسان جە شارەستانیەتیەکانوو بەشەریەنە بە کەڵکەوە ئاسمانوو شەوێشا بەررێسی کەردەنوو ئەڤزارە ‌سادەکانوو ھەسارە ئەژناسەی ھەر جە وەڵێنە ئەژناسیەی بیێ نێ.
هه‌ساره‌ئه‌ژناسه‌ی یۆ جه‌ کۆن‌ته‌رین زاناییه‌کانه‌ن. هه‌ساهره‌ئه‌ژناسان جه‌ شاره‌ستانیه‌تیه‌کانوو به‌شه‌ریه‌نه‌ به‌ که‌ڵکه‌وه‌ ئاسمانوو شه‌وێشا به‌ررێسی که‌رده‌نوو ئه‌ڤزاره ‌ساده‌کانوو هه‌ساره‌ ئه‌ژناسه‌ی هه‌ر جه‌ وه‌ڵێنه‌ ئه‌ژناسیه‌ی بیێ نێ.
{{کورت}}