فرانچێسکۆ تۆتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

}}

 

 

'''فرانشیسکۆ لۆرینزۆ تۆتی''' ''(بە [[ئیتاڵی]]: Francesco Totti)'' لە ساڵی[[١٩٧٦]] لە شاری [[ڕۆما|رۆمای]] [[ئیتاڵیا|ئیتاڵی]] بە تایبەتی لە ناوچەی [[بۆرتۆ میترونیا]] لە دایکبووە، باوکی تۆتی رۆڵێکی گرنگی ھەبوو لە ژیانی ئەو یاریزانە و یارمەتیەکی زۆری داوە، دایکی تۆتی کە ناوی فیوریلا یانەی رۆمای زۆر خۆش دەوێ یارمەتیکی زۆری داوە تا گەیشتۆتە ئەو ئاستە. کە تەمەنی گەیشتە (٥) ساڵ دایک و باوکی سوور بوون لەسەر ئەوەی بیبەنە یانەیەک ، تۆتی لە تەمەنی (٥) ساڵیدا پەیوەندی بە یانەی فورتیتودو کرد، کاتی مناڵی تۆتی جیاوازییەکی زۆری لەگەڵ مناڵانی دیکە ھەبوو، فیوریلای دایکی دەڵێ تۆتی کوڕم مناڵێکی سادە نەبوو و بە پێچەوانەی ھەموو مناڵێکی جیھان بوو ھیچ کاتێک سەیری کارتۆن و وێنەی جولاوی نەدەکرد و گرنگیەکی زۆری بە تۆپی پێ دەدا، ساڵی (١٩٨٦) یەکەمین ھەنگاوی تۆتی بوو لە ژیانی وەرزشی دوای ئەوەی پەیوەندی بە یانەی لودیجیانی کرد و ھەر لەوێ بەخێرایی ئاستی بەروە لوتکە رۆیشت ھەردوو یانەی رۆما و لازیۆ ھەوڵیان دا بۆندی لەگەلچدا ببەستن سەرەرای ئەوەی تەمەنی (١٠) ساڵ بوو، لە (٢٨)ی مارسی ساڵی (١٩٩٣) کە یەکەمین یاری بوو بۆ تۆتی لەگەڵ تیپی یەکەمی یانەی رۆما بەرامبەر یانەی برێشیا .

تۆتی ئەو کاتەی چووە ڕیزی لاوانی یانەی ڕۆما تەمەنی تەنھا ١٣ ساڵ بوو،لەو ماوەیەدا تۆتی بەقۆناغی پێگەیشتنی تەواودا ڕۆیشت و بەتەواوی ئامادەبوو بۆ ھەنگاوی دواتری،ساڵێک دواتر،واتا لە تەمەنی ١٤ ساڵیدا سەرۆکی مێژووی یانەی ڕۆما دینۆ ڤیۆلا ئاھەنگێکی بۆ ڕێکخستن بەھۆی بوونیان بەپاڵەوانی پێشبڕکێی “لاوانی داھاتووی ئیتاڵیا” و لەو ئاھەنگەدا ڤیۆلا بە تۆتی گووت:بیستوومە کە یاریزانێک نایابی،من لەداھاتوودا چاوەڕوانت دەکەم”.پاش سێ ساڵ یاریی کردن لەڕیزی لاوانی یانەکە،ڤۆیادین بۆشکۆڤ بۆ یەکەمجار تۆتی بانگھێشتکرد بۆ ئەوەی یەکەم یاریی فەرمی خۆی لەگەڵ ڕۆما بکات لەتەمەنی ١٦ ساڵیدا بەرامبەر یانەی بریشیا کە بەدوو گۆڵی بێبەرانبەر یارییەکەیان بردەوە لە ٢٨/٣/١٩٩٣…ساڵانی دواتر،تۆتی زیاتر ھەلی یاری کردن و نمایش کردنی تواناکانی بۆ ھەڵکەوت و یەکەم گۆڵی خۆی لەگەڵ ڕۆما لە ٢٤ ی ئەیلولی ١٩٩٤ کرد کەگۆڵی یەکسانبوونی یانەکەی بوو لەگەڵ یانەی فۆجیا.تۆتی لەساڵانی ١٩٩٥ و ١٩٩٦ ھەلی زیاتری یاریی کردنی پێدرا و توانی ١٦ گۆڵ تۆمار بکات.لە ١٩٩٧ ـەوە شارەی کاپتنی یانەی ڕۆمای پێدرا و وەکو سمبوڵ ێک لەلایەن ھاندەرانەوە سەیر دەکرا،زدینک زیمان-ی ڕاھێنەری ئەو کاتەی ڕۆما بە پلانی ٤-٣-٣ـی ھێرشبەریی یاریی دەکرد و تۆتی وەکو یاریزانی باڵی چەپ یاریی پێدەکرا،لەو دوو ساڵەدا لەگەڵ ئەو ڕاھێنەرە توانی ٣٠ گۆڵ تۆماربکات. ھەرچەندە تۆتی بۆ دوا یارییەکانی جامی جیھانی ١٩٩٨ـی فەڕەنسا بانگھێشت نەکرا،بەڵام خەڵاتی باشترین یاریزانی لاوی تازەھەڵکەوتووی وەرزی ١٩٩٨-١٩٩٩ـی پێدرا.

 

پاش ئەوەی ڕاھێنەری بەئەزموون(فابیۆ کاپێللۆ)بووە ڕاھێنەری ڕۆما،داوای لە فرانکۆ سینسی باشترین سەرۆکی یانەی ڕۆما لەمێژوودا کرد کە چەند یاریزانێکی بۆ دابین بکات بۆ ئەوەی خولی ئیتاڵی بۆ بەدەستبھێنێت،سینسی داواکەی کاپێللۆی بەجێھێنا و باتیستوتا و واڵتەر ساموێلی بۆ کڕی کە ئەوەی یەکەمیان لەگەڵ تۆتی بوونە ترسناکترین دوانەی خولی ئیتاڵی و تۆتی بەتۆمارکردنی ١٣ گۆڵ توانی سەرکردایەتی یانەکەی بکات بۆ بەدەستھێنانی خولی ئیتاڵی بۆ دووەمجار لەمێژووی ڕۆمادا.لەھەمان ساڵدا جامی سوپەری ئیتاڵی”سوپەر کوپا ئیتالیانۆ”ـی بەدەستھێنا و بە سێ گۆڵی بێبەرامبەر لەیانەی فیۆرێنتینا یان بردەوە کە تۆتی یەکێک لە گۆڵەکانی تۆمارکرد…لەساڵانی ٢٠٠٠ و ٢٠٠١ تۆتی بەباشترین یاریزانی ئیتاڵیا و خولی ئیتاڵی ھەڵبژێردرا.لە وەرزی دواتردا ھێندەی نەمابوو بۆ ساڵی دووەم لەسەر یەک تۆتی و جیالۆڕۆسۆییەکان نازناوی خولی ئیتاڵی بەدەستبھێنن،بەڵام یانەی یۆڤانتۆس تۆرینۆ بەھۆی ژیری مارچیلۆ لیپی ـیەوە نازناوەکەیان لەژێر دەست دەرھێنان. لەساڵانی دواتردا تۆتی لەشێوە پلانی ٣-٥-٢ ـدا وەکو ھێرشبەری دووەم یاریی دەکرد،توانی ٢٠ گۆڵ تۆماربکات لەو وەرزەدا”٢٠٠٣-٠٤″ و پلەی دووەمیان لەدوای یانەی میلان بەدەستھێنا و ھەروەھا بۆ دووەمجار بەباشترین یاریزانی ساڵ لە ئیتاڵیا ھەڵبژێردرا.وەرزی ٢٠٠٤-٠٥ بۆ ڕۆما و تۆتی زۆر ناخۆش بوو،چونکە کاپێللۆ لەڕۆما ڕۆیی لە یۆڤانتۆس لەنگەری گرت،بەھۆی گۆڕینی چوار ڕاھێنەر تەنھا لەو وەرزەدا ڕۆما پلەی ھەشتەمی بەدەستھێنا،لە ٣/١٠/٢٠٠٤ تۆتی گۆڵی ١٠٠ ھەمینی خۆی لەیانەی ئەنتەرمیلان تۆمارکرد،دوو دواتر،لە ١٩ی کانوونی یەکەم فرانچیسکۆ بووە گۆڵکەری یەکەمی ڕۆما لەمێژووی خولی ئیتاڵیدا بە تۆمارکردنی گۆڵی ژمارە ١٠٧ لەدژی یانەی پارما،بەو گۆڵە تۆتی توانی ڕیکۆردی ڕۆبێرتۆ پرۆزۆی یاریزانی پێشووی یانەکەیان بشکێنێت.

 

لە وەرزی ٢٠٠٥-٠٦ لۆچیانۆ سپالێتی پۆستی ڕاھێنەرایەتی ڕۆمای گرتە دەست و پلانی یاریی کردنی یانەکەی بۆ ٤-٢-٣-١ گۆڕی،لەو پلانەدا تۆتی وەکو ھێرشبەر یاریی دەکرد،بەڵام تەکتیکی سپالێتی ئەوەبوو کەتۆتی بگەڕێتە دواوە و وەکو ھێرشبەری نادیار یاریی بکات و پاس بدات و گۆڵ بکات و …ئەو پلانە ڕێخۆشکەر بوو بۆ ھێرشبردن لەلایەن یاریزانانی ناوەندی ھێرشبردن بەھۆی گەڕانەوەی تۆتی بۆ ناوەندی یاریگا کە ببووە ھۆی سەرلێشێواوی بەرگریکارانی تیپی بەرامبەر.تۆتی لەو شێوەپلانەدا توانی گۆڵی زیاتر تۆماربکات،بەجۆرێک ١٥ گۆڵی لە ٢٤ یارییدا تۆمارکرد و یانەکەی ١١ یاریی یەک لەسەر یەکی بەو پلانە نوێیە بردەوە.

 

 

[http://radionawa.com/NewsDetailN.aspx?id=58826&LinkID=136 ماڵپەڕی ڕادیۆ نەوا]

 

[[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢]]

[[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٤]]

[[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٦]]

{{Link FA|ru}}

{{Link GA|es}}