مەھاتما گاندی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان، چاکسازیی ژمارەکان
ھێڵی ١:
{{Coord|28.6415|N|77.2483|E|display=title}}
{{کەسایەتی
| وێنە = MKGandhi.jpg
| قەبارەی وێنە = 200px
| ناوی کاتی لەدایکبوون = موهەندسموھەندس کەرەمشاند گاندی.
| شوێنی لەدایکبوون = [[بوربەندەر]],،[[گاجارات]],،[[هیندستانھیندستان]].
| ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[٢ی تشرینی یەکەم]]، [[١٨٦٩]]
| ڕێکەوتی مردن = [[٣٠ی کانوونی دووەم]]، [[١٩٤٨]] (تەمەن ٧٨ ساڵ)
| شوێنی مردن = [[نیودلهینیودلھی]],، [[هیندستانھیندستان]]
| هۆکاریھۆکاری مردن = تیرۆرکردن بە دەستی توندوتیژێکی هیندۆسیھیندۆسی.
| شوێنی گۆڕ =
| نیشتەجێ =
| نەتەوە =
| ناوەکانی تر =
| نەژاد = هیندیھیندی
| ھاووڵاتی = ھیندی
| هاووڵاتی = هیندی
| ڕادەی خوێندەواری =
| دایەن =
Line ٢٣ ⟶ ٢٢:
| باڵا =
| کێش =
| ناسراو بە هۆیھۆی = [[شۆڕشگێڕیی ناتوندوتیژی]].
| سەرناو =
| وادە =
Line ٣٠ ⟶ ٢٩:
| حیزب =
| بەرانبەرەکان =
| ئایین = [[هیندۆسیھیندۆسی]]
| هاوسەرھاوسەر = [[کاستوربا گاندی]]
| منداڵەکان =[[هاریلالھاریلال گاندی|هاریلالھاریلال]]<br />[[مانیلال گاندی|مانیلال]]<br />[[ڕامداس گاندی|ڕامداس]]<br /> [[دێڤداس گاندی|دێڤداس]]
| دایک و باوک =[[پوتلیبای گاندی]] (دایک)<br />[[کەرەمشاند گاندی]] (باوک)
| خزمەکان =
Line ٤١ ⟶ ٤٠:
| پەراوێزەکان =
}}
 
'''موهانداسموھانداس کەرمچاند گاندی ''' (ماوەی ژیان: ٢ی تشترینی یەکەمی ١٨٦٩ تاکوو ٣٠ی کانوونی دووەمی ١٩٤٨) لە [[٢ی تشرینی یەکەم]]ی ساڵی [[١٨٦٩]] لە (بور بەندەر)لە ناوچەی (گاجارات) ی [[ھیندستان]] لە خێزانێکی پارێزەر کە باکگراوندێکی سیاسی دوورودرێژیان ھەیە لە دایک بووە،لە رابردوودا باپیری و پاشانیش باوکی سەرۆک وەزیرانی ناوچەی ([[بور بەندەر]])بوون.
وەک لاوە ھاوتەمەنەکانی خۆی لەوڵاتەکەیدا زوو چۆتە بنباری ژنھێنان و لە تەمەنی ١٣ ساڵیدا ژنی ھێناوەو چوار منداڵی لەو خێزانەی ھەبووە.لەساڵی [[١٨٨٨]] بۆخوێندنی یاسا چۆتە لەندەن ولەسەرەتادا ویستویەتی وەکو ھەرگەنجێکە رۆژھەڵاتی کە چووبێتە رۆژئاوا ژیانبەسەر بەرێت،بەڵام ھەرزوو بەڵانسی خۆی وەرگرتۆتەوەوپەیوەست بۆتەوە بە خوێندن و ئاینەکەیەوەو بەردەوام لە ھەوڵی زیاتر خۆرۆشنبیریکردندا بووە. ئەو کەسێک بووە کە پشتی بە خوراکی گیایی بەستووەو کۆمەڵەیەکیشی لەوپێناوەدا دامەزراندبوو.
وەختێک خوێندنی یاسای تەواوکردوو لەساڵی [[١٨٩١]] گەڕایەوە ھیندستان ھەستیکرد کە لەکاری پارێزەریدا ناگاتە ئامانج ولەگەڵ ویستی ویدا یەکناکاتەوە، رێگایەک نیە بۆ سەرکەوتن ،بۆیە دەمێک کاری عەریزەنووسی دەکات ،پاشان بەگرێبەستێک بۆ ماوەی یەک ساڵ لەگەڵ کۆمپانیایەکی ھیندیروو دەکاتە (ناتال)لەباشووری ئەفریقیا بۆ کارکردن. لێرەوە بە سەرەتاکانی تێکۆشانی ناتوندوتیژی ئاشنا دەبێت.